Александри I

Александри I Благословенный
Александри I Благословенный
	русӣ: Александр I
императори Умумироссиягӣ
Таваллуд	12 (23) декабр 1777; Санкт-Петербург, Русияи подшоҳӣ;
Даргузашт	1 декабр 1825; Таганрог
Мадфан	Peter and Paul Cathedral[d];
Дудмон	Holstein-Gottorp-Romanov[d]
Падар	Павели I
Модар	Мария Фёдоровна (ҳамсари Павели I)
Ҳамсар	Елизавета Алексеевна
Фарзандон	Grand Duchess Maria Alexandrovna of Russia[d], Nikolai Lukash[d], Grand Duchess Elizabeth Alexandrovna of Russia[d], Zenaida Narishkin[d], Sofya Naryshkina[d], Emmanuil Naryshkin[d], Mariya Parizhskaya[d], Wilhelmine Alexandrine Pauline Alexandrov[d], Gustaw Ehrenberg[d], Maria (?)[d] ва Nikolay Isakov[d]
Эътиқод	масеҳияти православӣ
Соядаст
Монограмма
Ҷоизаҳо
Рутба	маршал[d] ва Генерал-фелдмаршал
Набардҳо	Napoleonic Wars[d];
	Парвандаҳо дар Викианбор

Александри I Благословенный (23 декабри 1777, Санкт-Петербург – 1 декабри 1825, Таганрог) — императори Умумироссиягӣ (аз 23 марти 1801).

Зиндагинома вироиш

Ислоҳотҳои Александр вироиш

Александри I чандин ислоҳот гузаронд, ки ислоҳоти либералӣ, тағйирот дар соҳаи калисо маориф ва молия аз ҷумлаи онҳоянд. Дар давраи ҳукмронии Александри I сохтмони қасабаҳои ҳарбӣ афзуда, сарҳади берунаи империя аз соҳили Балтика то Баҳри Сиёҳ тафзун гардид, ки деҳқонону казакҳо норозӣ шуда, шӯриш мебардоштанд. Соли 1819 шӯришҳо дар Харков, пас аз як сол дар Дон ба амал омаданд. Дар ин давра ба шӯришҳо сарбозони полки Семёнов ҳамроҳ шуда, онро дигар ҳарбиён низ дастгирӣ карданд.

Забткориҳо вироиш

Соли 1808 Александри I ба Шветсия муроҷиат намуд, ки ба коалитсияи зидди англисӣ ҳамроҳ шавад. Лекин шоҳи Шветсия Густав IV розӣ нашуд ва 9 феврали 1808 ба Финляндия даромад. 16 март ҷанг эълон карда шуд. Қӯшунҳои рус Гелсингфорс (Хелсинкӣ), ҷазираҳои Аланд ва Готландро ишғол намуда, қалъаи Свеаборгро муҳосира намуданд ва артиши швед ба шим. Финляндия танг карда бароварда шуд. 5 сентябри 1809 дар шаҳри Фридрихсгам сулҳ баста шуд, ки мувофиқи он Финляндия ва ҷаз. Аланд ба Россия гузаштанд. Дар давраи ҳукмронии Александри I Россия инчунин бо Туркияи усмонӣ (1806 – 1812) ҷангида, 16 майи 1812 сулҳномаи Бухарест имзо шуд. Солҳои 1804 – 13 ҷангҳо бо Эрон (Форс) ба вуқӯъ омада, 24 октябри 1813 сулҳномаи Гулистон (Қаробоғ) имзо шуд. 24 июни 1812 артиши Наполеон ба Россия ҳуҷум кард ва Ҷанги ватанӣ оғоз шуд, ки бо торумори пурраи артиши Наполеон ва кӯчондани амалиётҳои ҳарбӣ ба марзи Полша ва Германия (1813) анҷомид. Александри I пас аз Ҷанги ватании 1812 роҳбари коалитсияи зиддифрансиявии давлатҳои Европа (1813 – 14), Конгресси Вена ва асосгузорони Иттифоқи Муқаддас буд (1814 – 15).

Марг вироиш

Хонавода вироиш

Хотира вироиш

Бо номи Александри I ансамбли ёдгориҳои таърихии Майдони қаср (Қасри Зимистона)-и Санкт-Петербург ва Арки Штаби асосӣ алоқаманданд. Ба шарафи ғалаба бар Наполеон дар Ҷанги ватании соли 1812 дар Майдони қаср «Сутуни Александр» (1834) ва яке аз майдонҳои машҳури Берлин ба шарафи Александри I «Александрплатс» гузошта шудааст.

Эзоҳ вироиш

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 ^1.5 ^1.6 Г. Александр I (рус.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 1. — С. 469—480.
↑ ^2.00 ^2.01 ^2.02 ^2.03 ^2.04 ^2.05 ^2.06 ^2.07 ^2.08 ^2.09 ^2.10 Lundy D. R. The Peerage (ингл.)

Сарчашма вироиш

А — Асос. — Д. : СИЭМТ, 2011. — 608 с. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов ; 2011—2023, ҷ. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.

[_8fd698cbacf425ab-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 ^1.5 ^1.6 Г. Александр I (рус.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 1. — С. 469—480.

[_d07cc00102ade94b-2] 2.00 ^2.01 ^2.02 ^2.03 ^2.04 ^2.05 ^2.06 ^2.07 ^2.08 ^2.09 ^2.10 Lundy D. R. The Peerage (ингл.)

[1]

[2]