Ҳиҷоби иҷборӣ дар Эрон

Ҳиҷоби иҷборӣ дар Эрон аз 9 августи соли 1983[1] ва ба дасти Шӯрои исломии Эрон бо тасвиби Қонуни ҷиноии исломӣ барои риоя накардани ҳиҷоб дар хиёбонҳои умуми ва таъйини муҷозот ҳатмӣ шуд.[2] Бархе мухолифи маҷбур кардани ҳиҷоб ҳастанд, зеро онро як масъалаи инфиродӣ медонанд, на як масъалаи дастаҷамъӣ. Онҳо мегӯянд, ки дар оғози инқилоби соли 1979 масъалаи ҳатмӣ шудани ҳиҷоб ба як нуктаи ихтилофи назари уламо табдил ёфт.[3][4] Ба эътиқоди бархе аз мухолифон, иҷбории ҳиҷоб ҷанбаи шаръӣ надорад ва дар Қуръон ба таври рӯшан зикр нашудааст.[5][6][7][8]

Пас аз он ки Арабистони Саудӣ қонуни иҷбори ҳиҷобро лағв кард ва озодии фаъолияти занон дар пӯшидани пӯшишро ба расмият шинохт,[9] Ҷумҳурии Исломии Эрон ягона ҳукумати расмӣ шуд, ки дар баробари гурӯҳҳои бунёдгароии ғайрирасмӣ ба мисли Толибон ва ДОИШ ва Боко Ҳаром ба ҳиҷоби иҷборӣро расмӣ медонад ва онро мисли қонун амалӣ мекунад ва ҷазои нақзи он то 72 зарба қамчин ва ҳабс аст.[10][11][12][13][14][15]

Аз оғози эълони ҳиҷоби иҷборӣ дар Эрон мухолифат ва талошҳои зиёде аз сӯи гурӯҳҳои мухталифи сиёсӣ ва иддае аз мардону занони эронӣ ташкил шуд; Мухолифон дар баробари талошҳои тӯлонии занони эронӣ барои дифоъ аз ҳуқуқи худ дар ҷунбиши занони Эрон аз оғози даврони Қонуни Асосӣ буданд.[16][17][18][19]

Тибқи оморе, ки Пажӯҳишгоҳи Гамон дар соли 2020 нашр кардааст, 72 дарсади мардуми Эрон мухолифи ҳиҷоби иҷборӣ ҳастанд. Аз сӯйи дигар, 15% тарафдори ҳиҷоби иҷборӣ ҳастанд. 58% ба ҳиҷоб бовар надоранд ва 26,6% ба ҳиҷоб бовар доранд. Дар ин назарсанҷӣ беш аз 50 000 посухдиҳанда ширкат кардаанд ва ҳудуди 90 дарсади посухдиҳандагон сокинони Эрон буданд. Бозёфтҳои ин гузориш андешаи афроди босаводи беш аз 19-солаи муқими Эрон (баробар ба 85 дарсади калонсолон дар Эрон) аст.[20] Ҳамчунин дар моҳи августи соли 2020, Меҳдии Насирӣ, сардабири собиқи рӯзномаи "Кайҳон" дар телевизиони шабакаи 4-уми Ҷумҳурии Исломии Эрон эълом дошт, ки "бар асоси як назарсанҷии Вазорати фарҳанг ва иршоди исломӣ, 70 дарсади мардуми Эрон мухолифи иҷбори ҳиҷоб ҳастанд.» Вай ҳамчунин афзуд, шумори афроди ҳиҷобпӯш ҳамасола ҳудуди 5 дарсад коҳиш меёбад ва натоиҷи пажӯҳиши ахири вазорати иршод нишон медиҳад, ки ҳатто дар шаҳрҳои мазҳабӣ чун Қум бештари мардум мухолифи ҳиҷоби иҷборӣ ҳастанд. Насирӣ ҳамчунин эълом кард, ки мақомоти Ҷумҳурии Исломӣ ба далели натоиҷи назарсанҷӣ дар мавриди ҳиҷобро мусоид намедонанд, аз нашри он ҷилавгирӣ кардаанд.[21]

  1. زیر ذره‌بین: سر لخت و تبلیغ کُرست ممنوع!
  2. صحیفه امام
  3. سایت شفاف کد خبر: ۲۶۶۴۵۴
  4. روزنامه رسالت
  5. تأملی در مسئلهٔ حجاب(форсӣ). محسن کدیور (21 марти 2013).
  6. حجاب اسلامی؛ نگاه جنسی به زن یا واجب شرعی؟(форсӣ). رادیو فردا.
  7. بنا به قرآن آیا حجاب اجبار دینی است یا زنان اختیار انتخاب دارند؟(форсӣ).
  8. سرنوشت روحانیون مخالف حجاب اجباری؛ از صدور حکم اعدام تا طرد(форсӣ). IranWire.
  9. لغو حجاب اجباری در عربستان بجز مکه و مدینه - بهار نیوز(форсӣ). پایگاه خبری بهار نیوز (24 сентябри 2019).
  10. در کدام کشورها حجاب اجباری است؟. www.titreemroz.ir. 9 феврали 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 1 марти 2021.
  11. Callimachi, Rukmini. For Women Under ISIS, a Tyranny of Dress Code and Punishment(англ.), The New York Times (12 December 2016).
  12. M. J. Gohari (2000). The Taliban: Ascent to Power. Oxford: Oxford University Press, pp. 108-110. 
  13. Women freed from Isis are taking off their veils and burning them(англ.). The Independent (23 February 2017).
  14. My hijab: Nigerian Muslim women on faith and fashion(англ.). The New Humanitarian (21 February 2022).
  15. حجاب اجباری در ایران(форсӣ). حجاب اجباری در ایران - پرسمان. 9 феврали 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 июни 2020.
  16. MASOUMI, Amirbehnam جنبش‌های حقوق زنان در ایران؛ قربانیان فروتن سیاست(форсӣ). euronews (8 марти 2019).
  17. با زنان ایران چه کرده‌ایم؟(форсӣ). www.radiozamaneh.com.
  18. چگونه در اوایل انقلاب حجاب اجباری شد – DW – ۱۳۹۲/۱۰/۱۴(форсӣ). dw.com.
  19. فرهنگ, رادیو گام به گام با گفتمان سیاسی روز ایران از رادیو فرهنگ این هفته بخش دوم جنبش حق طلبی زنان ایران در دوران مشروطه، آغاز مبارزه علیه حجاب اجباری، تهیه و اجرا سارا فرزاد(форсӣ). رادیو فرهنگ (23 августи 2019).
  20. IRANIANS’ATTITUDES TOWARD RELIGION:A 2020SURVEY REPORT. گمان.
  21. آمار محرمانه وزارت ارشاد: ۷۰ درصد مردم مخالف حجاب اجباری هستند(форсӣ). ایندیپندنت فارسی (17 сентябри 2020).