Раҳим Додихудоев

Дархости «Раҳим» ба инҷо равона мешавад; ҳамчунон ниг. мазмунҳои дигар.

Раҳим Халилович Додихудоев (15 июн 1928, ноҳияи Шуғнон, ҶХШС Тоҷикистон — 14 ноябр 1995, Маскав) — эронишинос ва помиршиноси тоҷик, доктори илми филология, профессор.

Раҳим Додихудоев
Таърихи таваллуд	15 июн 1928(1928-06-15)
Зодгоҳ	ноҳияи Шуғнон, Вилояти мухтори Кӯҳистони Бадахшон, ҶХШС Тоҷикистон, ҶШС Ӯзбекистон, ИҶШС
Таърихи даргузашт	14 ноябр 1995(1995-11-14) (67 сол)
Маҳалли даргузашт	Маскав, Русия
Кишвар	ИҶШС  Тоҷикистон
Фазои илмӣ	эроншиносӣ
Алма-матер	Military University of the Ministry of Defense of the Russian Federation[d]

Зиндагинома

Раҳим Додихудоев 15 июни соли 1928 дар деҳаи Сохчарви ноҳияи Шуғнони ВМКБ ба дунё омадааст. Солҳои 1946—1950 дар Институти харбии забонҳои хориҷии Вазорати мудофиаи СССР-ро хонда, дар системаи истихборотии низомии шӯравӣ кор кардааст. Соли 1956 якбора аз курси чорум дар факултаи таъриху филологияи УДТ таҳсилро оғоз намуда, аз соли 1958 дар ҳамин боргоҳи илм заҳмат кашидааст.

Корнома

Дар солҳои 1958—1979 муаллими калон, дотсент, мудири кафедра ва декани факултаи забон ва адабиёти руси УДТ буд. Солҳои 1980—1984 ректори Институти педагогии забон ва адабиёти руси Тоҷикистон буд. Аз соли 1985 то поёни умр вазифаи сарходими илмии Пажӯҳишгоҳи шарқшиносӣ ва мероси хаттии АИ Тоҷикистонро иҷро кардааст.

Пажӯҳиш

Дар мавриди ба фонетикаи таърихии забони шуғнонӣ, микротопонимияи Помир, таърихи забонҳои қадимаи форсӣ ва ғайра зиёда аз сад кори илмӣ ба сомон расондааст. Таълифоташ ба англисӣ, немисӣ, форсӣ ва дигар забонҳо нашр гардидааст.

Осор

тоҷикӣ

• Додихудоев, Р. Луғати ҳетерограммаҳои паҳлавӣ. — Душанбе, 1969. — 20 с.
• Додихудоев, Р. Матнҳо барои хониш оид ба таърихи забони тоҷикӣ. — Душанбе, 1970. — 11 с.
• Додихудоев, Р. Дастури мухтасари таърихи забони тоҷикӣ. — Душанбе, 1978. — 70 с.
• Додихудоев, Р. Дастури мухтасари таърихи забони тоҷикӣ: Дастури таълимӣ. — Душанбе, 1978. — 69 с.
• Додихудоев, Р. Таърихи забони тоҷикӣ / Китоби дарси барои факултетҳои филологияи тоҷик. — Душанбе: Маориф,1987. — 200с.
• Додихудоев, Р. Таърихи забони тоҷикӣ. — Душанбе: Маориф. — 1988. — 200 с.
• Додихудоев, Р. Авасто ва забонҳои помирӣ // Ҷумҳурият. — 1992. — 1 декабр.

русӣ

• Материалы по исторической фонетике шугнанского языка. — Душанбе, 1962.
• Памирская микротопонимия. — Душанбе, 1975.
• Руководство по истории таджикского языка. Учебное пособие. — Душанбе, 1979.
• Учебник (Букварь) языка дари. — Душанбе, 1986 (соавтор).
• Исследование по восточным языкам. — Душанбе, 1988.
• Афганистан сегодня. — Душанбе, 1988 (соавтор).
• Русский язык. Учебник для 9 класса. — Душанбе, 1992 (соавтор).
• Евангелия от Луки. — Москва, 2001.

Адабиёт

• Раҳим Додихудоев // Илм — Исҳоқ. — Д. : СИЭМТ, 2019. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 8). — ISBN 978-99947-33-98-9.

• Додихудоев Раҳим // Энсиклопедияи Донишгоҳи давлатии миллии Тоҷикистон. — Душанбе, 2008. — С. 127.
• Додихудоев Раҳим // Энсиклопедияи Бадахшон. — Душанбе: Андалеб-Р, 2016. — С. 97.