Салими Теҳронӣ
Муҳаммадқулибек Tараштии Теҳронӣ мутахаллис ба Салим (Теҳрон ё Сафавиён — 1647, Кашмир ё Империяи Муғул) — шоири форс-тоҷик ва яке аз шоирони форсизабони дарбори Mуғулони Ҳинд.[1][2][3][4]
| форсӣ: محمدقلی سلیم تهرانی | |
_by_Muhammad_Quli_Salim_Tehrani.jpg) | |
| Зодгоҳ: | |
| Таърихи даргузашт: | 1647 |
| Маҳалли даргузашт: | |
| Шаҳрвандӣ (табаият): | |
| Навъи фаъолият: | шоир |
| Забони осор: | форсӣ |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Зиндагинома
вироишМуҳаммадқули Tарашти Теҳронӣ дар соли номаълӯм дар Tеҳрон зода шуд. Ӯ таҳсилоти Mуназзаме дар мадраса нагузаронд «вале чунонки аз шиъраш дарёфти мешавад, гузашти аз истиъдод фитре аз донишҳои замон худ беиттилоъ набӯд.»[5] нухустин дуврии шоирии ӯ дар Лоҳеҷон гузашт, онҷо ҳамроҳи Малаъ Восиби Қандаҳорӣ ва Малаъ Сабӯҳӣ ҳамроҳи Мирзоабдуллои Вазир бӯд.[1] салим дар даҳаи 1620 милодӣ/ 1020 қамарӣ чандсоли дар Исфаҳон ба сар бурд сипас ба Шероз кӯч кард, онҷо муддате дар хидмат Имомқулихон, волии форс буд. Сипас ба рӯзгори Шоҳиҷаҳони перомуни соли 1632 милодӣ ба Ҳиндустон муҳоҷират кард ва назди ӯ ва мир Абдусаломи Машҳадӣ ҷойгоҳе ёфт.[5] Ба сабки ҳинди навишт ва салим тахаллус кард. «дар навиштани ақсоми шеър ва овардан мазомини бикр ва тоза дасти доштааст.» дар Ҳиндустон, нахуст назди Исломхон, вазири аъзам хидмат намуд, «дар мадҳ ӯ шеър бисёр гуфта, агарчи шӯҳрате дар ахзи маънӣи мардум дорад аммо маонӣи ғариб ва латиф ҳам зодаи табъ худ дорад». Дар васфи кашмир як маснави тамом навишт.[1]
Салими Теҳронӣ дар сол 1057 қамарӣ/1647 мелоди дар Кашмир даргузашт, оромгоҳи ӯ дар мазори шоирони Кашмир аст.[5]
Шеърҳо
вироишШеър ӯро бо «нозукии хаёл, халқи мазмунҳои дақиқи тоза ва саъй дар ирсоли масал ва тамсил» васф кардаанд. Ба дидгоҳи Забеҳуллои Сафо, забонаш дар шеър содда ва гоҳ (ба вежа дар қасида ва маснавӣ) то ҳадде суст ва наздик ба забони омиёна аст «ва ин бештар аз онҷост, ки Салим таҳсили мадрасаи кофӣ надошт ва гӯё гаштани ӯ ҳам дар девонҳои устодони гузашта кам буд ва бештар ба нирӯгоҳи истеъдод, шоири мекард.»[5]
Ҳаёти шахсӣ
вироишСалим Теҳронӣ ҳангоми сокини Лоҳиҷон буданаш издивоҷ кард ва соҳиби як писар шуд.[5]
Намунаи шеърҳо
вироишТаҷаллӣ барнаметобӣ, зи бетобе чи суд инҷо,
Ки Мӯсо ҳам таманно карду худро озмуд инҷо.
Ғамашро аз адам бо худ дили мо дар вуҷуд овард,
Дар онҷо захмро бастему хуни ӯ, гушуд инҷо.
Сабукрӯҳони шавқи ӯ гиронҷонӣ намедонанд,
Равад барбод пеш аз шуъла хокистар чу дуд инҷо.
Эзоҳ
вироиш- ↑ 1.0 1.1 1.2 نظمی تبریزی، علی. دویست سخنور؛ تذکرةالشعرای منظوم و منثور. — تابش. — С. ۱۵۱.
- ↑ آذر بیگدلی، لطفعلی بیگ. آتشکده آذر. — انتشارات علمي. — С. 15.
- ↑ سامی, شمسالدین. قاموس الأعلام. — Ҷ. 4. — С. 2613.
- ↑ نصرآبادی، محمدطاهر. تذکرة الشعراء. — چاپخانه ارمغان.. — ISBN 227.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 تاریخ ادبیات ایران. — فردوس. — Ҷ. 4. — С. 415—418. — ISBN 9789643204754.