Қаттони Марвазӣ

Айнуззамон Абӯалӣ Ҳасан ибни Алии Қаттони Марвазӣ (форсӣ: عین‌الزمان ابوعلی حسن بن علی قطّان مروزی‎; 1072, Марв — 1153) — пизишк, риёзидон, ахтаршинос ва адиби форс-тоҷик.

Қаттони Марвазӣ
Таърихи таваллуд	1072
Зодгоҳ	Марв, Салҷуқиён
Таърихи даргузашт	1153
Кишвар	Эрон

Зиндагинома

Гузаштагони Қаттони Марвазӣ аҳли Бухоро буда, худ соли 1072 дар шаҳри Марв ба дунё омад. Ибтидо таҳсили фиқҳу ҳадис кард, лекин тавваҷуҳи бештар ба улуми авоил дошт. Аз илмҳои тиббу ҳандаса ва ҳикмат баҳра ҷуст. Дар арӯз ду шаҷара — ахрабу ахрамро барои баровардани вазнҳои рубоӣ тартиб дод.

Марвазӣ дар Марв дӯкони атторӣ дошт, ки ба табобат мепардохт.

Дар соли 1141, ки кори мамлакати Санҷар нобасомон шуд, Атсӯз бар Хуросон тохт ва китобхонаи Қаттон ба ғорат рафт. Ӯ чунин пиндошт, ки ин кор ба ишорати Рашидуддини Ватвот будааст. Ватвот дар боби табраъаи худ аз ин иттиҳом номае ба Қаттон навишт, ки Атомалики Ҷувайнӣ онро нақл кардааст. Дар ин боб миёни оҳо чанд нома радду бадал шуда аст. Марвазӣ асири ғазониён шуд (соли 1153). Дар замони исорат, туркони ғузро ба душномҳо дод, ки онҳо ба даҳони ӯ рехтанд, то фавтид.

Осор

«Кайҳоншинохт» аз муҳимму машҳуртарин китобҳои Марвазӣ дар бораи ситорашиносист.

Адабиёт

• Сафо, Забеҳуллоҳ, Таърихи адабиёт дар Эрон (ҷилди дувум), интишороти "Фирдавс", чопи ҳафдаҳум.