Расул Ҳодизода: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
х →‎top: ислоҳ using AWB
х clean up using AWB
Сатри 6:
|тавсифи тасвир =
|таърихи таваллуд = [[6 март]] и соли [[1928]]
| зодгоҳ = {{Зодгоҳ|Самарқанд|шаҳри Самарқанд}}, [[ҶШС Ӯзбекистон]] [[СССРИҶШС]]
|таърихи маргдаргузашт = [[4 апрел]]и соли [[2010]]
|шаҳрвандӣ = {{Флагпарчамбандӣ|Тоҷикистон}}
|маҳалли маргдаргузашт ={{МаҳаллиМарг| Душанбе |шаҳри Душанбе}}
|фазои илмӣ = филология
|ҷойҳои кор = [[Академияи илмҳои Тоҷикистон]]
Сатри 18:
|шогирдони маъруф =
|маъруф ба =
|ҷоизаҳо = ордени “Шараф” (1999), медалҳои “Барои меҳнати шоён, Ба муносибати 100-солагии рӯзи таваллуди В.И.Ленин”, “Ветерани меҳнат” (1985), [[Арбоби шоистаи илми ҶШС Тоҷикистон]] ([[1991]])
|имзо =
|бари имзо =
Сатри 25:
|викианбор =
}}
'''Расул Ҳодизода''' - [[олим]], адабиётшинос, мунаққид, [[нависанда]], тарҷумон. Узви Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон ([[1954]]). [[Доктори илм]]и филология ([[1970]]), [[профессор]] ([[1984]], [[Арбоби шоистаи илми ҶШС Тоҷикистон]] ([[1991]]).
== Зиндагинома ==
Омӯзишгоҳи педагогии Самарқанд (1940), Донишгоҳи давлатии Самарқанд (1944), факултети шарқшиносии Донишгоҳи давлатии Ӯзбекистонро (1950) хатм кардааст. Наттоқ, муҳаррири шӯъбаи тоҷикии Радио (1945-1950), мудири шӯъбаи адабиёт ва маданияти рӯзномаи тоҷикии “Ӯзбекистони Сурх” (1950-1954), (минбаъд- “Ҳақиқати Ӯзбекистон”, ҳоло – “Овози тоҷик”), аспиранти филиали Тоҷикистонии АИ СССР (1950-1953). Рисолаи номзадироро дар мавзӯи “Маъхазҳои омӯзиши адабиёти тоҷик дар нимаи дуввуми асри XIX” дар Институти шарқшиносии АИ СССР (1954) ва рисолаи докториро дар мавзӯи “Аҳмади Дониш ва адабиёти маорифпарвари тоҷик” дар Шӯрои илмии Институти шарқшиносии [[Академияи илмҳои Тоҷикистон|АИ ҶШС Тоҷикистон]] дифоъ кардааст (1967). Ходими калони илмии <ref>[http://iza.tj Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии]</ref> [[Академияи илмҳои Тоҷикистон|АИ ҶШС Тоҷикистон]] (1954-1960), мудири шӯъбаи таърихи адабиёти Институти шарқшиносии [[Академияи илмҳои Тоҷикистон|АИ ҶШС Тоҷикистон]] (1960-1993), Аз с. 1993 – корманди пешбари илмии [http://iza.tj Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии] [[Академияи илмҳои Тоҷикистон|АИ Тоҷикистон]] буд. Расул Ҳодизода [[4 апрел]]и соли [[2010]] дар ш. Душанбе даргузаштааст.<ref>[http://www.jumhuriyat.tj/index.php?art_id=4326 Расул Ҳодизода даргузашт]</ref>
 
== Фаъолияти илмӣ ==
Муаллифи асарҳои:
* “Баъзе масъалаҳои омӯхтани таърихи адабиёти тоҷики нимаи дуюми асри XIX” (1954),
* “Сарчашмаҳои таърихи адабиёти тоҷик дар нимаи дуюми асри XIX” (1956, ба заб. русӣ),
* рисолаҳои “Шоҳин” (1974),
* “Аҳмади Дониш” (1976),
* “Адабиёти тоҷик дар нимаи дуввуми асри XIX” (1968),
* як қисмати “Фарҳанги истилоҳоти адабиётшиносӣ” (1966),
* чанд боби “Адабиёти форсу тоҷик дар асрҳои XII-XIV” (қисмҳои 1-2, 1976-1983),
* Муҳарири “Очеркҳои таърихи адабиёт” (иборат аз 10 китоб),
* муаллифи сарсухану тавзеҳоти “Асарҳои мунтахаб”-и Аҳмади Дониш (1959),
* “Ҳикоятҳои халқӣ дар “Маснавӣ”-и Ҷ. Румӣ (1963),
* “Дафтари дилкушо”-и Соиб (1965),
* “Калила ва Димна” (1966),
* “Девон”-и Анварӣ,
* “Рӯдакӣ ва шоирони ҳамзамони ӯ” (1984, ба заб. русӣ),
* маҷмӯаи ҳикояҳои таърихии “Танбӯри Дилкаш” (1966),
* повестҳои “Сапедадам” (1970),
* “Парвози Шоҳин” (1980),
* намоишномаҳои “Бахт дар чист?” (1978),
* “Маздак” (1980),
* романи “Ситорае дар тирашаб” (1983),
* достони “Қиссаи Мансури Ҳаллоҷ” (2002),
* “Самарқанднома” (2004),
* “Худоё, худро бишносам” (2005),
* Луғати “Самарқандиҳо чӣ мегӯянд” (Машҳад, 2007),
* “Ахлоқ ва ҷомеа” (Д., “Ирфон”, 2008),
* “Ҳафт гуфтор дар бораи Қуръон” (Хуҷанд, 2009),
* “Хотираҳои шикорчӣ” ва чанд асари дигари И.С. Тургенев, инчунин осори Н.В. Гогол ва В. Гюгоро ба забони тоҷикӣ гардонидааст. Дар тарҷумаи асарҳои марксизм-ленинизм ба забони тоҷикӣ низ саҳм гузоштааст.
== Ҷоизаҳо ==
* Арбоби шоистаи илми ҶШС Тоҷикистон (1991)
* ордени “Шараф” (1999),
* медалҳои “Барои меҳнати шоён,
* Ба муносибати 100-солагии рӯзи таваллуди В.И.Ленин”,
* “Ветерани меҳнат” (1985),
* Ифтихорномаи Фахрии Президиуми Совети Олии Белоруссия мукофотонида шудааст.
== Некдошт ==
Бахшида ба 80-солагии Расул Ҳодизода Раёсати Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон Табрикномаи зеринро ирсол кардааст (мухтасар): {{аввали иқтибос}}''«Хушбахтист, ки Шумо аз ибтидои фаъолият бо дастгирии устод С.Айнӣ ба таҳқиқи адабиёт машғул шудаед. Фаъолияти Шумо ба рушди илми адабиётшиносии ҷавони тоҷик дар Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии Институти шарқшиноси ва осори хаттии [[Академияи илмҳои Тоҷикистон|АИ Тоҷикистон]] сахт пайваст буд. Аҳли адаби тоҷик Шуморо ҳамчун олими пурмаҳсул, пухтакор ва ҳақиқатҷӯ мешиносад... Шумо дар таҷлили ҷашнҳои устод Рӯдакӣ, Фирдавсӣ, Ҷомӣ, Айнӣ, Иқбол саҳм гузоштаед. Соле чанд раёсати Анҷумани Иқболро ба ӯҳда доштед ва барои тарғиби осори ин шоири оламшумул хидматҳои арзанда кардаед. Имрӯзҳо раиси Бунёди Рӯдакӣ мебошед, ки бахшида ба ҷашни 1150-солагии Падарсолори бузурги назми тоҷику форс корҳои шоистаеро ба анҷом расондаед…»''{{охири иқтибос}}
 
[[Рӯзномаи «Миллат»]] соли [[2013]] Расул Ҳодизодаро ба рӯихати фахрии "100 шахсияти машҳури тоҷик" дохил намудааст.<ref>[http://www.millat.tj/ijtimo/3562-100-sahsiyti-mashuri-.html 100 шахсияти машҳури тоҷик, кистанд онҳо?]</ref>