(4) Веста
Сайёрак
(4) Ве́ста (лот. Vesta) — сайёраки минтақаи асосии астероидӣ (№ 4). Ситорашиноси олмонӣ Г. Олберс кашф кардааст (1807). Дар байни сайёраҳои хурд Веста бо массааш дар ҷойи якум ва бо андозааш баъди Паллада дар ҷойи дуюм меистад. Дурахшонтарин сайёраи хурд аст. Масофаи миёна аз Офтоб 2,36 воҳиди астрономӣ, бузургии ситоравиаш 6,5, қутраш 385 км. Он аз ҳастаи филиззӣ (омехтаи оҳану никел), мантияи базалтӣ (асосан оливин) ва пӯстлохи тунук (якчанд километр) иборат аст. Дар назди қутби ҷанубии Веста танӯраи калон мушоҳида мешавад. Веста ягона сайёраи хурдест, ки дар шароити мусоид бо чашми одӣ дида мешавад. Дурахши Вестаро дар Тоҷикистон ситорашиносон В. М. Черновский ва О. П. Василяновская чен кардаанд.
 | |
 | |
| Вазн | 2 590,76 ± 0,01 exagram[1] |
|---|---|
| Номида ба шарафи | Веста[2][3] |
| Пеш аз | 3 Juno[d][2] |
| Баъдӣ | 5 Astraea[d][2] |
| Кошиф | Heinrich Wilhelm Olbers[d][4] |
| Таърихи кашф | 29 март 1807[5] |
| Мавқеи кушоиши астрономӣ | Bremen[d] |
| Навъи сайёрак | камарбанди сайёракҳо[d][5] |
| Баданаи аслӣ | Офтоб |
| Апомарказ | 2,573193867116 ± 0 воҳиди нуҷумӣ[5] |
| Перимарказ | 2,150650299541 ± 0 воҳиди нуҷумӣ[5] |
| Аргументи перимарказ | 151,66228003562 ± 0 °[5] |
| Хуруҷ аз маркази мадорӣ | 0,089449091178 ± 0[5] |
| Инҳирофи мадорӣ | 0,097 рад ва 7,142176968213 ± 0 °[5] |
| Периоди гирдзанӣ | 1 325,8572780615 ± 0 Рӯз[5] |
| Периоди тобхурӣ | 5,34212766 ± 0 соат[5] |
| Нима-меҳвари калони мадорӣ | 2,361922083329 ± 0 воҳиди нуҷумӣ[5] |
| Longitude of ascending node | 103,70999236724 ± 0 °[5] |
| Онумолии миёнгин | 169,35180133733 ± 0 °[5] |
| Asteroid family | Vesta family[d] |
| Asteroid spectral type | V-type asteroid[d][5] |
| Бузургии зуҳурӣ / рушноӣ | 5,1[6] |
| Бузургии мутлақ | 3,25[5] |
| Албедо | 0,4228[5] |
| Зичӣ | 3,456 ± 0,035 gram per cubic centimetre[5] |
| Ҳарорат | 85 K[7] ва 270 K[7] |
| Дарозӣ |
|
| Бар | 557,2 ± 0,2 км[1] |
| Баландӣ | 446,4 ± 0,2 км[1] |
| Масоҳат |
|
| Ҳаҷм | 74 600 000 ± 3 000 000 км³ |
| Радиус | 262,7 ± 0,1 км |
| Диаметр | 525,4 ± 0,2 км[8][5] |
.svg) | |
 | |
| Эпоха | 13 сентябри соли 2023[d] |
| Surface gravity | 0,22 metres per second squared |
| Time of periapsis | 2 459 576,7880046 ± 0 Julian day[5] |
| Аломати муваққатӣ | A807 FA[5] |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Эзоҳ
вироиш- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 (unspecified title) — doi:10.1126/SCIENCE.1219381
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Minor Planet Names: Alphabetical List (ингл.) — MPC, 2014.
- ↑ Dictionary of Minor Planet Names (ингл.) — 6 — Springer Science+Business Media. — P. 13. — ISBN 978-3-642-29717-5
- ↑ JPL Small-Body Database
- ↑ 5.00 5.01 5.02 5.03 5.04 5.05 5.06 5.07 5.08 5.09 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15 5.16 5.17 5.18 JPL Small-Body Database
- ↑ (unspecified title) — ISBN 978-0-395-34835-2
- ↑ 7.0 7.1 http://www.esa.int/esapub/bulletin/bullet108/chapter4_bul108.pdf
- ↑ https://dx.doi.org/10.1126%2Fscience.1219381
Адабиёт
вироиш- Веста // Боз — Вичкут. — Д. : СИЭМТ, 2014. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 3). — ISBN 978-99947-33-46-0.