Викианбор

Викианбор
Викианбор
URL	commons.wikimedia.org
Тиҷорӣ	не
Навъи вебгоҳ	анбори аксҳои мултимедиа
Сабтином	ҳатмӣ нест
Забон(-ҳо)	чандинзабона[d]
Молик	Фонди Викимедиа
Бунёнгузор	Erik Möller[d], Ҷимбо Вейлс ва Wikimedia
Оғози кор	7 сентябри соли 2004
Вазъияти кунунӣ	корӣ
Рутбаи Alexa	300
	Парвандаҳо дар Викианбор

Викианбор (англ. Wikimedia Commons) — анбори марказии умумӣ (виртуалӣ), барои ҷамоварӣ ва нигоҳдории аксҳо, сабти овоз, видео ва дигар файлҳои мултимедиа, ки дар саҳифаҳои лоиҳаҳои Фонди Викимедиа қарор доранд ва истифодаи онҳо бо таври озод аст, ҳатто бо мақсади тиҷоратӣ, ва берун аз лоиҳаҳои Викимедиа, хидмат мерасонад.

Омор ва дастурҳо

Викианбор дар узви худ (ба ҳисоби аз байни моҳи марти соли 2015) зиёда аз 25 миллион файл^[2] нигоҳ медошт, ва рӯз аз рӯз зиёд шуда истодааст. Дар соли 2013 ба Викианбо ҳар рӯз зиёда аз 10 ҳазор медиафайл бор мегардид.

Иҷозаткунонӣ

Ҳамаи файлҳое, ки ба Викианбор бор мешаванд, бояд пурра озод бошанд, то ки паҳн кардани онҳо дар тамоми ҷаҳон бемалол бошад. Файлҳо набояд аз истифодабарии озодона маҳрум бошанд. Аз ҷумла, бар хилофи ҳама забонҳо ва бахшҳои тарҳрезӣ Викимедиа, файлҳои иҷозат тибқи шартҳои озод роҳ дода намешаванд (англ. fair use). Аз ин рӯ, дар лоиҳаи бо озодии Манзара қобили қабул аст, ки дар Википедиа:Озодии манзара бо манзараи ғайриозод дар баъзе давлатҳо (дар он маҳдудиятҳо ва мамнӯият, ки аз тарафи қонун қабул шудааст).

Ҳамроҳӣ

Викианбор бо осорхонаҳо ва бойгониҳо ҳамкорӣ мекунад, ба воситаи паҳнкунии озод ва гурӯҳбандии он маҳсулоте, ки ба ӯ пешниҳод мекунанд. Аз ҳама зудтар бо аксҳои худ, ширкатҳои олмонӣ пешниҳод мекунанд, ки дар он шуъбаи олмонии Викимедиа фаъол аст.

Мисолҳои ҳамкорӣ аз ҷиҳати миқёс:

апрели 2005 — вебгоҳи олмонӣ Directmedia 10 ҳазор расмро ба ҷамоати Викианбор супорид;
сентябри 2006 — боркунии аксҳо аз вебгоҳи бузургтарини швейтсария бо аксҳои озод ибтидо гирифт — Picswiss;
баҳори 2007 — Pearson Scott Foresman ба Фонди Викимедиа 16 қуттӣ бо аксҳо равона кард;
декабри 2008 — Бойгонии Федеративии Олмон 80 ҳазор аксро пешниҳод кард;
марти 2009 — китобхонаи аксҳо Deutsche Fotothek 250 ҳазор аксро дод;
октябри 2009 — Tropenmuseum 35 ҳазор аксро ки аз рӯи мавзӯъи Индонезия буд ба Викианбор супорид.
июни 2011 — ширкати байналмиллалии иттилоотии русӣ «РИА Новости» як қисми аксҳои бойгонии худрон бо иҷозаи Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0. ба боркунӣ сар кард. Яке аз аввалин аксро, шахсан президенти Русия Медведев Дмитрий Анатолевич бор кард^[3].
июли 2011 — Раёсати миллии бойгониҳо ва ҳуҷҷатҳои ИМА барои Викианбор зиёда аз 100 ҳазор аксҳо ва ҳуҷҷатҳои таърихиро аз бойгониҳои худ ҷудо кард.

Сифат

Дар Викианбор се созвор мавҷуд аст, ки вазифаи муайян кардани кори сифатнокро иҷро мекунад. Созвори аввал дар моҳи ноябри соли 2004 пайдо шуд ва номаш «аксҳои беҳтарин» аст. Дар он, аксҳоро яке аз корбарон пешниҳод мекунад ва дигар корбарон ба воситаи овоздиҳӣ тарафдор ва ё муқобили он, баромад мекунанд. Яке аз ду ҳолати имконпазир, созвори — «аксҳои хушсифат», ки дар моҳи июни соли 2006 ба роҳ монданд, ва аз рӯи раванди пешниҳодшуда, ба «аксҳои беҳтарин» монанд буд. «Сифатнок» ҳамон вақт метавон шавад, ки корбарон мувофиқи лоиҳаҳои Викимедиа эҷод карда бошанд ва дар ҳамон вақте, ки «беҳтарин» аксҳо аз дигар сарчашмаҳо гирифта шуда бошанд, мисол аксҳои НАСА. Савум лоиҳа баҳои аксҳо, ки бо номи «баҳои аксҳо», 1 июни соли 2008 оғоз гирифт, ки мақсади асосӣ, муайян кардани «аксҳое, ки аз рӯи намуд бештар зарурият дошта бошанд». Ӯ аз ду мавзӯъи пеш оварда бо ин фарқ мекунад, ки манбаи асосиро на ба созворҳо, балки аҳамияти калон ба сифат дода мешавад.

Викианбор махзанест барои аксҳо, ки дар озмуни Вики дӯстдори пайкараҳо ширкат меварзанд.

Аз соли 2006 дар Викианбор озмунҳои «Акси сол» гузаронда мешаванд. Дар он тамоми аксҳо ширкат варзиданд ва соҳиби номи «беҳтарин» дар давоми тамоми соли охирин шуданд. Дар он ҳама корбарони лоиҳаҳои Викимедиа овоз медиҳанд, ва худи овоздиҳӣ дар як сол ду маротиба шуда мегузарад.

Нигористони мусобиқаи санъатӣ «Акси шаҳр»

Полярное сияние над Медвежьим озером на базе ВВС США Eielson^[en]. Аляска, США («Изображение года — 2006»)
Бродвейская башня. Котсуолдс, Англия («Изображение года — 2007»)
Лошади на горе Биандитц^[es], Испания («Изображение года — 2008»)
Сикхский паломник возле Хармандир-Сахиба. Амритсар, Индия («Изображение года — 2009»)
Телескоп Йепун светит лазером на Млечный Путь. Чили («Изображение года — 2010»)
Вид на озеро Бондхус, Норвегия. На заднем плане виден ледник Бондхус (часть ледника Фолгефонна). («Изображение года — 2011»)
Самка золотистой щурки (слева) ожидает, когда самец принесёт ей добычу («Изображение года — 2012»)
Лампочка с горящей и дымящейся вольфрамовой нитью («Изображение года — 2013»)
Две геликониды юлии (Dryas iulia) пьют слёзы черепах в Эквадоре («Изображение года — 2014»)