Зузанаби Шумейкер — Леви 9
Зузанаби Шумейкер — Леви 9 (D/1993 F2) — зузанаби кӯтоҳдавр, ягона ҷирми осмоние, ки порашавӣ ва афтидани онро ба сатҳи сайёраи Муштарӣ (16-22 июли 1994) мунаҷҷимон бори аввал (то соли 2009) сабт намуда, чун нахустин ҳодисаи ба ҳам бархӯрдани ду ҷирми осмонӣ дар Манзумаи офтобӣ мушоҳада кардаанд.
Номида ба шарафи | Eugene Merle Shoemaker[d][1], Carolyn S. Shoemaker[d] ва David H. Levy[d] |
---|---|
Кошиф | Carolyn S. Shoemaker[d], Eugene Merle Shoemaker[d] ва David H. Levy[d] |
Таърихи кашф | 24 март 1993 |
Мавқеи кушоиши астрономӣ | Palomar Mountain Observatory[d] |
Баданаи аслӣ | Муштарӣ |
Апомарказ | 1 248 996 512 018,9 м |
Перимарказ | 804 920 767 967,2 м |
Periapsis date (DEPRECATED) | 24 март 1994 |
Хуруҷ аз маркази мадорӣ | 0,216209 |
Инҳирофи мадорӣ | 1,6 рад |
Нима-меҳвари калони мадорӣ | 1 026 958 714 792 м |
Таърихи фурӯпошӣ | июли 1994 |
Диаметр | 1,8 км |
Парвандаҳо дар Викианбор |
Зузанаби Шумейкер — Леви 9-ро бори аввал (24 марти соли 1993) зану шавҳар Каролин ва Юҷин Шумейкерҳо ва Дэвид Леви дар расадхонаи Маунт Паломар кашф намуданд, ки аз 20 силсилазузанаби дар гирди Муштарӣ бо даварони 2 сол ҳаракаткунанда иборат буд. Зузанаби Шумейкер — Леви 9 даҳҳо сол дар атрофи Муштарӣ чарх зада, соли 1992 аз таъсири маддии сайёра ба 21 пораи қутрашон то 2 км тақсим шуд, ки ба масофаи 200 ҳазор км тӯл кашида буданд. Таъсири ғалаёни Муштарӣ мадори ҳаракати онҳоро тағйир дод. Онҳо соли 1994 дар давоми якчанд шабонарӯз ба сатҳи сайёра бархӯрдаанд. Баъди ин ҳодиса дар атмосфераи Муштарӣ таркишҳо ва абрҳои тира чандин моҳ мушоҳида гардиданд.
Эзоҳ
вироишАдабиёт
вироиш- Зузанаби Шумейкер-Леви / А. Раҳмонов // Замин — Илля. — Д. : СИЭМТ, 2018. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 7). — ISBN 978-99947-33-89-9.