Ҷеймс Уэбб (телескоп)

расадхонаи мадорӣ

Телескопи фазоии Ҷеймс Уэбб (англ. James Webb Space Telescope, JWST) — расадхонаи инфрасурхи мадорӣ, ки шояд ҷои телескопи фазоии Ҳабблро иваз мекунад.

Ҷеймс Уэбб
англ. James Webb Space Telescope
Логотип
Нигора
Шахси калидӣ John C. Mather[d]
Вазн 6 161,42 кг[1]
Номида ба шарафи James E. Webb[d]
Пеш аз телескопи Ҳаббл
Кишвари созанда
Арзиш 9 700 000 000 $[2]
Мабдаи сафар ELA-3[d][3][4]
Destination point L2-Earth-Sun[d]
Ракетка-интиқолдиҳанда Ariane 5 ECA[d][5][4]
Оператор Space Telescope Science Institute[d][6] ва Goddard Space Flight Center[d][6]
Launch contractor Arianespace[d]
Васоити таҳқиқоти ҳамроҳ NIRCam[d], NIRSpec[d], MIRI[d] ва FGS-NIRISS[d]
Таърихи партоби фазопаймо 25 декабр 2021[7][8][4]
Lagrangian point L2-Earth-Sun[d]
Навъи мадор halo orbit[d]
Ихтироъкор Northrop Grumman[d][6][9], Ball Aerospace & Technologies[d][6][10], L3Harris Technologies[d][6][11], General Dynamics Mission Systems[d][6][12], Materion[d][6][13], Raytheon Company[d][6][14] ва Teledyne Technologies[d][6][15]
Has goal кайҳоншиносӣ ва Кайҳоннавардӣ
Focal length 131,4 м
Maximum wavelength of sensitivity 28,5 micrometre[16]
Minimum wavelength of sensitivity 0,6 micrometre[16]
Дарозӣ
Бар 14,2 м[17]
Масоҳат
  • 25,4 м²
Диаметр 6,5 м[18][19] ва 0,74 м[20]
Вебгоҳи расмӣ webb.nasa.gov(англ.)
esawebb.org(англ.)
webbtelescope.org(англ.)
Official blog URL blogs.nasa.gov/we…(англ.)
Хештеги JWST
3D model
Funder НАСА[6], Еврокосмос[6] ва Canadian Space Agency[d][6]
Шумори пайгирон 2 775 941 ва 231 000 ± 999[21]
 Парвандаҳо дар Викианбор

Он дар ибтидо телескопи фазоии насли оянда (англ. Next-generation space telescope, NGST) ном дошт. Дар соли 2002 он ба шарафи роҳбари дуюми NASA Ҷеймс Уэбб (1906—1992), ки дар солҳои 1961—1968 дар ҷараёни барномаи Аполлон ба ин оҷонсӣ роҳбарӣ мекард, номгузорӣ шуд.

Ҷеймс Уэбб дорои 6,5 метр диаметр оина, бо масоҳати сатҳи ҷамъоварӣ 25 м² дорад, ки аз радиатсияи инфрасурх аз Офтоб ва Замин бо сипари гармӣ пинҳон карда шудааст. Телескоп дар мадори гало дар нуктаи Лагранж L 2 системаи Офтоб-Замин гузошта мешавад.

Лоиҳа натиҷаи ҳамкории байналмилалии 17 кишвар аст, бо раҳбарии NASA, бо саҳми назарраси Агентии фазоии Аврупо ва Конодо мебошад.

Арзиши тахминии лоиҳа 9,815 миллиард долларро ташкил медиҳад (дар баробари истифода шудани телескоп он афзоиш хоҳад ёфт), ки саҳми NASA 8,8 миллиард доллар, саҳми Агентии кайҳонии Аврупо 850 миллион доллар бо шумули партоб, саҳми Агентии фазоии Конодо доллар 165 миллион[22] доллар аст. NASA 80 % вақти телескопро мегирад, дар ҳоле ки EKA — 15 %[23], CSA — 5 %[24] .

Телескоп бо мушаки Ariane 5 25 декабри соли 2021 партоб дода шуд. Дар ин ҳолат, аввалин тадқиқоти илмӣ дар аввали соли 2022 оғоз мешавад. Телескоп камаш панҷ сол кор мекунад;

Вижагиҳо вироиш

Телескоп вазни баробар бо нисфи вазни Ҳабл дорад аммо масоҳат оина асли он беш аз 6 баробари оина Ҳабл аст[25]. Ҷеймс Уэбб барои ахтаршиносӣ модунсурх тарроҳӣ шуда аммо ҳамчунин метавонад партавҳои норинҷӣ ва сурхро низ расад кунад.

 
Муқоисаи оинаҳои Ҳаббл ва Уэбб


Телескопҳои заминӣ бояд аз миёни атмосфера расад кунанд, ки бисёре аз амвоҷ ғайриқобили мушоҳида мешаванд. Ҳатто дар ҷоҳое, ки атмосфера шаффоф аст бисёре аз таркиботи шимиёӣ монанди об, диокседи карбун ва метан, ки дар ҷавви Замин вуҷуд доранд кори таҷзия ва таҳлилро бисёр сахт мекунанд. Телескопҳои фазоии мавҷуд монанди Ҳабл наметавонанд ин даста аз амвоҷро мутолиа кунанд, зеро оинаҳо ба андоза кофӣ хунук нестанд (оинаи Ҳабл дар ҳудуди 15 °C нигаҳдорӣ мешавад).

Эзоҳ вироиш

  1. X(бис.)(untranslated), 2006.
  2. https://spacenews.com/jwst-launch-slips-to-november/
  3. JWST (James Webb Space Telescope)
  4. 4.0 4.1 4.2 McDowell J. Jonathan's Space Report — 1989.
  5. https://jwst.nasa.gov/about.html
  6. 6.00 6.01 6.02 6.03 6.04 6.05 6.06 6.07 6.08 6.09 6.10 6.11 https://jwst.nasa.gov/content/about/faqs/faq.html#partners
  7. Webb liftoff on Ariane 5 to unlock secrets of the Universe
  8. https://spaceflightnow.com/2021/12/25/webb-telescope-finally-leaves-earth-in-search-of-light-from-first-galaxies/
  9. https://www.northropgrumman.com/space/james-webb-space-telescope/
  10. https://www.ball.com/aerospace/programs/astrophysics/webb
  11. https://www.l3harris.com/all-capabilities/james-webb-space-telescope
  12. https://gdmissionsystems.com/services/space-operations-and-engineering-services
  13. https://materion.com/about/new-at-materion/before-and-after-apollo-materions-60-years-in-space
  14. Ressler M. E., Sukhatme K. G., Franklin B. R., Mahoney J. C., Thelen M. P., Cracraft M., Colbert J. W., Cracraft M., Dicken D., Gastaud R. et al. The Mid-Infrared Instrument for the James Webb Space Telescope, VIII: The MIRI Focal Plane System (ингл.) // Publications of the Astronomical Society of the PacificUniversity of Chicago Press, 2015. — Vol. 127. — P. 675. — ISSN 0004-6280; 1538-3873doi:10.1086/682258arXiv:1508.02417
  15. https://www.teledyne.com/en-us/news/Pages/Teledyne-Awarded-$23-Million-Contract-to-Supply-Infrared-Detectors-to-NASA%E2%80%99s-WFIRST-Astronomy-Mission.aspx
  16. 16.0 16.1 Webb Fact Sheet
  17. 17.0 17.1 https://jwst.nasa.gov/content/webbLaunch/assets/documents/WebbMediaKit.pdf — С. 16.
  18. Virtual Launch Packet ONLINE (ингл.)
  19. Webb Space Telescope (ингл.) — P. 16.
  20. Webb Space Telescope (ингл.) — P. 39.
  21. (unspecified title)
  22. JWST launch slips to November(англ.). spacenews.com/ (2 June 2021).
  23. Webb factsheet(англ.). esa.int (2 June 2021).
  24. James Webb Space Telescope news(англ.). asc-csa.gc.ca (8 September 2021).
  25. تلسکوپ فضایی جیمز وب چیست؟ بخوانید و تماشا کنید (fa-IR). نیوتکس (2 феврали 2021). 12 июли 2022 санҷида шуд.