Аҳмаду Аҳидҷо: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.6
Сатри 28:
Монанди дигар ҳокимони Африқои замони худ, Аҳидҷо аз мансаби худ пеш аз ҳама барои таҳкими қудрати шахсии худ, тақвияти нақши ҳизби худ дар идоракунии кишвар истифода мебурд. Соли 1976 ба ғайр аз ҳизбҳои ӯ ҳама ҳизбҳои сиёсӣ манъ карда шуданд. Дар аввали солҳои 70-ум, вай конститутсияи навро қабул кард, ки он Камерунро ба давлати воҳид табдил дод ва автономияи Камеруни Британияро барҳам дод, ки боиси норозигии Камеруни Бритониё гардид. Ҳамзамон, гарчанде ки ҳукмронии Аҳидҷо диктаторӣ буд, Камерун дар солҳои ҳукмронии ӯ яке аз кишварҳои устувори Африқо буд ва иқтисодиёт нисбатан бомуваффақият рушд кард.
 
Вай 4 ноябри соли 1982 бо сабаби саломатӣ ба нафақа баромад (тахмин мезананд, ки табиби шахсии ӯ, фаронсавӣ ӯро фиреб додааст<ref>[{{Cite web |url=http://www.waado.org/nigerian_scholars/archive/debates/constitution/OmoigCoup.html |title=On The Question of Preventing Coups in Nigeria by Nowamagbe A. Omoigui] |accessdate=2021-05-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170826172602/http://www.waado.org/nigerian_scholars/archive/debates/constitution/omoigcoup.html |archivedate=2017-08-26 }}</ref><ref>[http://dawodu.com/bakassi3.htm The Bakassi Story]</ref>). Пас аз ду рӯз, сарвазир [[Пол Бийя]] вазифаи президентро пеш гирифт. Ин интиқоли қудрат аз шимоли мусулмон ба ҷануби католикӣ, дар Африқо ниҳоят ғайриоддӣ аст ва сабабҳои истеъфои Аҳидҷо комилан маълум нест. Як фарзия ин аст, ки вай умедвор буд, ки сарвазири нав Белло Буба Майгари, ки низ як шимолӣ ва як мусалмон аст, метавонад ба қудрат бирасад ва нақши Бийя дуюмдараҷа буд. Бо ин ё он роҳ, Бийя 34 соли оянда дар сари қудрат боқӣ монд. Аҳидҷо вазифаи худро ҳамчун раиси ҳизби ҳокими Иттиҳоди Миллии Камерун ҳифз кард, аммо Бияро ба ҳайси ноиби президент таъмин кард ва тамоми дастгирии худро ба охирин нишон дод ва дар соли 1983 дар ҳимояти Бийя ба саросари кишвар сафар кард.
 
Аммо, баъдтар дар худи соли 1983 муносибатҳои Аҳидҷо ва Бия ба таври назаррас бад шуданд ва 19 июли соли 1983 Аҳидҷо маҷбур шуд ба Фаронса ҳиҷрат кунад ва Бия нобуд кардани маълумотномаҳоро ба ӯ гирифт, алахусус портретҳои Аҳидҷоро бо худ иваз кард худдорӣ ва аз қудрат дур кардани ҷонибдорони Аҳидҷоро пеш гирифт. 22 август Бия эълом дошт, ки барои сарнагун кардани ҳукумат як дасисае ошкор карда шуд ва Аҳидҷо дар ин дасиса даст дорад. Ҳамзамон, Аҳидҷо Бияро шадидан танқид карда, ӯро ба сӯиистифода аз қудрат айбдор кард. Бо вуҷуди миёнаравии роҳбарони хориҷӣ мусолиҳа ғайриимкон шуд ва 27 август Аҳидҷо истеъфои худро аз вазифаи раиси Иттифоқи миллии Камерун эълон кард.<ref name="KT">Milton H. Krieger and Joseph Takougang, ''African State and Society in the 1990s: Cameroon’s Political Crossroads'' (2000), Westview Press, pp 65—73.</ref> Моҳи феврали соли 1984 Аҳидҷо ва ду шарики ӯ бо иттиҳоми кӯшиши табаддулоти давлатӣ ғоибона муҳокима карда шуданд ва Аҳидҷо ба қатл маҳкум карда шуд, гарчанде ки Бийя баъдтар ба ҳабси абад иваз карда шуд. Аҳидҷо, дар навбати худ, иштирок дар табаддулотро рад кард. Моҳи апрели соли 1984 кӯшиши дигари табаддулот ба амал омад. Тахмин меравад, ки он бо иштироки Аҳидҷо ташкил шудааст<ref name="WP">Jonathan C. Randal, [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/07/19/AR2006071901340_pf.html «Tales of Ex-Leader’s Role In Revolt Stun Cameroon»], The Washington Post, April 15, 1984, page A01.</ref>.