Раҳмон Сафар (Сафаров Раҳмон) — адиби ҷангноманависи тоҷик. Муаллифи китоби калонҳаҷми «Ҳазору як корнома».

Раҳмон Сафар
Раҳмон Сафаров
Таърихи таваллуд: 5 август 1930(1930-08-05)
Зодгоҳ: ноҳияи Балҷувон
Таърихи даргузашт: 4 май 2005(2005-05-04) (74 сол)
Маҳалли даргузашт: Душанбе
Навъи фаъолият:
Жанр: нависандаи ҷангноманавис
Забони осор: тоҷикӣ

Зиндагинома вироиш

Сафаров Раҳмон 5 августи соли 1930 дар деҳаи Шоҳраҷаби ноҳияи Балҷувон таваллуд ёфтааст. Соли 1948 Омӯзишгоҳи омӯзгорӣ, баъди ду сол Донишкадаи омӯзгории Кӯлобро хатм карда, чанде муаллим будааст. Соли 1951 ба сафи Артиши Шуравӣ даъват шуд ва ҳаёти худро ба артиш бахшид. Соли 1955 омӯзишгоҳи ҳарбии шаҳри Ярославл, соли 1962 курси дусолаи назди Академияи қушӯни Шӯравиро хатм кард. Бист сол дар системаи комиссариати ҳарбии ҷумҳурӣ кор кард ва соли 1978 ба истеъфо баромад. Дар ин бора менависад:

“Ман ибтидо сарбозиро касб карда будам. Пас аз бисту шаш сол, дар синни 46-солагӣ мувофиқи талаби ҳукумати Тоҷикистон ва хоҳиши худам дар рутбаи майорӣ аз сафи Қувваҳои Мусаллаҳи ИҶШС ба истеъфо баромадам ва ҷангноманависиро пеша кардам”.

[1]

Раҳмон Сафар соли 1965 шуъбаи ғоибонаи факултаи таърихи Донишкадаи омӯзгории ба номи Т.Г. Шевченкои шаҳри Душанберо хатм намуд. Пас аз хидмати ҳарбӣ солҳои 1978-79 дар Пажӯҳишгоҳи таърихи АИ ҶШС Тоҷикистон кор кардааст. Аз соли 1979 корманди Бюрои тарғиботу ташвиқоти адабиёти бадеии Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон буд. Раҳмон Сафар 4 майи соли 2005 аз олам рахти сафар барбаст.[2]

Эҷодиёт вироиш

Фаъолияти эҷодии Раҳмон Сафар аз аввали солҳои 70–ум оғоз шудааст. Пайваста барои дарёфти санадҳои зиндагӣ ва корномаи тоҷикписарон дар солҳои Ҷанги Бузурги Ватанӣ талош меварзид. Дар натиҷаи чунин ибтикору ҷустуҷӯҳои фидокорона соли 1970 очерки ҳуҷҷатии «Ӯ мурдан намехост», соли 1973 қиссаи мустанади ӯ «Сафар Амиршоев»-ро ба қалам овард, ки драмаи ҳамноми онро соли 1974 Театри давлатии ҷавонони Тоҷикистон ба номи Маҳмудҷон Воҳидов ба саҳна гузоштааст.[2] Инчунин корнамоиҳои фарзандони халқи тоҷик Домулло Азизов (повести «Фарзанди сарзамини ман»(соли 1978) ба забони русӣ ва Саидқул Турдиевро (повести «Қаҳрамони Вахш ва Днепр» (соли 1981) дар асоси ҳуҷҷатҳо ба таври бадеӣ тасвир намудааст. Натиҷаи заҳматҳояш китоби пурмуҳтавои «Ҳазору як корнома» мебошад, ки соли 1995 қисми аввалаш аз чоп баромад. Барандаи ҷоизаи комсомоли Тоҷикистон (соли 1985), Корманди шоистаи маданияти Тоҷикистон, собиқадори Нирӯҳои мусаллаҳи Шӯравӣ мебошад. Бо нишонҳои ҳукуматӣ мукофотонида шудааст. Аз соли 1978 узви Иттифоқи нависандагон буд. 4 майи соли 2005 аз олам рахти сафар барбаст.[2]

Осор вироиш

  • Ҳазору як корнома: Аз корнамоиҳои Ҷанги Бузурги Ватанӣ. – Душанбе 2005.
  • Ҳазору як корнома: Ба ифтихори 65–солагии ҶБВ. Душанбе: Ирфон, 2010.
  • Достони марди мубориз: Дар бораи яке аз аввалин тарафдорон ва муборизони роҳи озодӣ, барпокунандагони Ҳокимияти Советӣ дар Ховалинг Мирзо Пираков // Роҳи Ленинӣ. – 1982. – 21 сентябр.
  • Ҳазору як корнома: (ҳуҷҷатҳо шаҳодат медиҳанд) Иштирокчии ҶБВ Асимов Баҳриддин Сайфуддинович//Тоҷикистони советӣ.– 1990.– 2 март. ва ғ.

Дар бораи Раҳмон Сафар вироиш

  • Ҳамяроқон: Мақолаи редактивӣ дар бораи иштирокчии ҶБВ С. Амиршоев ва ҳамяроқони ӯ Вазир Касиров, Мирзо Мавизов ва Раҳмон Сафаров //Қаротегини советӣ. – 1972. – 9 май.
  • Абдулло З. Мардум ба доди гумонизми авомонакӣ мерасад: Аз ҷамъовардҳои Р. Сафаров аз ҶБВ, ки қариб 50 ҳазор қаҳрамони тоҷикро дар бар мегирад.// Ҷумҳурият. – 1992. – 22 апрел.
  • Зоҳир А. Аз сафари ҷангноманавис Раҳмон Сафар ва рӯзноманигор Ш. Подолск// Паёми Душанбе. – 1993. – 11 май.
  • Партов А. Эҳёгари фидоиён: Қайдҳои нависанда А. Партов аз боби аҳноӣ ва ҳамкорӣ бо ҷангноманависи шинохта Раҳмон Сафар.// Тоҷикистон. – 1993. – № 5-6. – С. 6.
  • Акобир Ҷ. Назаркардаи худованд: Дар бораи китоби «Ҳазору як корнома»-и Раҳмон Сафар.// Ҷумҳурият. – 2000. – 28 сентябр.
  • Шерхон У. Шамъи фурӯзони шабҳои тираи тоҷик: Ё андешае чанд дар радифи «Ҳазору як корнома»-и Раҳмон Сафар.// Чархи гардун. – 2001. – 10 август.
  • Абдулло З. Суроғ ба иштирокчии ҶБВ Раҳмон Сафар.// Ҷумҳурият. – 2005. – 7 май.
  • Аброр Зоҳир. Ҷонисори ватан: аз кору фаъолияти узви Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон Раҳмон Сафар.// Ҷавонони Тоҷикистон. – 2008. – 8 май.
  • Самад А. Генерали ман: Дар бораи Раҳмон Сафар.// Ҷумҳурият. – 2010. – 3 август.
  • Қодирдухт Б. Раҳмон Сафар кори як пажӯҳишгоҳро анҷом додааст: Иштирокчии ҶБВ.// Ҷумҳурият. – 2012. – 8 май.
  • Каримзода Б. Корноманависӣ номашро абадӣ намуд: Аз ҳаёт ва фаъолияти ҷангноманавис Раҳмон Сафаров.// Садои мардум. – 2015. – 9 май.[1]

Сарчашма вироиш

  1. 1.0 1.1 Раҳмон Сафар: Ривоятгари сарнавишти беш аз 30000 ҳамдиёрон(тоҷ.). www.kmt.tj. 8 июни 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 июни 2019. Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name "kmt.tj" defined multiple times with different content
  2. 2.0 2.1 2.2 Раҳмон Сафар(тоҷ.). navisandagan.tj. 8 июни 2019 санҷида шуд.