Зардчӯба

Зардчӯба, зарчӯба, ҷадвор (лот. Cúrcuma lónga) — як навъ гиёҳи бисёрсола аз ҷинси куркумаи (Curcuma) оилаи занҷабилиҳо (Zingiberaceae).

Зардчӯба
Баргҳо ва гули зардчӯба.
Табақабандии илмӣ
Домен: Эукариотҳо Олам: Наботот Шоха: Гулдорон Синф: Якпаллаиҳо Забартартиб: Lilianae Тартиб: Занҷабилгулҳо Оила: Занҷабилиҳо Зероила: Занҷабилиҳо Триба: Занҷабилиҳо Ҷинс: Куркума Гуна: Зардчӯба
Номи байнулмилалии илмӣ
Curcuma longa typus L., 1753
Мутародифот
Amomum curcuma Jacq. Curcuma brog Valeton Curcuma domestica Valeton Curcuma euchroma Valeton Curcuma ochrorhiza Valeton Curcuma soloensis Valeton Curcuma tinctoria Guibourt Kua domestica Medik. nom. illeg. Stissera curcuma Giseke
Сомонашиносӣ дар Викигуна Тасвирот дар Викианбор ITIS   42394 NCBI   136217 EOL   1122309 GRIN   t:12676 IPNI   796451-1 TPL   kew-235249

Тавсифоти гиёҳшиносӣ

Зардчӯба.
Тасвири гиёҳшинохтӣ аз китоби «Köhler’s Medizinal-Pflanzen», 1887

Растании бисёрсола, барги калони нештаршакл ё дарозрӯя дорад.

Густариш

Дар Осиёи тропикӣ, Африқо ва шимоли Австралия паҳн гаштааст.

Корбурд

Аксари навъҳои зардчӯбаро чун рустаниҳои ғизоӣ ва доруӣ парвариш карда, аз решаи хушбӯи онҳо хуришҳо тайёр мекунанд. Моддаи зарди аз он ҳосилшударо барои ранг кардани абрешим, мӯина, пахта, равған, панир ва ғайра истифода мебаранд. Зардчӯбаро аз сабаби таъму бӯи хуш доштанаш ба таом меандозанд, дар тиббу атторӣ истифода мебаранд.

Хосияти шифоӣ

Ба ақидаи табибони халқӣ зардчӯбаро андак бирён карда нимгарм бихоянд, дарди дандонро таскин медиҳад. Агар онро чун гард маҳин ос карда, монанди сурма ба чашм кашанд, гули тунуки онро, ки пайдо шуда бошад, дафъ мекунад, чашмро қавӣ мегардонад. Оби онро дар офтоб қиём кунанд (яъне ғафс гардонанд) онро усораи зардчӯба меноманд. Усораи онро ба чашм кашанд, рӯшноии чашмро меафзояд, гули дар он афтодаро бартараф мекунад. Кӯфтаи зардчӯбаро бипошанд, решҳоро хушк ва дарду варами онҳоро дафъ менамояд. Агар зардчӯбаро дар оташ тафсонида, бо он гармбандӣ кунанд, дардҳои гуногунро сокин мекунад, варами ҷои хун гирифтаро таҳлил медиҳад. Оби гули онро бимоланд, доғи кунҷидак ва доғи сафеди пӯстро дафъ мекунад. Зардчӯбаро ба дарун бо камоли эҳтиёт ва дар ҳадди меъёр истеъмол бояд кард, зеро барои дил хело зарарнок аст.

Сарчашма

• Зардчӯба // Замин — Илля. — Д. : СИЭМТ, 2018. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 7). — ISBN 978-99947-33-89-9.