Википедиа

Грета Тунберг

Грета Тинтин Элеонора Эрнман Тунберг (зод. 3 январ 2003[1][2][3][…], Стокҳолм[5][6]) — фаъоли муҳити зисти шведӣ, ки сарварони кишварҳои ҷаҳонро бар андешидани чораҳои фаврӣ ҷиҳати коҳиш додани оқибатҳои тағирёбии иқлим даъват кардааст. [10]

Грета Тунберг
швед. Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg
Сурат
Ном ҳангоми таваллуд швед. Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg[4]
Таърихи таваллуд 3 январ 2003(2003-01-03)[1][2][3][…] (21 сол)
Зодгоҳ
Кишвар
Пеша environmentalist
Падар Svante Thunberg[d][7]
Модар Malena Ernman[d][8][9]
Ҷоизаҳо
Имзо
 Парвандаҳо дар Викианбор

Фаъолияти Тунберг вақте оғоз шуд, ки вай волидонашро водор кард, ки чунин тарзи ҳаётро интихоб кунанд, ки изи карбони онҳоро коҳиш медиҳад. Моҳи августи соли 2018, дар синни 15-солагӣ, вай рӯзҳои мактабхонии худро дар назди бинои парлумони Шветсия гузаронд, то бо гузоштани Skolstrejk för klimatet (Корпартоии мактаб барои иқлим) ба иқдоми қавитар оид ба тағирёбии иқлим даъват кунад. Тунберг дар аввал барои ҷавонии худ ва тарзи суханронии ростқавл ва кунди худ [11] ҳам дар назди ҷомеа ва ҳам дар назди пешвоён ва маҷлисҳои сиёсӣ таваҷҷӯҳ пайдо кард, ки дар он ӯ пешвоёни ҷаҳонро барои наандешидани чораҳои ба назари ӯ кофӣ барои ҳалли бӯҳрони иқлим танқид мекунад. [12]

Дере нагузашта донишҷӯёни дигар дар ҷомеаҳои худ ба чунин эътирозҳо даст заданд. Якҷоя онҳо як ҳаракати корпартоии иқлимии мактабро таҳти унвони Ҷумъа барои оянда ташкил карданд. Пас аз суханронии Тунберг дар Конфронси Созмони Милали Муттаҳид оид ба тағирёбии иқлим дар соли 2018, корпартоии донишҷӯён ҳар ҳафта дар ҷое дар ҷаҳон баргузор мешуд. Дар соли 2019, эътирозҳои сершумори ҳамоҳангшудаи бисёршаҳрӣ баргузор шуданд, ки ҳар кадоми онҳо беш аз як миллион донишҷӯро дар бар мегирифтанд. [13] Барои пешгирӣ аз парвози карбон, Тунберг бо яхта ба Амрикои Шимолӣ рафт ва дар Саммити СММ оид ба Иқлим дар соли 2019 ширкат кард. Суханронии вай дар он ҷо, ки дар он " Чӣ гуна ҷуръат кардед? ", аз ҷониби матбуот васеъ паҳн карда шуд ва ба мусиқӣ дохил карда шуд. [14] [15] Вай бо забони англисӣ ҳарф мезанад ва бештари муошират бо омма бо забони англисӣ сурат мегирад.

Ба таври ногаҳонӣ ба шӯҳрати ҷаҳонӣ расидани ӯ ӯро ҳам як пешво дар ҷомеаи фаъолон [16] ва ҳам ҳадафи мунаққидон [17] кард, бахусус ба далели ҷавонӣ. Таъсири ӯро дар арсаи ҷаҳонӣ The Guardian ва дигар рӯзномаҳо ҳамчун "падидаи Грета" тавсиф кардаанд. [18] Вай соҳиби унвонҳо ва ҷоизаҳои сершумор, аз ҷумла Идрори фахрии Ҷамъияти Ҷуғрофии Шотландия Шотландия, шомил шудан ӣа рӯйхати ' 100 нафар бонуфузи Time, ҷавонтарин Шахси сол, шомил шудан ба рӯйхати Форбс аз 100 зани тавонои ҷаҳон ( 2019), [19] ва номзадҳо ба Ҷоизаи сулҳи Нобел дар 2019, 2020 ва 2021. [20] [21]

Тунберг 3 январи соли 2003 дар Стокҳолм, Шветсия [22] [23] духтари сарояндаи опера Малена Эрнман ва актёр Сванте Тунберг таваллуд шудааст. [24] Бобои падараш актёр ва коргардон Олоф Тунберг буд. [25] [26] [27] Вай хоҳари хурдии Биата дорад. [24]

Тунберг мегӯяд, ки вай бори аввал дар бораи тағирёбии иқлим дар соли 2011, вақте ки ҳаштсола буд, шунида буд ва намефаҳмид, ки чаро дар ин бора ин қадар кам кор карда мешавад. [28] [24] Вазъият ӯро рӯҳафтода кард ва дар натиҷа дар синни 11-солагӣ ӯ гап задан ва хӯроки зиёдро қатъ кард ва 10 кг дар ду моҳ хароб шуд. [29] Дар ниҳоят, ба ӯ бемории синдроми Аспергер, ихтилоли обсессивӣ-компульсивӣ (ОКБ) ва мутизми интихобӣ ташхис карда шуд. [28] [24] Дар яке аз аввалин суханронии худ, ки амали иқлимро талаб мекард, Тунберг ҷанбаи мутизми интихобшудаи ҳолати ӯро тавсиф кард, ки вай "танҳо ҳангоми зарурат сухан мегӯяд". [28]

Дар моҳи августи соли 2018, Тунберг корпартоии иқлими мактабӣ ва суханрониҳои оммавиро оғоз кард, ки барои он ӯ як фаъоли эътирофшудаи иқлим гардид . Дар мусоҳиба бо Эми Гудман аз Democracy Now!, вай гуфт, ки идеяи ҳамлаи иқлимӣ пас аз тирпарронӣ дар мактаб дар ИМА дар моҳи феврали соли 2018 боиси саркашӣ кардани чанд ҷавон аз бозгашт ба мактаб шуд. Ин фаъолони наврас дар Мактаби миёнаи Марҷори Стоунман Дуглас дар Паркленд, Флорида, барои дастгирии назорати бештари силоҳ, Марш барои ҳаёти мо ташкил карданд. [30] Моҳи майи соли 2018 Тунберг дар озмуни эссе оид ба тағирёбии иқлим, ки аз ҷониби рӯзномаи Шветсия Svenska Dagbladet баргузор гардид, ғолиб омад. Қисман, вай навишт: "Ман мехоҳам худро бехатар ҳис кунам. Вақте ки ман медонам, ки мо дар бӯҳрони бузургтарин дар таърихи инсоният қарор дорем, чӣ гуна ман худро бехатар ҳис карда метавонам?" [31]

Фаъолият дар шабакаҳои иҷтимоӣ вироиш

Тунберг акси рӯзи аввалини корпартоии худро дар Instagram ва Twitter нашр кард ва дигар ҳисобҳои васоити ахбори иҷтимоӣ ба зудӣ сабаби ӯро қабул карданд. Ҷавонони бонуфуз паёми ӯро дар Instagram афзоиш доданд ва дар рӯзи дуюм ба ӯ дигар фаъолон ҳамроҳ шуданд. Намояндаи бонки Финландия Nordea яке аз твитҳои Тунбергро ба беш аз 200 000 пайрав овардааст. Профили шабакаи иҷтимоии Тунберг хабарнигорони маҳаллиро ҷалб кард, ки ҳикояҳояшон дар тӯли камтар аз як ҳафта фарогирии байналмилалӣ пайдо карданд. [32]

Тунберг дар тӯли фаъолияти худ мукофотҳо ва ҷоизаҳо гирифтааст. Дар моҳи майи соли 2018, пеш аз оғози корпартоии мактабӣ, вай яке аз ғолибони озмуни эссе дар бораи тағирёбии иқлим аз ҷониби Свенска Дагбладет (The Swedish Daily News) барои ҷавонон буд. [31] Тунберг аз ширкат дар маросимҳо ё гирифтани ҷоизаҳо, агар парвоз аз ӯ талаб карда шавад, худдорӣ кард, масалан барои Ҷоизаи байналмилалии сулҳи кӯдакон. [33] Вай аз созмонҳои ғайридавлатии гуногун, балки аз муассисаҳои илмӣ низ ҷоизаҳо гирифтааст, ки муваффақияти ӯро дар баланд бардоштани сатҳи огоҳӣ ситоиш кардаанд. [34] [35]

Эзоҳ вироиш

  1. ↑ 1.0 1.1 Lobbe A. À 15 ans, elle remet les dirigeants mondiaux à leur place! (фр.) — 2018.
  2. ↑ 2.0 2.1 Den Store Danske Encyklopædi (дат.) — 1994.
  3. ↑ 3.0 3.1 GeneaStar
  4. ↑ https://www.ratsit.se/20030103-Greta_Tintin_Eleonora_Ernman_Thunberg_Stockholm/GuWDZ2L8xlCa2h-4dDPN52RIzfAn8-U3u0vesHaFf70
  5. ↑ 5.0 5.1 Lobbe A. À 15 ans, elle remet les dirigeants mondiaux à leur place! — 2018.
  6. ↑ 6.0 6.1 Munzinger Personen (нем.)
  7. ↑ Greta Thunberg
  8. ↑ Gretas hälsa blev starten för Ernmans klimatkamp (швед.) — Stockholm: 2018. — ISSN 1101-2412
  9. ↑ Dagens Nyheter (швед.) — Sverige: 2018. — 282800 шумора — ISSN 1101-2447
  10. ↑ It's an existential crisis. Listen to scientists, BBC (23 April 2019). Бойгонӣ шудааст 14 августи 2019  сол. Проверено 31 августи 2019.
  11. ↑ 'Is my English OK?': Greta Thunberg's blunt speech to UK MPs, SBS News (25 April 2019). Бойгонӣ шудааст 30 августи 2019  сол. Проверено 30 августи 2019.
  12. ↑ Nordstrom. The Swedish teen holding world leaders accountable for climate change, France 24 (25 January 2019). Бойгонӣ шудааст 2 сентябри 2019  сол. Проверено 30 сентябри 2019.
  13. ↑ Haynes. Students From 1,600 Cities Just Walked Out of School to Protest Climate Change. It Could Be Greta Thunberg's Biggest Strike Yet, Time (24 May 2019). Бойгонӣ шудааст 23 июли 2019  сол. Проверено 22 июли 2019.
  14. ↑ Weise. 'How dare you?' Read Greta Thunberg's emotional climate change speech to UN and world leaders, USA TODAY. Бойгонӣ шудааст 30 Январ 2021  сол. Проверено 11 Декабри 2020.
  15. ↑ Clark. What I learned about writing from reading Greta Thunberg's speech to the U.N.. Poynter (15 October 2019). An analysis of the effectiveness of Thunberg's "How Dare You" speech.
  16. ↑ Wallace-Wells. It's Greta's World, Intelligencer (17 September 2019). Бойгонӣ шудааст 29 сентябри 2019  сол. Проверено 27 сентябри 2019.
  17. ↑ Greta Thunberg Joins Climate March on Her Last Day in Davos, The New York Times (24 January 2020). Бойгонӣ шудааст 19 май 2020  сол. Проверено 1 феврали 2020.
  18. ↑ Watts. The Greta Thunberg effect: at last, MPs focus on climate change, The Guardian (23 April 2019). Бойгонӣ шудааст 28 августи 2019  сол. Проверено 30 августи 2019.
  19. ↑ World's Most Powerful Women. Forbes. 19 феврали 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 сентябри 2017.
  20. ↑ Solsvik. Climate activist Thunberg heads growing field of Nobel Peace Prize candidates, Reuters (26 February 2020). Бойгонӣ шудааст 24 марти 2020  сол. Проверено 24 марти 2020.
  21. ↑ Read. Opinion: This year's Nobel Peace Prize should've gone to Greta Thunberg, The Independent (9 October 2021).
  22. ↑ Greta Thunberg's climate campaign, Arctic Portal (21 February 2019). Бойгонӣ шудааст 20 сентябри 2019  сол. Проверено 20 сентябри 2019.
  23. ↑ À 15 ans, elle remet les dirigeants mondiaux à leur place!(фр.), Sympatico (13 December 2018). Бойгонӣ шудааст 18 марти 2019  сол. Проверено 20 сентябри 2019.
  24. ↑ 24.0 24.1 24.2 24.3 Hattenstone. Greta Thunberg: 'I really see the value of friendship. Apart from the climate, almost nothing else matters'. The Guardian (25 September 2021). 26 феврали 2022 санҷида шуд. Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name ":7" defined multiple times with different content
  25. ↑ Santiago. Greta Thunberg: 5 Fast Facts You Need to Know. Heavy.com (14 December 2018). 5 феврали 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 феврали 2019.
  26. ↑ School Strike for Climate: Meet 15-Year-Old Activist Greta Thunberg, Who Inspired a Global Movement (relevant info at 34:45). Democracy Now!. 3 феврали 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 17 июли 2019.
  27. ↑ Greta Thunberg's grandfather, veteran Swedish actor Olof Thunberg, dies. Deutsche Welle (25 February 2020). 26 феврали 2022 санҷида шуд.
  28. ↑ 28.0 28.1 28.2 Thunberg, Greta (24 November 2018). School strike for climate – save the world by changing the rules. TEDxStockholm. Event occurs at 1:46. Retrieved 29 January 2019. I was diagnosed with Asperger's syndrome, OCD, and selective mutism. That basically means I only speak when I think it's necessary. Now is one of those moments ... I think that in many ways, we autistic are the normal ones, and the rest of the people are pretty strange, especially when it comes to the sustainability crisis, where everyone keeps saying that climate change is an existential threat and the most important issue of all and yet they just carry on like before. 
  29. ↑ Queally. Depressed and Then Diagnosed With Autism, Greta Thunberg Explains Why Hope Cannot Save Planet But Bold Climate Action Still Can. Common Dreams (19 December 2018). 3 Январ 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 28 ноябри 2019.
  30. ↑ The Guardian view on teenage activists: protesters not puppets, The Guardian (7 February 2019). Бойгонӣ шудааст 11 феврали 2019  сол. Проверено 11 феврали 2019.
  31. ↑ 31.0 31.1 Greta Thunberg: How one teenager became the voice of the planet, Wired (6 June 2019). Бойгонӣ шудааст 23 августи 2019  сол. Проверено 24 августи 2019. «'I want to feel safe', she wrote. 'How can I feel safe when I know we are in the greatest crisis in human history?'». Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name "NEWS-Wired(6-6-2019)" defined multiple times with different content
  32. ↑ Tait. Greta Thunberg: How one teenager became the voice of the planet, Wired (6 June 2019). Бойгонӣ шудааст 23 августи 2019  сол.
  33. ↑ Climate activist Greta Thunberg wins children's award. CityNews Edmonton (4 October 2019). 13 октябри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 октябри 2019.
  34. ↑ (2019) «Nature's 10: Ten people who mattered in science in 2019». Nature 576 (7787): 361–372. doi:10.1038/d41586-019-03749-0. ISSN 0028-0836. PMID 31848484. Bibcode: 2019Natur.576..361C.
  35. ↑ Belgian university will honour young climate-activist Greta Thunberg, The Belgian Times (16 May 2019). Бойгонӣ шудааст 25 августи 2019  сол. Проверено 25 августи 2019.
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Грета_Тунберг&oldid=1302525"