Гавана (пойтахт)

Гавана (исп. La Habana [aβana] — Авана, пурра San Cristóbal de La Habana) — шаҳр, пойтахти Ҷумҳурии Куба, маркази маъмурии музофоти ҳамном. Дар қисми шимолу ғарбии ҷазираҳои Куба дар соҳили халиҷи Мексика ҷойгир шудааст. Аҳолиаш 2,8 млн нафар, бо сокинони атрофаш 3,7 млн нафар (2014). Масоҳаташ 726,75 км².

Шаҳр
Гавана
исп. La Habana
Парчам Нишон
23°07′ с. ш. 82°23′ з. д.
Кишвар	Куба
Роҳбар	Reinaldo García Zapata[d]
Таърих ва ҷуғрофиё
Таъсис	1515
Масоҳат	728,26 км²
Баландии марказ	59 ± 0 м
Минтақаи замонӣ	UTC−05:00[d]
Аҳолӣ
Аҳолӣ	▲2 492 618 тан (2022)
Шиносаҳои ададӣ
Пешшумораи телефон	+53 7
Нишонаи почта	10000–19999
lahabana.gob.cu
Гавана
Парвандаҳо дар Викианбор

Бандари асосии кишвар буда, бо тамоми музофотҳо иртиботи нақлиётӣ дорад. Фурудгоҳи байналмилалӣ (Хосе Марти) дорад.

Таърих

Гавана тақрибан соли 1515 дар соҳили ҷанубии ҷазира аз тарафи кишваркушо (истилогар)-и испанӣ Диего Веласкес бунёд шуда, соли 1519 он ба соҳили шимолу ғарбӣ кӯчонда шуд. Аз соли 1592 шаҳр ва қароргоҳи расмии губернатори Испания буд. Аз соли 1902 пойтахти Ҷумҳурии Куба.

Санъату иқтисод

Гавана маркази муҳимми саноат ва фарҳанги мамлакат аст. Комбинати филиззкории (металлургии) ба номи Хосе Марти, ки бо ёрии ИҶШС азнавсозӣ шудааст, заводи коркарди маҳсулоти нафтӣ, муассисаҳои хӯрокворӣ, дӯзандагӣ, нассоҷӣ, корхонаҳои саноати коркарди филиззот, кимиёӣ, киштисозию таъмири он, васлкунии автомобил, чарму пойафзор, истеҳсоли масолеҳи бинокорӣ, фабрикаи коркарди тамоку (истеҳсоли сигор), шаробпазӣ дорад.

Ҷозибаҳои гардишгарӣ

Гавана аз зеботарин шаҳрҳои Нимкураи ғарбӣ маҳсуб мешавад. Қисмати қадимии Гавана (Habana Vieja), ки то ҳанӯз симои даврони мустамлика буданашро маҳфуз доштааст, ба рӯйхати Мероси умумиҷаҳонии ЮНЕСКО ворид гардидааст. Маҷмааи майдонҳои росткунҷаи Пласа де Армас бо қасри волӣ (1777-91) ва Хона (қаср)-и почта, майдони калисои ҷомеъ (1656), ратуша (1792), маъбадҳо ва биноҳои бо услуби барокко биношуда дар асрҳои 16-18 қомат афрохтанд. Аз бандаргоҳ ба самти шарқ биноҳои қадимӣ, ёдгориҳои таърихӣ ва қалъаҳои Эл-Морро (1589—1630) ва Ла Кабаня, дар самти ғарб Ла Пунта ва Ла Фуэрса (1565-83 бо осорхонаи силоҳҳои қадимӣ) воқеанд. Дар асрҳои 19-20 дар ҷануб ва ғарб маҳалли ашрофи Серро, Ведадо, Мирамар, хиёбони Пасео-дел-Прадо, бинои Капитолияи миллӣ (1929), биноҳои баландошёна (меҳмонхонаи «Гавана Либре» ва «Ривйера»), қасри президент, лавҳаи ёдгории «Гранма» бунёд шуданд. Муҷассамаи ёдгории Хосе Марти дар майдони Инқилоб (1943, баландиаш 70 м) ва нимпайкараи Исои Масеҳ (18 м) дар баландии Ла-Кабаня ҷой гирифтаанд. Ҳовоно донишгоҳ, АИ, китобхона ва осорхона дорад.

Сарчашма

• Гавана // Вичлас — Гӯянда. — Д. : СИЭМТ, 2015. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 4). — ISBN 978-99947-33-77-4.