Балқарҳо: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
No edit summary |
х ҳазфи гурӯҳи болоӣ using AWB |
||
Сатри 39:
== Этногенез ==
Этногенези балкарҳо дақиқ муайян нашуда, муҳаққиқон тахмин кардаанд, ки балкарҳоҳо дар натиҷаи омезиши қабилаҳои таҳҷойии Қафқози Шимолӣ ва қабоили муҳоҷири эронию турк (аланиҳо, булғориҳо, хазарҳо, қипчоқҳо) ташаккул ёфтаанд. Ҳамчунин, балкарҳо бо халқиятҳои ҳамсоя – қарочаҳо, осетинҳо, қабардаҳо, гурҷиҳо ва сванҳо муносибати дӯстона дошта, дар ин замина омезиши этникӣ ҳам ба вуқӯъ пайвастааст.
== Ҷуғрофияи ҷоигиршавӣ ==
Балкарҳо дар баландтарин мавзеъҳои кӯҳии Қафқоз – дар кӯҳдоману дараҳои Қафқози Марказӣ, қад-қади водии дарёҳои Малка, Баксан, Чеғем, Черек ва резобҳояшон зиндагӣ кардаанд.
Ба забони қарочаву балқарӣ, ки мансуби оилаи забонҳои туркист, гуфтугӯ мекунанд, вале лаҳҷаҳои гуногун доранд. Забони русӣ низ дар муошират аст. Хатту алифбои эшон то ибтидои асри 20 арабӣ (аз соли 1924 то 1926 алифбои арабии мутобиқкунонидашуда, аз соли 1926 то 1936 лотинӣ), аз соли 1937 кириллӣ мебошад.
== Таърих ==
[[Акс:Caucasus_1060n_map_de.png|thumb|250x250px|Қафқоз, дар нимаи дуюми XI .]]
Балкарҳо аз асри 19 дар ҳайати Россия мебошанд. Соли 1944 балкарҳоро иҷборан ба ҷумҳуриҳои Осиёи Миёна ва Қазоқистон муҳоҷир кунонда, соли 1957 иҷозати баргаштан доданд. Соҳаҳои асосии анъанавии хоҷагидории балкарҳо чорводорӣ, зироатпарварӣ ва сабзавоткорист. Шуғли қисме аз аҳолӣ моҳутбофӣ, намадмолӣ, чакманбофию мӯзадӯзӣ мебошад. Шоири маъруф Қайсин Қулиев аз чеғемҳои Қабардаву Балқар буда, дар Тоҷикистон обрӯву маҳбубияти тамом дорад, шеърҳояш ба тоҷикӣ тарҷумаву чоп шудаанд.
== Дин ==
Эътиқодмандон пайрави мазҳаби ҳанафии исломанд.
== Эзоҳ ==
Line 71 ⟶ 70:
== Сарчашма ==
* {{ЭМТ||1}}
[[Гурӯҳ:Ақвоми Русия]]
| |||