Абдулло́ҳи Бухороӣ (соли таваллуд ва вафот номаълум) — наққош ва мусаввири тоҷик (асри 16).

Абдуллоҳи Бухороӣ

Зиндагинома вироиш

Тибқи маълумоти таърихӣ Абдуллоҳи Бухороӣ дар дарбори хони шайбонӣ Абдулғозии Абдулазизхон (ҳукмронӣ 1540 – 49) хидмат намудааст. Теъдоде аз минётураҳои Абдуллоҳи Бухороӣ низ ба ин хони шайбонӣ бахшида шудаанд. Пас аз вафоти Абдулғозӣ Абдуллоҳи Бухороӣ ва мусаввири дигари дарбор Маҳмуди Музаҳҳиб фаъолияти худро дар дарбори Абдуллоҳхон (ҳукмронӣ 1556 – 98) идома додаанд. Дар баъзе аз минётураҳои Абдуллоҳи Бухороӣ тасвири Абдуллоҳхон низ ба назар мерасад. Дар ҳунари рассомии Абдуллоҳи Бухороӣ таъсири мактабҳои наққошӣ ва минётуранигории Ҳироту Бухоро мушоҳида мешавад. Бахусус таъсири сабки Беҳзод ба эҷодиёти Абдуллоҳи Бухороӣ калон аст. Минётураҳои «Бӯстон»-и Саъдӣ, ки ба қалами Абдуллоҳи Бухороӣ мансубанд, бевосита дар зери таъсири эҷодиёти Беҳзод офарида шудаанд. Дар баъзе минётураҳои Абдуллоҳи Бухороӣ такрори бандубаст ва баъзе паҳлуҳои эҷодиёти Беҳзод дида мешаванд. Абдуллоҳи Бухороӣ аз санъати Мактаби минётураи Ҳирот низ баҳра бурда, таносуб ва ҷиҳатҳои хоси онро бо мактаби минётураи Бухоро моҳирона омезиш додааст. Дар инкишофи санъати тасвирии Мовароуннаҳр низ ҳиссаи калон гузоштааст. Намунаҳои наққошӣ ва мусаввараҳои Абдуллоҳи Бухороӣ дар Музейи миллии Париж, Ганҷинаи дастнависҳои Санкт-Петербург ва Оксфорд маҳфузанд.

Эзоҳ вироиш

Адабиёт вироиш

  • Пугаченкова Г. А., Ремпель Л., История искусств Узбекистана, М., 1965;
  • Миниатюры к поэмам А. Навои, Ташкент, 1969;
  • Энсиклопедияи адабиёт ва санъати тоҷик, ҷ. 1, Д., 1988;
  • Ашрафӣ М., Миниатюра: От Бехзода до Ризай-и Аббаси, Д., 2011.

Сарчашма вироиш