Агапэ
Агапэ ё агапе баъзан агапи (юн.-қад. ἀγάπη) — яке аз чаҳор калимаи юнонии қадим (дигар: эрос, филия, сторге) аст, ки ба тоҷикӣ ҳамчун «ишқ» ё «муҳаббат» тарҷума шудааст. Дар фаҳмиши муосир, он яке аз навъҳои муҳаббат аст.
Юнониёни қадим инро муҳаббати нарм, қурбонӣ ва нафрат нисбат ба муҳаббати наздик меномиданд[1]. Дар ақидаи насрониҳои баъдӣ, муҳаббати агапе (лот. caritas, dilectio), ҳамчун муҳаббат ба Худо шартшуда ва миёнаравӣ ҳисобида мешавад: он на дар натиҷаи ҷалби маҳбуби мушаххас, ки аз хидматҳои берунӣ ва ботинии ӯ ба вуҷуд омадааст, балки хамчун зуҳуроти муҳаббат ба ёри худ, ки ба одами ин ё он шахсе умуман хос аст[2].
Чарлз Сандерс Пирс дар системаи фалсафии худ исбот кард, ки "агапе" энергияи эҷодии эволютсияи табиатро ифода мекунад[3].
Дар психологияи муосири иҷтимоӣ мафҳуми Ҷон Алан Лӣ маъмул аст, ки шаш услуб ё «ранг»-и ишқро муайян мекунад: дар ин консепсия, агапе, муҳаббати беғаразона ба худбахшӣ, ҳамчун синтези се намуди асосии муҳаббат фаҳмида мешавад. - эрос, филия ва сторге[4].
Ба ақидаи намояндаи психологияи экзистенсиалӣ ва равоншиносӣ Ролло Мэй, агапе як шакли ишқи фидокоронаест, ки бо ғамхорӣ дар бораи некӯаҳволии одамони дигар алоқаманд аст. Онро на бояд чун ба майлҳои истисморгарӣ дахл дошта бошад, балки хамчун ифодаи худро дар ҷавобгарии доимӣ ва ғамхории доимӣ нисбат ба одамони дигар фаҳмидан лозим нест.
Дар Аҳди Ҷадид ин калима ҳамчун синоними «филия» истифода шудааст.
Эзоҳ
вироиш- ↑ Демидов А. Б. Любовь // Феномены человеческого бытия. — Шаблон:Мн.: ЗАО Издательский центр «Экономпресс», 1999. Бойгонӣ шудааст 6 Январ 2007 сол.
- ↑ Апресян Р. Г. Любовь // Этика: Энциклопедический словарь. — М.: Гардарики, 2001. — С. 241—245.
- ↑ Архивированная копия(пайванди дастнорас — таърих). 3 феврали 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 9 ноябри 2007.Архивированная копия(пайванди дастнорас — таърих). 3 феврали 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 9 ноябри 2007.
- ↑ Кон И. С. Дружба. — 4-е изд. — СПб.: ИД «Питер», 2001. — С. 269. — ISBN 9785469001805.