Фозил Тоҳиров (10 июни 1938, деҳаи Пӯлодон, ноҳияи Конибодом — 16 августи 2022, Душанбе, Тоҷикистон) — ҳуқуқшинос, доктори илми ҳуқуқ (1988), профессор (1990), академики Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон (2008), академики Академияи байналмилалии мактабҳои олӣ (1983), Арбоби шоистаи илм ва техникаи Тоҷикистон (1998).

Фозил Тоҳиров
Тоҳиров Фозил Тоҳирович
Таърихи таваллуд 10 июн 1939(1939-06-10)
Зодгоҳ деҳаи Пӯлодон, ноҳияи Конибодом
Таърихи даргузашт 16 август 2022(2022-08-16) (83 сол)
Маҳалли даргузашт
Кишвар
Фазои илмӣ ҳуқуқшиносӣ
Дараҷаи илмӣ: доктори илмҳои ҳуқуқшиносӣ
Унвонҳои илмӣ академики АИҶТ
Алма-матер Университети давлатии Тоҷикистон (1966)

Зиндагинома

вироиш

Фозил Тоҳиров 10 июни соли 1938 дар Конибодом дар хонаводаи Тоҳир ва Азизбибӣ (Олимовна) Тоҳиров ба дунё омадааст[1]. Соли 1966 факултаи ҳуқуқшиносии Университети давлатии Тоҷикистонро ба охир расонда, дар ҳамин ҷо ба фаъолият пардохт.

Фаъолияти корӣ

вироиш

Мудири кабинет, муаллими калон, дотсент, мудири кафедра (1966-86), проректор оид ба робитаҳои байналмилалӣ (1986—1990), ректори УДТ (1990—1995)[2], саркотиби илмӣ (1995—2000), академик-котиби Бахши илмҳои ҷамъиятшиносии Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон (2000—2005). Директор-муассис (2005—2006), директори Институти давлат ва ҳуқуқ (2006—2010), мудири шуъбаи ҳуқуқи исломӣ ва ҳамзамон мушовири илмии Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон (аз соли 2011)[3] ва раиси Ҷамъияти «Дониш»-и Ҷумҳурии Тоҷикистон буд[4].

Фаъолияти илмӣ

вироиш

Перомуни таърихи давлату ҳуқуқи Тоҷикистон ва мамолики хориҷӣ, ҳуқуқи дунёи қадим, муносиботи ҳуқуқи оилавӣ ва шариат, назарияи давлату ҳуқуқ ва ғайра зиёда аз дусад асару мақола навиштааст[5]. Таҳти роҳбарӣ ва бо машварати Фозил Тоҳиров 20 нафар рисолаи номзадӣ ва 5 нафар рисолаи докторӣ дифоъ кардаанд[3].

Ҷоизаҳо

вироиш

Бо медалҳои «Барои меҳнати шуҷоатнок. Ба муносибати 100-солагии рӯзи таваллуди В. И. Ленин», «10-солагии Иҷлосияи ХVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон», «20-солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» сарфароз қадрдонӣ шудааст[3].

Даргузашт

вироиш

Фозил Тоҳиров 16 августи 2022 дар синни 83-солагӣ пас аз бемории тӯлонӣ даргузашт[6].

  • Высшие органы государственной власти Таджикской АССР: Дисс… канд. юрид. наук. — Д., 1971;
  • Демократизм советского социалистического образа жизни. — Д., 1982;
  • Октябри Кабир ва пойдор гардидани ҳуқуқи советӣ дар Тоҷикистон=Великий Октябрь и становление советского права в Таджикистане. — Д., 1984;
  • Становление советского права в Таджикистане. — Д., 1987;
  • Правовая система Таджикской АССР (1924-1929гг): Учебное пособие. — Д., 1988;
  • Становление советского права в Таджикистане: Автореф. дис. д-ра юрид. наук. — М.. 1988;
  • Инкишофи ҳуқуқ дар Тоҷикистон=Развитие права в Таджикистане. — Д., 1994;
  • Пятнадцать вопросов и ответов по шариату. — Д., 1997;
  • Правовая система дореволюционного Таджикистана. — Д., 1998;
  • Шариат ва танзими муносибатҳои никоҳӣ ва оилавӣ=Шариат и регламентации брачно-семейных отношений. — Д., 1999;
  • Таърихи давлат ва ҳуқуқи дунёи қадим. Китоби дарсӣ. — Д., 2003;
  • История государства и права Республики Таджикистан. — Д., 2003;
  • Таърихи давлат ва ҳуқуқи мамлакатҳои хориҷӣ. — Д., 2004.
  1. Fazil Takhirovich Takhirov(англ.). prabook.com. 16 августи 2022 санҷида шуд.
  2. Ректорҳои ДМТ(тоҷ.). 16 августи 2022 санҷида шуд.
  3. 3.0 3.1 3.2 * Донишномаи Душанбе. — Д.: СИЭМТ, 2016. — С. 605. — 732 с. — ISBN 978-99947-33-89-7.
  4. Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон. Ҳайати шахсӣ. — Душанбе: Дониш, 2011. — 216 с.
  5. Арбобони илми тоҷик (асри ХХ-аввали асри ХХI) / Муаллиф-мураттиб Ёрмуҳаммади Сучонӣ; Зери таҳрири Сайфидин Назарзода. — Душанбе, 2016. — 720 с.
  6. Академик, собиқ ректори ДМТ Фозил Тоҳиров даргузашт(тоҷ.). Pressa.tj. Ҳафтаномаи «Тоҷикистон» (16 августи 2022). 17 августи 2022 санҷида шуд.

Адабиёт

вироиш
  • Фазыл Тахирович Тахиров. Биобиблиография. — Д., 1999.