Тақсими кори байналмилалӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Заминаи асосии муттаҳидшавии иқтисодиёти миллии давлатҳо ба хоҷагии ҷаҳонӣ ТБМ мебошад. ТБМ ин раванди таърихии махсусгардонии давлатҳо дар истеҳсолоти намудҳои муайяни маҳсулот мебошад, ки барои мубодила дар бозори ҷаҳонӣ ва қонеъ гардонидани талаботи худ дар намудҳои дигари маҳсулот равона карда шудааст. Иштирок дар ТБМ ба ҳар як давлат имконият медиҳад, ки талаботи худро ба маҳсулоти гуногун бо хароҷотҳои нисбатан кам қонеъ гардонад.<br />

ТБМ дар давраи пайдошавиаш яъне асрхои 17-18 ва то охирҳои асри 18 нимаи аввали асри 19 дар бартариятҳои табиӣ асос меёфт: фарқият дар шароитҳои иқлимию ҷуғрофӣ ва захираҳои табиии давлатҳои алоҳида самти махсусгардонии онҳоро дар истеҳсоли маҳсулоти гуногун муайян мекард. ТБМ бе мубодила вуҷуд дошта наметавонад. Бинобар ин асоси объективии мубодилаи байналхалқии маҳсулот, хадамот ва технология, инкишофи ҳамкории истеҳсолӣ, илми-техникӣ, тиҷорати байни ҳамаи давлатҳои ҷаҳон новобаста аз сатҳи тараққиёти иқтисодӣ ва хусусиятҳои сохтори иҷтимоӣ мебошад.<br />

Мақсади асосии иштироки давлатҳо дар ТБМ новобаста аз фарқияти иҷтимоӣ-иқтисодӣ кӯшиши онҳо барои ба даст овардани фоидаи иқтисодӣ мебошад. Самарае ки мамлакатҳо ҳангоми иштирок дар ТБМ ба даст меоранд дар натиҷаи амали шудани қонуни арза ба даст оварда мешавад, ки он дар фарқияти байни арзиши миллӣ ва байналмиллалӣ асос меёбад.<br />

Бартариятҳои ТБМ дар мубодилаи байналхалқӣ дар он зуҳур мешавад, ки ҳар як давлат бо назардошти шартҳои мусоид ба фоидаи дар шакли фарқияти арзиши миллию байналхалқии маҳсулоти содиркунанда ноил мегардад.<br />

Ғайр аз ин ба сарфаи хароҷотҳои дохилӣ бо роҳи даст кашидан аз истеҳсолоти миллии молу хадамот аз ҳисоби воридоти нисбатан арзон меоварад.<br />

Дар баробари ин ҷиҳати дигари иштироки давлатҳо дар ТБМ ин истифодаи имкониятҳои он барои ҳалли проблемаҳои глобалии дар назди одамият буда бо кӯшиши ҳамаи давлатҳои ҷаҳон мебошад.

- * баҳамвобастагии сохторӣ;

- * баҳамвобастагии мақсадҳо дар соҳаи сиёсати иқтисодӣ;

- * баҳамвобастагии омилҳои берунии тараққиёти иқтисодӣ;

- * баҳамвобастагии сиёсӣ.

- * мамлакатҳои мутараққӣ асосан молҳоеро истеҳсол мекунанд, ки мутахассисони баландихтисос ва технологияи муосирро талаб мекунанд;

- * давлатҳои нисбатан тараққикарда аз қатори далатҳои рӯ ба инкишоф дар истеҳсоли маҳсулоти меҳнатталаб ва коркарди ашёи хом махсус гардонида мешаванд. Давлатҳои қафомонда ба ин схема дохил карда намешаванд;