Хонии қазоқӣ
Хонии қазоқӣ (қаз.: Казак Хандыгы, Qazaq Handyğy), дар сарчашмаҳои шарқӣ бо номи Улуси қазоқҳо маъруф аст. , Улуси Ҷочӣ, Юрти Урус,[5] давлати Қазоқҳо дар Осиёи Марказӣ, вориси Ордаи тиллоӣ-и мавҷуда буд. аз асри 15 то 19, ки марказаш дар қисматҳои шарқии Дешти Қипчоқ ҷойгир шудааст.
Хонии қазоқӣ | ||||
| ||||
---|---|---|---|---|
Пойтахт | Сӯзоқ, Sighnaq[d], Saray-Jük[d], Туркистон, Тошканд ва Sighnaq[d] | |||
Забон(ҳо) | қазоқӣ | |||
Воҳиди пул | Bukharan tenga[d][2] | |||
Майдон |
| |||
Аҳолӣ | ||||
Хониро Ҷонибекхон ва Керейхон дар соли 1465 таъсис доданд. Ҳарду хон аз қабилаҳои турко-муғул-и Торе будаанд, ки насабашро аз Чингизхон тавассути сулолаи Чочиён. Клани Торе то ба тасарруфи Империяи Русия фурў рафтани он хониро идома дод.
Аз асрҳои 16 то 17 хонигарии Қазоқистон ҳукмронӣ карда, қаламрави худро дар шарқи Куман (Қазоқистони Ғарбии имрӯза), қисми зиёди Ӯзбекистон, Қароқалпоқистон ва Дарёи Сир васеъ намуд. дарё бо муқовимати низомӣ то Астрахан ва Хуросон, ки ҳоло дар Русия ва Эрон ҳастанд. Баъдтар дар асари Ойрот ва Чунгар дар аср[ои 17–18 хонb заиф гардид. Инҳо боиси таназзул ва парокандашавии минбаъда ба се ҷуз' шуданд, ки тадриҷан соҳибихтиёрии худро аз даст дода, дар асри 19 ба Империяи Русия тавсеа ёфтанд.
Таъсиси хонии Қазоқистон оғози давлатдории Қазоқистонро нишон дод[6] whose 550th anniversary was celebrated in 2015.[7]
Иқтибосҳо
вироиш- ↑ Tynyshpaev M. История казахского народа — С. 115, 131.
- ↑ https://web.archive.org/web/20230101083449/https://www.elibrary.ru/ip_restricted.asp?rpage=https%3A%2F%2Fwww.elibrary.ru%2Fitem.asp%3Fid%3D24917271
- ↑ https://web.archive.org/web/20220527113239/https://zqai.kz/sites/default/files/kazahskoe_hanstvo.pdf
- ↑ Lyovshin A. Описание киргиз-казачьих, или киргиз-кайсацких, орд и степей — С. 4.
- ↑ Н. А. Атыгаев (2015). «КАЗАХСКОЕ ХАНСТВО: ТЕРМИНОЛОГИЯ ИСТОЧНИКОВ КАК ОТРАЖЕНИЕ ИСТОРИИ ГОСУДАРСТВА». ПРАВО И ГОСУДАРСТВО 67. ISSN 2307-521X.
- ↑ Kazakh Khanate – 550th anniversary. e-history.kz. 2 апрели 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 29 октябри 2019.
- ↑ Kazakhstan to Celebrate 550th Kazakh Statehood Anniversary in 2015, Astana Times.