Алдан (дарё)
Алдан — дарё дар Республикаи Саха, шохоби рост ва калонтарини дарёи Лена.
Мушаххасот | |
---|---|
Тӯл | 2273 км |
Ҳавза | 729 000 км² |
Сарфи об | 5 060 м³/с |
Ҷараёни об | |
Сарчашма | |
• Координатаҳо | 56°26′28″ с. ш. 123°46′30″ в. д.HGЯO |
Резишгоҳ | Лена |
• Баландӣ | 72 м |
• Координатаҳо | 63°26′25″ с. ш. 129°33′44″ в. д.HGЯO |
Мавқеъ | |
Кишвар | Русия |
Минтақа | Якутия |
Рӯйхати оби Русия | |
18030600112117300000011 | |
Рамзи ҳавза | 18.03.06.001 |
Рамзи ТҲ | 117300001 |
Ҷилди ТҲ | 17 (нашр 3)[1] |
|
|
— сарчашма, — резишгоҳ | |
Масоҳат ва гузаргоҳ
вироишДарозиаш 2273 км, масоҳаташ ҳавзааш 729 ҳазор км2. Сарфи миёнаи об 5100 м3/сон. Аз нишебиҳои шимолии қаторкӯҳи Становой сар шуда, аз байни паҳнкӯҳҳои Алдан ва доманаи қаторкӯҳи Верхоянск мегузарад.
Таърих
вироишАлдан таърихи қадима дорад. Аҳолии нахустин дар соҳили Алдан 30 – 40 ҳазор сол то м. маскун шудаанд. Онҳо ба шикори мамонтҳо ва каркадан машғул буданд. Дар ҳудуди соҳили Алдан бозёфтҳои давраи биринҷӣ ва оҳан пайдо гаштаанд. Резишгоҳи поёнӣ ва миёнааш – киштигард. Шохобҳои асосиаш аз чап – Амга, аз рост – Учур, Тимптон, Мая, Аллах-Юн. Манбаи асосиаш барфу борон. Яхбандӣ аз охири октябри то май давом мекунад. Давраи серобиаш май – июл буда, сатҳи об то 7 – 10 м баланд мешавад. Август – сентябр туғёни об бештар гашта, баъзан обхезӣ мешавад. Дар Алдан тосмоҳии сибирӣ, озодмоҳӣ ва шӯртан фаровон аст. Ҳавзаи Алдан конҳои тило, ангиштсанг ва абрақ дорад. Бандарҳои калонтарини Алдан – Уст-Мая, Томмот ва Хандига.
Эзоҳ
вироиш- ↑ Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 17. Ленско-Индигирский район. Вып. 3. Бассейн р. Алдан / под ред. И. В. Осиповой. — Л.: Гидрометеоиздат, 1966. — 210 с.
Сарчашма
вироиш- А — Асос. — Д. : СИЭМТ, 2011. — 608 с. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов ; 2011—2023, ҷ. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.