Шиъа: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Сатри 1:
'''Шиъа,''' шиа ({{lang-ar|الشيعة}}; <nowiki>[шӣ‘а]</nowiki> — ''пайрав, тарафдор'' ) — дуввумин [[мазҳаб]]и пайравони дини [[ислом]]. Вожаи шиъа шакли мухтасари "шиъаи Алӣ" яъне пайрав ё ҳизби [[Алӣ ибни Абутолиб]], нахустин [[Имомат|имоми]] шиъаён мебошад. Шиъаён байни 5 % то 10 % аз кулли ҷамоати [[мусалмон]]они ҷаҳон ва 38 %-и ҷамъияти мусалмонони [[Осиёи Марказӣ|Ховари Миёна]]ро ташкил медаҳанд<ref>{{Cite book|url=|title=Atlas of the Middle East|last=|first=|last2=|first2=|publisher=[[National Geographic]]|year=2008|isbn=978-1-4262-0221-6|edition=Second|series=|volume=|publication-place=Washington D.C|publication-date=2008-04-15|pages=80–81|doi=|oclc=|id=|postscript=<!--None-->|author-link=|author2-link=|place=U.S.A|accessdate=}}</ref>.
==
[[Акс:Main divisions in Islam.png|thumb|500px|Регионы с преимущественно шиитским населением на карте мусульманского мира: <span style="color:#ff0000;">'''сурх'''</span>: шиитские районы, <span style="color:#006400;">'''сабз'''</span>: сунниҳо, <span style="color:#483D8B;">'''бунафш'''</span>: [[ибозия]] ]]
Бино ба арзёбиҳои мухталиф, шиаён аз 10 % то 20 %-и шумораи умумии [[Мусулмон|мусалмононро]] ташкил медиҳанд<ref name=BritannicaShiite1>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/540503/Shiite|title=Shīʿite|work=|publisher=Encyclopædia Britannica Online|year=2010|accessdate=2010-08-25|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yuULGhB|archivedate=2012-05-28}}</ref><ref name="PRC">{{cite web|url=http://pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population%286%29.aspx|title=Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population|accessdate=2010-08-25|work=|publisher=Pew Research Center|date=October 7, 2009|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yuV3Nla|archivedate=2012-05-28}}</ref><ref name="mgmpPRC">
Сатри 16:
</ref><ref name="CIA">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2122.html |title=Religions |accessdate=2010-08-25 |work=[[CIA]] |publisher=[[The World Factbook]] |year=2010}}</ref>. Дар замони муосир ҷамоатҳои шиъа дар қитъаҳои Аврупову Амрико ва аксарияти мамолики мусалмон мавҷуд аст. Мусулмонони шиъа аксари аҳолиро дар [[Эрон]], [[Озарбойҷон]], [[Ироқ]] ва [[Баҳрайн]]<ref>{{cite news | title=Quick guide: Sunnis and Shias|publisher=BBC| url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-16047709|date=6 December 2011|lang=en}}</ref> ташкил медиҳанд. Ба мазҳаби шиъа тахминан аз 27 %<ref>{{cite news | title=International Religious Freedom Report 2010: Lebanon|publisher= U.S Department of state| url=http://www.state.gov/j/drl/rls/irf/2010/148830.htm|date=November 17, 2010|lang=en}}{{oq|en|However, the most recent demographic study conducted by Statistics Lebanon, a Beirut-based research firm, indicate 27 percent of the population is Sunni Muslim, 27 percent Shi'a Muslim, 21 percent Maronite Christian, eight percent Greek Orthodox, five percent Druze, and five percent Greek Catholic, with the remaining seven percent belonging to smaller Christian denominations. }}</ref> то 35 %<ref>{{cite news | title=Major Attacks in Lebanon, Israel and the Gaza Strip|publisher= The New York Times| url=http://www.nytimes.com/packages/khtml/2006/07/19/world/middleeast/20060719_MIDEAST_GRAPHIC.html|lang=en}}</ref> аҳолии [[Лубнон]]; то 30 % в [[Қувайт]] эътиқод доранд<ref name="CIAAFG"/>.
Afghanistan: Sunni Muslim 80%, Shia Muslim 19%, other 1% <br>
Kuwait: Muslim (official) 85% (Sunni 70%, Shia 30%), other (includes Christian, Hindu, Parsi) 15%)}}</ref> ташкил медиҳанд. Дар [[Арабистони Саудӣ]] бошад 15 %-и ин мамлакат пайрави аҳли шиъа мебошанд<ref>{{cite news | title=Saudi Arabia's Shia press for rights|publisher=BBC| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/7959531.stm|author=Anees al-Qudaihi |date=24 March 2009| lang=en}}</ref>. Дар [[Покистон]] ҳам каме (тахминан 3 %) аз мардуми ин ин кишвар пайрави шиъа мебошанд.
Дар [[Тоҷикистон]] аксари мардуми [[Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон]] — помириҳо (ба ҷуз язгуломиҳо) аз равияи исмоилии шиъа пайравӣ мекунанд.
Таҳлилгарони шиъашинос тахмин мезананд, ки дар ҷаҳон андар 77 миллион тан [[мусалмон]]они шиъа аст.
== Таъриф дар луғат ва истилоҳ ==
|