Салва Киир
Салваторе Киир Маярдит[3] (Салва Киир Майардит, Salva Kiir Mayardit, Salva Kiir ;англ. Salva Kiir Mayardit; тав. 13 сентябри 1951, Баҳрул Ғазал, Судони Англия ва Миср) - Президенти Ҷумҳурии Судони Ҷанубӣ аз 9 июли соли 2011 (ба таври расмӣ, дар ин рӯз, чанд муддат дар байни эълони истиқлол ва савганди худ, ӯ иҷрокунандаи вазифаи президент буд); сардори ҳукумати (президенти) Судони ҷанубии худмухтор (аз ҷумла дар соли 2005 амалкунанда) ва ноиби президенти Судон дар солҳои 2005 - 2011, раҳбари СПЛА (вориси Ҷон Гаранг аз соли 2005 ). Намояндаи бузургтарин мардуми Динка дар Судони Ҷанубӣ.
| Хатои Lua: expandTemplate: template "lang-din" does not exist. | |
 | |
|
аз 9 июли 2011 (и.в. аз 5 августи 2005) |
|
| Ноиби президент | Риек Мачар |
| Пешгузашта | Ҷон Гаранг |
 2-умин Ноиби президенти Судон
|
|
| 11 августи 2005 — 8 июли 2011 | |
| Ноиби президент | Риек Мачар |
| Президент | Умар ал-Башир |
| Пешгузашта | Ҷон Гаранг |
| Таваллуд |
13 сентябр 1951[1][2] (73 сол) |
| Ҳамсар | Mary Ayen Mayardit[d] |
| Ҳизб | |
| Эътиқод | котулисизм[d] |
| Рутба | генерал |
| Набардҳо | |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Зиндагинома
вироиш
Аз соли 1967, ӯ ҳамчун як қисми артиши шӯришиёни Аня-Аня дар муборизаи мусаллаҳона алайҳи мақомоти Судон ширкат варзид. Пас аз созишномаи сулҳ бо ҳукумат дар соли 1972, ӯ афсари артиши Судон гардид.
Дар ҷанги дуввуми шаҳрвандӣ, ки соли 1983 оғоз ёфт, ӯ ба ҷиноҳи низомии Артиши Халқии Озодихоҳии Судон сарварӣ мекард, Шӯрои фармондеҳии олиро сарварӣ мекард. Аз соли 1996, ӯ муовини раҳбари АХОС Ҷон Гаранг ва намояндаи ӯ дар музокирот шуд, ки ҳукумати Судон бо исёнгарони ҷануб ба амалиёт сар кард.
Ҷон Гаранг ба автономияи Судони Ҷанубӣ розӣ шуд ва Салва Киир мустақилияти комилро талаб кард, аз ин рӯ, Ҷон Гаранг кӯшиш кард, ки Салва Киирро аз вазифаи сардори ситоди ҳарбии ин ҷунбиш дур кунад. Киирро хориҷ кардан ғайриимкон буд, зеро вай дар байни низомиён эътибори калон дошт. Чунин кӯшиши охирини Гаранг, дар соли 2004, боиси ошӯб дар артиши шӯришиён гардид.[4]
Салва Киир пас аз марги Ҷон Гаранг ва шарикони наздики ӯ дар садамаи ҳавопаймо дар моҳи августи соли 2005, пеш аз эълони истиқлоли Судони Ҷанубӣ дар таърихи 9 июли соли 2011, раҳбари АХОС шуд, аз моҳи июл иҷрокунандаи вазифаи президенти Судони Ҷанубӣ буд, аз 9 июли 2011 ӯ президенти ин кишвар аст.
Президенти Судони Ҷанубӣ аввалин сафари расмии хориҷии худро 20 декабри соли 2011 ба Исроил анҷом дод. Дар ҷараёни ин сафар вай бо сарвазир Бенямин Нетаняҳу, президент Шимон Перес, вазири корҳои хориҷӣ Авигдор Либерман ва вазири мудофиа Эҳуд Барак мулоқот кард. Гуфтушунидҳо оид ба ифтитоҳи Сафорати Судони Ҷанубӣ дар Исроил, кумак дар соҳаҳои кишоварзӣ, тандурустӣ ва маориф баргузор шуданд. Исроил истиқлоли Судони Ҷанубиро эътироф кард ва бо он қариб фавран пас аз эълони ҷудоии Ҷануб аз Хартум дар 9 июли соли 2011 гашт [5][6] (ниг. Муносибатҳои Исроил ва Судони Ҷанубӣ).
Муноқишаи мусаллаҳонаи байнимиллатӣ дар Судони Ҷанубӣ (2013)
вироишАз моҳи декабри соли 2013 дар Судони Ҷанубӣ муноқишаи мусаллаҳонаи байни миллатҳо байни нуэр ва динка оғоз ёфт. 16 декабри соли 2013 Салва Киир эълом дошт, ки дар Судони Ҷанубӣ кӯшиши табаддулоти давлатӣ ба вуқӯъ пайвастааст, аммо ин натиҷа надод.
Дар Ҷуба ба ситоди умумии қувваҳои мусаллаҳ ҳамла сурат гирифт, аммо он дафъ карда шуд. Якчанд роҳбарони путчистҳо боздошт шуданд, мақомоти Судони Ҷанубӣ расман эълон карданд, ки яке аз ташкилкунандагони табаддулоти нокоми Риек Мачар аст.
Дар моҳи июли соли 2013 вазъи сиёсӣ шадидан шадид шуд: президент ноиби президентро аз вазифа сабукдӯш кард ва дар кобинаи вазирон тағироти куллӣ ба амал овард. Пас аз ин тағирот, дар ҳайати роҳбарии ин кишвар амалан ҳеч намояндаи миллати дуюм дар ин кишвар, яъне миллати нуэр набуд. Президент Киир худаш ва бештари мардум дар атрофаш будааш, аз миллати динка мебошанд (калонтарин миллат дар кишвар) [7].
Пас аз ин ҳодисаҳо дар саросари кишвар байни ду миллат муноқишаҳои мусаллаҳона сар заданд. Баъзе шаҳрҳо, алахусус Бентиу ва Борро шӯришиён забт карданд. Бисёр кишварҳо шаҳрвандони худро аз Судони Ҷанубӣ кӯчонидаанд.
Дар соли 2014, дар Судони Ҷанубӣ, 350 ҳазор нафар гуреза шуданд, ки ба кишварҳои дигар кӯчиданд ё дар урдугоҳҳои паноҳандагони СММ зиндагӣ мекарданд.
22 феврали соли 2014, гузориши СММ нашр шуд, ки дар он гуфта мешавад, ки ҳам нерӯҳои давлатӣ ва ҳам шӯришиён дар Судони Ҷанубӣ барои нақзи ҳуқуқи инсон ва хушунат алайҳи мардуми осоишта, алахусус мухолифони аз ҷиҳати қавмӣ тақсимшуда, ки бо шиканҷа, зӯроварӣ ва қатл машғуланд, масъуланд: Нерӯҳои Динка вафодор ба президент Салва Киир аз рӯзҳои аввали даргириҳо нуэрҳоро дар пойтахт — ш. Ҷуба куштанд. Дар айни замон, нуэрҳои мусаллаҳ дар шаҳри Малакал намояндагони халқи динкаро парронданд [8].
Эзоҳ
вироиш- ↑ Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ Munzinger Personen (нем.)
- ↑ Поздравительное послание Президенту Республики Южный Судан Сальваторе Кииру Маярдиту. Президент России (9 июли 2011). Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 марти 2012.
- ↑ Кусов, Виталий. Салва Киир: президент Южного Судана, биография и правление(рус.), Правители Африки: XXI век. Проверено 14 Декабри 2017.
- ↑ Южный Судан, новый союзник Израиля
- ↑ Израиль поможет Южному Судану с развитием инфраструктуры
- ↑ Lenta.ru: Мир: Политика: Власти Южного Судана заявили о срыве военного переворота
- ↑ ООН: в Южном Судане почти 4 млн голодающих — BBC Russian — В мире