Франс-Алберт Рене
Франс-Алберт Рене (16 ноябри 1935 — 27 феврали 2019) — президенти ҷазираҳои Сейшел аз соли 1977 то 2004.
| англ. France-Albert René | |
 | |
.svg){kind=small} 2-юмин Президенти Ҷазираҳои Сейшел
|
|
| 5 июни 1977 — 16 апрели 2004 | |
| Пешгузашта | Ҷеймс Мэнчем |
| Ҷонишин | Ҷеймс Мишел |
.svg){kind=small} 2-юмин Сарвазири Ҷазираҳои Сейшел
|
|
| аз 29 июни 1976 | |
| Пешгузашта | Ҷеймс Мэнчем |
| Ҷонишин | вазифа барҳам дода шуд |
| Таваллуд |
16 ноябр 1935[1][2] |
| Даргузашт |
27 феврал 2019[3][1][2] (83 сол) |
| Ҳизб | |
| Таҳсилот | |
| Соядаст |
 |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Солҳои аввал
вироишДар атолли Фаркуар, дар ҷанубтарин қисмати Сейшел, дар оилаи парваришгари гармхона таваллуд шудааст. Аз рӯи пайдоиш фаронсавист. Пас аз хатми коллеҷ дар Виктория (пойтахт), таҳсили худро дар Швейтсария ва Бритониёи Кабир (Коллеҷи Мэрии муқаддас дар Саутгемптон ва Коллеҷи Шоҳии Лондон) идома дод, ҳуқуқшинос аз рӯи маълумот. Дар давоми таҳсил ӯ дар фаъолияти Ҳизби коргарии Британияи Кабир ширкат варзид. Солҳои 1962 — 1964 ва дар Мактаби Иқтисоди Лондон иқтисодро омӯхтааст. Пас аз бозгашт ба ватани худ дар соли 1964, ӯ машғули ҳуқуқшиносӣ буд.
Дар соли 1964 вай Ҳизби Муттаҳидаи Халқи Сейшел (ҲМХС)-ро таъсис дод ва аввалин ҳизби сиёсии кишвар буд. Пас аз интихоб шудан ба Маҷлиси қонунгузории мустамлика (1965), якҷоя бо аъзои дигари ҳизбаш, вай барои ба даст овардани худидоракунӣ ва сипас мустақилият фаъолона мубориза мебурд. Дар соли 1975, дар ҳукумати мустамликавии Сейшелҳо, ӯ вазири корҳои ҷамъиятӣ ва рушди заминҳои ҳукумати эътилофӣ шуд, ки ба он намояндагони Ҳизби Демократ (ҲД) низ шомил буданд. Соли 1976, пас аз ба даст овардани истиқлоли Сейшел аз Бритониё, вай дар ҳукумати президент Ҷ. Мэнчем (раҳбари ҲД) сарвазир таъйин шуд.
Табаддулот
вироиш5 июни соли 1977, камтар аз як соли пас аз ба даст овардани истиқлоли Сейшел, тарафдорони Рене табаддулоти давлатӣ ба амал оварданд ва ӯ президенти кишвар эълон шуд. Пас аз кудато, вай эълон кард, ки ӯ коммунисти типи шӯравӣ нест, балки «сотсиалисти Уқёнуси Ҳинд» аст. Бо вуҷуди ин, вай ба зудӣ роҳи тараққиёти сотсиалистии кишварро аз рӯи модели давлати Шӯравӣ эълон кард.
«Ҷумҳурии Сотсиалистӣ»
вироишСоли 1978 ҳизби ҳоким номи Фронти Прогрессивии Халқи Сейшел (ФПХС)-ро гирифт, ки асоси идеологии он сотсиализм эълон карда шуд. Дар ҷумҳурӣ, тибқи конститутсияи соли 1979, низоми якҳизбӣ таъсис дода шуд, президентро танҳо аз ҷониби ФПХС ба ин вазифа пешбарӣ карда мешуданд. Президенти кишвар ҳамзамон сарвазир ва инчунин фармондеҳи кулли қувваҳои мусаллаҳ шуд. 29 июни 1979, Рене ба президентӣ интихоб шуд.
Дар кишвар кӯшиши зиёди табаддулот саркӯб карда шуд: дар 2,5 соли аввали ҳукумати нав 3-тои онҳо буданд, чунин кӯшишҳо низ дар соли 1981 (бо роҳбарии зархариди машҳур Майкл Хоар), 1982, 1986 ва 1987 ба амал омада буданд.
Пас аз ба қудрат расидани Рене, бисёр соҳибони калон аз тарси экспроприатсия ва таъқибот тасмим гирифтанд, ки кишварро тарк кунанд. Дар байни солҳои 1977 ва 1984 чор ҳазор сейшелиҳо кишварро тарк карданд (асосан ба Бритониё ва Африқои Ҷанубӣ). Дар давраи аз соли 1979 то 1989, тибқи омори расмӣ, солона тақрибан 1000 нафар кишварро тарк карданд (ки ин зиёда аз 1 % аҳолии кишварро ташкил медиҳад)[4].
Вазифаи бунёди иқтисоди давлатиро ба уҳда гирифта, президент Рене ба ислоҳи нобаробарӣ дар муносибатҳои меҳнатӣ ва соҳаи иҷтимоӣ шурӯъ кард. Нобаробарии музди меҳнат якбора кам карда шуд. Барномаи шуғли умумиҷаҳонӣ ба зудӣ барои ҳама ҷойҳои кориро бо музди ҳадди ақал таъмин кард; системаи суғуртаи иҷтимоӣ фаъол карда шуд. Дар соҳаи маориф тағиротҳои судманд ба амал омаданд (кишвар тақрибан саросар босавод шуд), сиёсати манзил ва тандурустӣ ва фавти кӯдакон ба сатҳи кишварҳои аврупоӣ бо доруҳои хеле рушдёфта коҳиш ёфт. Даромад ба ҳар сари аҳолӣ назар ба соли 1960-ум 7 баробар афзуд. Соҳаҳои сайёҳӣ ва моҳидорӣ ба суръат рушд кардаанд. Туризм дар аввали асри XXI 16,6 % ММД ва 30%-и аҳолиро бо ҷои кор таъмин мекард[4].
Дар натиҷа, Ҷазираҳои Сейшел таҳти роҳбарии Рене яке аз нишондиҳандаҳои баландтаринро дар Африқо аз рӯи сатҳи зиндагӣ ба даст оварданд. То соли 1992 даромади ҳар сари аҳолии Сейшелҳо $5,000 буд.
Дар соли 1992, пас аз фурӯпошии лагери сотсиалистӣ, Рене эълом дошт, ки низоми бисёрҳизбӣ ва иқтисоди бозор дар ҷазираҳои Сейшел барқарор мешавад, аз самти сотсиалистӣ хориҷ мешавад. Соли 1993 аввалин интихоботи бисёрҳизбӣ баргузор гардид.
Дар солҳои 1979, 1984, 1989, 1993 (59,9 % овозҳо бар зидди 36,7 % ба ҷонибдори президенти собиқ Д. Мэнчем), 1998 (Ф.-А. Рене 66,7 %, В.Рамкалаван 19,5 %, Ҷ.Мэнчем 13,8 %) ва 2001 (Ф.-А. Рене 54,2 %, В. Рамкалаван 45 %) ба президентӣ интихоб шудааст.
Дар солҳои 1977-79 илова бар ин, ӯ вазифаи Вазири корҳои хориҷӣ ва молияро, дар солҳои 1981-89 — вазири молия ва саноат, 1984-89 — вазири банақшагирӣ ва робитаҳои хориҷӣ, 1986-93 — вазири мудофиа, вазири саноат, аз соли 1998 — вазири корҳои дохилӣ ва мудофиаро ишғол кардааст.
Дар солҳои 1978-84 — раҳбар, аз моҳи июни соли 1984 — Котиби генералии ФПХС.
Истеъфо
вироиш14 апрели соли 2004, ӯ ваколатҳои президентиашро ба ноиби президент Ҷеймс Мишел супурд. Қабл аз ин, ӯ дар Австралия як ранчое харида буд, ки он ҷо боқимондаи умри худро бо зани сеюмаш гузарониданист. Раиси ФПХС-и ҳукмрон боқӣ монд.
27 феврали соли 2019 аз олам чашм пӯшид[5].
Эзоҳ
вироиш- ↑ 1.0 1.1 Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ 2.0 2.1 Munzinger Personen (нем.)
- ↑ http://www.seychellesnewsagency.com/articles/10572/France+Albert+Rene%2C+former+President+of+Seychelles%2C+dies+at+age+
- ↑ 4.0 4.1 Кусов, Виталий. Франс-Альбер Рене: президент Сейшелл, биография и правление(рус.), Правители Африки: XXI век. Проверено 31 июли 2018.
- ↑ France Albert Rene, former President of Seychelles, dies at age 83 — Seychelles News Agency
Пайвандҳо
вироиш- Иванова О. Я. Сейшелҳо. Директория. М., Ширкати табъу нашри «Адабиёти Шарқӣ» -и РАС, 2000
- Сомонаи расмии Ҷумҳурии Сейшелҳо(англ.) )
- Энсиклопедия дар саросари ҷаҳон
- Persones.ru