Волфрамит

Волфрами́т — минерал, формулаи кимиёиаш (FeMn)WO₄.

Волфрамит
Вольфрамит из Португалии
Формула	(FeMn)WO4
Примесь	Железо, кальций, магний, медь, ниобий
Физические свойства
Цвет	Чёрный, тёмно-коричневый
Цвет черты	Чёрная, бурая
Блеск	Металлический
Прозрачность	Непрозрачен
Твёрдость	5 - 5,5
Спайность	Совершенная
Излом	Неровный; хрупок
Плотность	7,1 — 7,5 г/см³
Сингония	Моноклинная
Показатель преломления	1,616 - 1,652

Волфрамит соли 1758 дар таркиби минерали шеелит кашф шуд. Кристаллбандиаш моноклинӣ. Асоси сохтори кисталлҳояшро занҷирчаҳои каҷукилеби (Mn, Fe) O6 ва октаэдрҳои WO6 ташкил медиҳанд. Кристаллҳояш призмашакли дарозу кӯтоҳ, сандуқчамонанд буда, дуқуллаанд. Рӯяҳои кристаллҳояш рахдор. Ранги волфрамит – сиёҳи дорчинӣ, ферберит – сиёҳ, гюбнерит – қаҳваӣ. Вазни хоссаш 7100–7600 кг/м³. Манбаи асосии унсури волфрам. Хӯлаҳои сахти аз волфрам (3–15%), хром (25–35%), кобалт (45–65%) ва карбон (0,5–2,7%) таркибёфтаро барои рӯйпӯши бели экскаваторҳо, плугҳо, паррачархи турбинаҳо, қайчиҳо ва ғ. истифода мекунанд. Филиззи волфрамро барои истеҳсоли лампаҳои барқӣ, асбобҳои гармкунанда (то 3000°С), дар филиззкорӣ (металлургия)-и сиёҳ барои истеҳсоли пӯлодҳои махсус, дар саноати асбобсозӣ ва дигар соҳаҳо ба кор мебаранд. Конҳои В. дар Тоҷикистон, Хитой, Қазоқистон, Русия, Боливия, Ҷопон, Алания мавҷуданд.

Адабиёт

• Фербери Г. В. Структурная петрология, деформированных горных пород /Тарҷума аз англисӣ. М., 1949;
• Геологический словарь. Т. 1. М., 1983;
• Ҷанобилов М. Минералогия. Д., 2013.

Сарчашма

• Волфрамит / М. Ҷанобилов // Вичлас — Гӯянда. — Д. : СИЭМТ, 2015. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 4). — ISBN 978-99947-33-77-4.