Байнаннаҳрайн: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Сатри 1:
{|cellpadding="5" cellspacing="1" align="right" style="margin: 5px 5px 5px 1em; border: 1px solid black;"
'''Байнаннаҳрайн''' ({{lang-ar|بین‌النهرین}} — байни ду наҳр, байни ду дарё) — сарзамине дар миёноб ва поёноби дарёҳои [[Даҷла|Даҷлаву]] [[Фурот]] ва [[Корун]] (дар қисми ғарбии Осиё), ки аз [[Халиҷи Форс]] (дар ҷануб то пуштакӯҳҳои [[Арманистон]] (дар шимол)-ро фаро мегирад. Баъзан қисми шимоли (болооби) ин ду дарёро, ки арабҳо онро «Ҷазира» мегуфтанд, Байнаннаҳрайн меномиданд. Байнаннаҳрайн яке аз гаҳвораҳои тамаддуни аҳди бостон дар сарзаминҳои Авруосиё мебошад. Он аз замини ҳамвори регӣ ва сангҳои обоварди дарёиву баҳрӣ иборат буда, қисми ҷанубиаш пастии бузургеро ташкил медиҳад. Баландии ин пастӣ дар шимол 200—250 м, дар ҷануб 100 м ва дар баъзе ноҳияи Шаттулараб аз он ҳам камтар аст.
|-
! colspan="2" bgcolor=#CDC673 | <font size="+0" color=white>Минтақаи таърихию ҷуғрофӣ</font>
<font size="+1">Байнаннаҳрайн</font><br>
|-
! colspan="2" bgcolor=#CDC673 | <font size="-1" color=white>Карта</font>
|-
| [[Акс:Karte Mesopotamien.png|320px|right]]
|-
|}
'''Месопота́мия''' ({{lang-grc|Μεσοποταμία}}; {{lang-ar|الجزيرة}}, ''Ал-Ҷазира''{{sfn|Инструкция по передаче на картах географических названии арабских стран|1966|c=25}}, ё {{lang-ar|ما بين النهرين}}, ''Мобайнанаҳрайн''{{sfn|Инструкция по передаче на картах географических названии арабских стран|1966|c=25}}; {{lang-arc|ܒܝܬ ܢܗܪܝܢ}}, {{lang-ku|Naçeman}}, {{lang-tr|Mezopotamya}}) — историко-географический регион на [[Ближний Восток|Ближнем Востоке]], расположенный в долине двух рек — [[Тигр (река)|Тигра]] и [[Евфрат]]а, в зоне [[Плодородный полумесяц|Плодородного полумесяца]]; место существования одной из [[Древняя Месопотамия|древнейших цивилизаций]] в истории человечества. В научной литературе встречаются альтернативные обозначения региона — ''Двуречье'' и ''Междуречье'', в которые вкладывается различный смысл.
'''Байнаннаҳрайн''' ({{lang-ar|بین‌النهرین}} — байни ду наҳр, байни ду дарё) — сарзамине дар миёноб ва поёноби дарёҳои [[Даҷла|Даҷлаву]]ву [[Фурот]] ва [[Корун]] (дар қисми ғарбии Осиё), ки аз [[Халиҷи Форс]] (дар ҷануб то пуштакӯҳҳои [[Арманистон]] (дар шимол)-ро фаро мегирад. Баъзан қисми шимоли (болооби) ин ду дарёро, ки арабҳо онро «Ҷазира» мегуфтанд, Байнаннаҳрайн меномиданд. Байнаннаҳрайн яке аз гаҳвораҳои тамаддуни аҳди бостон дар сарзаминҳои Авруосиё мебошад. Он аз замини ҳамвори регӣ ва сангҳои обоварди дарёиву баҳрӣ иборат буда, қисми ҷанубиаш пастии бузургеро ташкил медиҳад. Баландии ин пастӣ дар шимол 200—250 м, дар ҷануб 100 м ва дар баъзе ноҳияи Шаттулараб аз он ҳам камтар аст.
 
== Ҷуғрофиё ==
Дарёҳои Даҷла (1840 км) ва Фурот (2850 км) дар Қуна (воқеъ дар 96 километрии ш. Басра) ба ҳам пайваста, дарёи Арвандрӯд (Шаттулараб)-ро ташкил медиҳанд, ки он ба Халиҷи Форс рафта мерезад. Фосилаи байни дарёҳои мазкур дар наздикии ш. Бағдод ба 32 км мерасад. Дар Байнаннаҳрайн дарёҳои бузурги Хабур, Ҷулоб ва ғайра низ мавҷуданд, ки баҳорон пуроб ва зимистон камобанд. Дар ин сарзамин кӯлҳои зиёде (Ҳаммор, Саъдия ва ғ.) низ мавҷуданд, ки тобистон обашон хеле кам шуда, боиси мушкили обёрии зироатҳои кишоварзӣ мегардад. Аксари заминҳои Байнаннаҳрайн шӯразоранд.
 
Иқлими Байнаннаҳрайн хушк, дар шимол - — субтропикӣ, дар ҷануб - — тропикӣ (гармсер). Боришоти миёнаи солона то 300 мм, дар баландиҳо бештар, дар ҷануб то 100—200 мм. Зироаткорӣ аз қадимулайём инкишоф ёфтааст. Асосан гандум, ҷав, шолӣ, пахта ва диг. зироатҳои лӯбиёӣ мекоранд. Дар соҳилҳои дарёҳо ва лаб-лаби каналҳо найшакар мерӯяд.
 
== Захираҳои табиӣ ==