Ноҳияи Аскалдӣ

Ноҳияи Ескелдӣ
Ноҳияи Ескелдӣ
	русӣ: Ескельдинский район
Кишвар	Қазоқистон
Тобеъи	Вилояти Алмаато
Маркази маъмурӣ	Қаробулоқ
Таърих ва ҷуғрофиё
Таърихи таъсис	17 январ 1928
Масоҳат	4 300 км²;
Вақти минтақавӣ	UTC+6:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ	46 631 нафар (2019)
Миллият	қазоқҳо (74,54 %); русҳо (20,51 %); олмониҳо (1,09 %); тоторҳо (1,49 %); куриёиҳо (1,00 %); ғайра (1,36 %);

Ноҳияи Аскалдӣ (қаз.: Ескелді ауданы) — то 2022 воҳиди маъмурӣ дар маркази вилояти Алмаатои Қазоқистон. Маркази маъмурӣ — шаҳраки Қаробулоқ.

Таърих

Ноҳияи Талдӣ-Қӯрғони округи Алмаатои ҶАШС Қаз 17 январи 1928 таъсис дода шуд. 10 майи соли 1961 вилояти Талди-Қӯрғон барҳам дода, ҳудуди он ба тобеияти Шӯрои шаҳри Талди-Қӯрғон дода шуд ^[1] . 2 январи соли 1963 ин ноҳия барқарор карда шуд.

Соли 1993 он ба ноҳияи Талдиқӯрғон табдил дода шуд.

10 марти соли 2000 бо Фармони Президенти Ҷумҳурии Қазоқистон ноҳияи Талдиқӯрғон ба вилояти Ескелдинский табдил дода шуд ^[2] .

Аз 8 июни 2022 тобеи вилояти навташкилшудаи Ҷетису.

Тақсимот

Ноҳияи аз 33 деҳа иборат аст, ки ба 11 ҳавзаи (ҷамоати) деҳот дохиланд:

Алдаберганов
Оқин-Сара
Боқтибой Ҷолбарисулӣ
Ҷалғизағоч
Кӯкҷозиқ
Қайнарлӣ
Қарабулоқ
Қаратол
Қонир
Сиримбет
Тӯленгит

Ҷуғрофия

Ба қаламрави ноҳия релефи хеле ноҳамвор хос аст. Дар қисми шарқии, қаторкӯҳҳои Алотауи Ҷунгар бо баландии 3500-3800 метр аз сатҳи баҳр ҷойгир асӣ. Аз ҳудуди ноҳия ду дарё мегузарад: Қаратол, Кӯксу ва як қатор дарёҳои хурд. Ин минтақа барои зироаткории обӣ ва лалмӣ бештар мусоид мебошад. Дар ин ҷо маъданҳои фоиданок мавҷуданд: кони тилло, нуқра, сурб ва руҳ, мармар, оҳаксанг.

Дар ин ҷо олами ҳайвонот омехта буда, асосан ҳайвоноти Олтой ва Тиёншон вомехӯранд. Дар камарбанди поёни кӯҳҳо — харгӯш, гофер, хомяк, болс ва ғайраро дидан мумкин аст.

Аҳолӣ

Таркиби миллӣ (дар аввали соли 2019):

қазоқҳо - 34.758 нафар. (74,54%)
русҳо — 9566 нафар. (20,51%)
немиҳо — 508 нафар. (1,09%)
тоторҳо — 695 нафар. (1,49%)
куриёиҳо — 468 нафар (1,00%)
украинҳо — 83 нафар. (0,18%)
чеченҳо — 181 нафар. (0,39%)
уйғурҳо — 111 нафар. (0,24%)
полякҳо - 27 нафар (0,06%)
дигарон — 127 нафар. (0,27%)
Дар маҷмӯъ - 46 631 нафар. (100.00%)

Эзоҳ

↑ Ведомости Верховного Совета СССР. № 20 (1055), 1961 г.
↑ Указ Президента Республики Казахстан от 10 марта 2000 года № 356 «О переименовании и изменении транскрипций названий отдельных административно-территориальных единиц Актюбинской, Алматинской и Западно-Казахстанской областей»

Пайвандҳо

Ескельдынский район // Казахстан. Национальная энциклопедия (рус.). — Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2005. — Т. II. — ISBN 9965-9746-3-2. (CC BY-SA 3.0)
Общая информация о районе на сайте Акима Алматинской области Бойгонӣ шудааст 11 Декабри 2021 сол. (недоступная ссылка).

[1] Ведомости Верховного Совета СССР. № 20 (1055), 1961 г.

[2] Указ Президента Республики Казахстан от 10 марта 2000 года № 356 «О переименовании и изменении транскрипций названий отдельных административно-территориальных единиц Актюбинской, Алматинской и Западно-Казахстанской областей»

[1]

[2]