Аббат

Аббат (лот. abbas, аз ибрӣ: אבּאאבּאибрӣ: אבּא — падар), роҳиби бузург, роҳиби аъзам — дар калисои католикӣ роҳбалад ва пири дайр, қисман соҳибваколати роҳибони насронӣ, падари рӯҳонӣ, устод ва пешвои диндорон дар ҷамъияти роҳибон.

Либоси аббат

Таърихи пайдоиши унвон

Салоҳияти Аббат аз рӯи низомномаву қавоиди дайрӣ, ки муаллифону мураттибонаш Василий Великий (асри 4) ва Бенедикт Нурсийский (охири садаи V ва аввали садаи VI) буданд, муқаррар карда шудааст. Аз соли 530 ба Аббат ваколати якумра дода мешавад. Аббат дар иерархия (мартаба)-и калисоӣ баъд аз епископ ҷойи дуюмро ишғол мекард. Дар асрҳои 8 – 9 дар системаи сиёсии Европаи Ғарбӣ Аббат яке аз мансабҳои муҳим ва муфид ҳисоб меёфт. Арбоби давлатӣ ба роҳибону зоҳидон барои ҳар гуна хидмати шоиста унвони Аббатро медоданд. Баъд аз ислоҳоти папаи Рум Григорий VII (асри 11) Аббат аз тобеияти ҳокимияти императорӣ бароварда шуд. Аббат, ки дайри католикиро сардорӣ мекунад, одатан, аз вилояти тобеъ ба епископ интихоб ва ҳамчун Аббат қиёсан номгузорӣ карда мешавад (лотини abbasnulius); гарчанде ӯ унвони епископӣ надошта бошад ҳам, доираи ҳуқуқи вай ба салоҳияти епископи епархиалӣ мутобиқат мекунад. Аббатзан дар рафти идоракунии дайри занона ҳамон вазифаҳоро иҷро мекунад, лекин аз ҳуқуқу мартабаи олии муқаддаси роҳибӣ маҳрум аст.

Сарчашма

• А — Асос. — Д. : СИЭМТ, 2011. — 608 с. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов ; 2011—2023, ҷ. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.