Имодуддин Маҳмуд ибни Масъуди Шерозӣ (форсӣ: عمادالدین محمود بن مسعود شیرازی‎; қарни XVI) — пизишк ва донишманди форс-тоҷик.

Имоди Шерозӣ
Кишвар

Зиндагинома

вироиш

Вай пизишкиро назди падараш Маҳмудбакр, чашмпизишки шоҳ Аббос, дар Шероз фаро гирифт ва худ низ шогирдони фаровонро тарбият намуд. Дар ибтидо дар хидмати ҳокими Шервон буд, аммо мавриди ғазаби ӯ қарор гирифт. Муҷозоти вай гузаронидани як шаб дар берун аз манзил, дар миёни барф ва сармо буд. Имодуддин он шабро бо истифода аз афюн (тарёк) ба сар бурд. Агарчи аворизи аввалияи сармозадагӣ дар ӯ аз байн рафт, аммо то охири умр дучори раъша буд. Ин муҷозот ва истифодаи тарёк ва дидани натиҷаи он вайро мутақоид намуд, ки метавон аз тарёк ба унвони дору истифода намуд.

  • Рисолаи оташак
  • Рисолаи отрилол — рисолаи ҷомеъ дар бораи доруе, ки барои дармони оташк ба кор бурда мешуд.
  • Таркиботи шоҳия — китоби ҷомеъ дар бораи доруҳо ва таркиботи доруӣ.
  • Рисолаи чӯбчинӣ — қадимтарин матлабе, ки роҷеъ ба бехчинӣ навишта шудааст. Ин рисола баъдан мабнои истинод ва навиштаҳои аттиббои дигар қарор гирифт.
  • Рисолае дар санги тарёк
  • Китоби кӯчаке дар бораи тибби атфол.
  • Рисолаи янбуъ фи илми тибб (ҷузвае дар бораи тибби умумӣ). Китоб дар соли 981, яъне соли вафоти шоҳ Таҳмосб, ба поён расида ва ба эҳтимоли зиёд охирин китоби Имодуддин низ мебошад.
  • Тафсири бар қонуни Ибни Сино (китоби хаттӣ, ки дар китобхонаи сардори ҷанг дар Ҳайдаробод вуҷуд дошта ва мансуб ба Имодуддин мебошад).
  • Рисолаи афюния ё Рисола дар тарёк.

Адабиёт

вироиш
  • Hakim Syed Zillur Rahman, Imad al-Din Mahmud Shirazi, Studies in History of Medicine and Science, IHMMR, New Delhi, India, Vol. 9, No. 1-2, 1985, pp. 15-21.
  • Hakim Syed Zillur Rahman, Imad al-Din Mahmud Shirazi — Shakhsiat wa Fun, Mujalla Uloom-e Islamia, Aligarh Muslim University, Aligarh, India, 1985.
  • C.A. Storey, Persian Literature: A Bio-Bibliographical Survey. Volume II, Part 1: A. Mathematics, B. Weights and Measures, C. Astronomy and Astrology, D. Geography (London: Luzac, 1958), p. 241-4 no. 411
  • Cyril Elgood, A Medical History of Persia and the Eastern Caliphate (Cambridge: Cambridge University Press, 1951; reprinted Amsterdam: APA-Academic Publishers, 1979), pp. 379-82.
  • Cyril Elgood, Safavid Medical Practice, or The Practice of Medicine, Surgery and Gynaecology n Persia between 1500 AD and 1750 AD (London: Luzac, 1970), pp. 21-24.
  • Emilie Savage-Smith, Emad-al-Din Mahmud Sirazi' in Encyclopædia Iranica, ed. Ehsan Yarshater, 6+ vols. (London: Routledge & Kegan Paul and Costa Mesa: Mazda, 1983 to present), vol. 8, pp. 381-2.