Кишварҳои Муттаҳидаи Араб
Кишварҳои Муттаҳидаи Араб ( ар. الدول العربية المتحدة ) — як ниҳоди давлатии конфедеросиюнӣ аст, ки расман 8 марти 1958 дар ҳайати Ҷумҳурии Муттаҳидаи Араб (2 ҳафта пеш аз ҷониби Миср ва Сурия таъсис дода шуда буд) ва Шоҳигарии Мутаваккилини Яман таъсис ёфтааст.
| Кишварҳои Муттаҳидаи Араб | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
.svg)
| |||||||||
| Пойтахт | Қоҳира | ||||||||
| Забон(ҳо) | арабӣ | ||||||||
| Воҳиди пул | Фунти Миср, фунти Сурия ва Риали Йемен | ||||||||
| Аҳолӣ |
| ||||||||
| Шакли ҳукмронӣ | конфедеросиюн | ||||||||
.svg)
.svg)
Сабабҳои ташкили конфедеросиюн
вироишКишварҳои Муттаҳидаи Араб яке аз кӯшишҳои зиёде барои таъсиси давлати ягонаи арабӣ дар чаҳорчӯби идеолужии панарабизм буд, аммо ин иттиҳод бори аввал (ва дарвоқеъ ягона маротиба) ба роҳ мондани муносибатҳои конфедеросиюнии байни давлатҳои муттаҳидгардида буд. Давлати ҷумҳуриявии федеролии умумиарабӣ ва давлатҳои алоҳидаи араб бо шакли тартиботи пошоҳии идораи давлатӣ, мебоист таъсис дода мешуд.
Таъсиси конфедеросиюн
вироишТашаббускори барпо намудани Кишварҳои Муттаҳидаи Араб ташкилотчии Ҷумҳури Муттаҳидаи Араб (ҶМА) президенти Миср Ҷамол Абдулносир буд. Ҳатто пеш аз он ки Ямани Шимолӣ ба конфедеросиюни озод бо (ҶМА) дохил шавад, Ҳукуматҳои Санъо бо Қоҳира шартномаи мудофиа имзо карданд. Бо вуҷуди ин, кӯшишҳои Ҷамол Абдулносир дар байни арабҳо он қадар муваффақ набуданд, ки конфедеросиюн хеле "сохташуда" баромад: Ямани Шимолӣ то ба охир расидани таъсиси КМА, як давлати комилан мустақил боқӣ монд, вай узвияташро дар СММ ва намояндагиҳои дипломатии худро дар дигар кишварҳои ҷаҳон нигоҳ дошт. Рамзҳои давлатии Кишварҳои Муттаҳидаи Араб муайян карда нашудаанд.
Дар натиҷа, баъди пароканда шудани Ҷумҳури Муттаҳидаи Араб (ҶМА) дар моҳи сентябри соли 1961, ба ҳайати Кишварҳои Муттаҳидаи Араб расман танхо Миср (номи расмии Ҷумҳурии Муттаҳидаи Араб барои он нигоҳ дошта мешуд) ва Ямани Шимолӣ дохил шуда буд вале барҳам додани конфедеросиюн бошад, масъалаи танҳо як муддати кӯтоҳ шуда буд. Ҳамагӣ 3 моҳ пас аз пошхӯрии Ҷумҳури Муттаҳидаи Араб конфедератсияи Кишварҳои Муттаҳидаи Араб 26 декабри соли 1961 расман барҳам дода шуд. Шояд ягона таъсири бевоситае, ки Носир тавассути таъсиси Кишварҳои Муттаҳидаи Араб ба даст оварда буд, ин сарнагун кардани давлати подшоҳӣ дар Ямани Шимолӣ бошад, ки баъд аз 9 моҳи пошхӯрии конфедератсия — 26 сентябри соли 1962 дар натиҷаи инқилоб дар Ямани Шимолӣ табаддулот ба амал омад. Ҷумҳурии Ямани Араб мустаъқил эълон карда шуд, ки вай бо Миср ҳеҷ гуна муносибатҳои конфедеросиюнӣ надошта, бо Ҳукумати Носир алоқаи мустаҳкамтар барқарор кард.
Сарчашмаҳо
вироиш- Косач Г.Г. Миллатчигии араб ё миллатчигии араб: таълимот, этноним, вариантхои дискурс. // Миллатгароӣ дар таърихи ҷаҳонӣ. / Реп. ред. Тишков В А., Шнирелман В. - М.: Илм ; Институти этнология ва антропологияи АИ ҶТ, 2007. — ISBN 5-02-035527-5
- Гюнтер Бартел, Гюнтер Нотцольд (Hrsg.). Die Arabischen Länder - Eine wirtschaftsgeographische Darstellung. Хак Гота 1987.(олмонӣ)
- Гюла Газдик. А козел-келети терсег. Дар: 20. századi egyetemes történet. (II. kötet: Europán kívüli országok.) Szerk. : Немет Иштван. Будапешт, Осирис, 2006. ISBN 9633897602 . саҳ. 272-294.(маҷ.)
- Ҷ. Надь Ласло. Аз араб орсзагок тортенте а XIX—XX. században. Будапешт, Эотвос Йозеф Киадо, 1997. ISBN 963-9024-16-3 .(маҷ.)
- Лотар Ратман (Ҳрш.). Geschichte der Araber - Von den Anfängen bis zur Gegenwart, Band 6. Академияи Верлаг Берлин, 1983.(олмонӣ)
Пайвандҳо
вироиш- Материалхои иловагй барои Кишварҳои Муттаҳидаи Араб. Бойгонӣ (фр.)