Бҳимрао Рамҷӣ Амбедкар

Бҳимрао Рамҷи Амбедкар (14 апрели 1891 — 6 декабри 1956), (инчунин бо номи Доктор. Бобосоҳиб Амбедкар машҳур аст) – ҳуқуқшинос, иқтисоддон, сиёсатмадор ва ислоҳотгари иҷтимоӣ буд. Вай ба ҳаракати буддоии Далит илҳом бахшид ва бар зидди табъизи иҷтимоӣ нисбати шахсони дастнорас (Далитс) маърака кард. Вай инчунин ҳуқуқҳои занон ва меҳнатро дастгирӣ кард. Вай аввалин вазири қонун ва адлияи Ҳиндустони мустақил, меъмори Конститутсияи Ҳиндустон ва падари бунёдгузори Ҷумҳурии Ҳиндустон буд.[23][24][25][26][27][28]

Бҳимрао Рамҷӣ Амбедкар
марот. भीमराव रामजी आंबेडकर
англ. Bhimrao Ramji Ambedkar
ҳиндӣ: भीमराव रामजी आंबेडकर
3 апрел 1952 — 6 декабр 1956
15 август 1947 — 6 октябр 1951
29 август 1946 — 24 январ 1950
6 июл 1946 — 24 январ 1950
1947 — 24 январ 1950
22 июл 1942 — 20 октябр 1946
1937 — 1942
1937 — 1942
1926 — 1937
1947 — 1950
1947 — 1950
1947 — 1950
Таваллуд 14 апрел 1891(1891-04-14)[1][2][3][…]
Даргузашт 6 декабр 1956(1956-12-06)[1][2][3][…] (65 сол)
Мадфан
Ном ҳангоми таваллуд англ. Bhīvā Rāmjī Sakpāḷ
марот. भीवा रामजी सकपाळ
Падар Ramji Maloji Sakpal[d][5][6]
Модар Bhimabai Ramji Sakpal[d][7]
Ҳамсар Ramabai Ambedkar[d][8] ва Savita Ambedkar[d][9]
Фарзандон Yashwant Ambedkar[d]
Ҳизб
Таҳсилот
Дараҷаи илмӣ коршиноси ҳунар[d][18] (1913), коршиноси аршади санъат[d][18] (1915), Doctor of Philosophy in Economics[d] (1917), Master of Science[d][19] (1921), barrister[d] (1922) ва Doctor of Science[d][19] (1923)
Фаъолият илми иқтисод, ҳуқуқ, фалсафа, ҳуқуқи башар, мардумшиносӣ, сиёсат, ҷомеъа, қонуни асосии давлат ва дин
Эътиқод буддогароӣ[20][21][22]
Соядаст
Ҷоизаҳо
 Парвандаҳо дар Викианбор
Логотипи Викитека Осор дар Викитека

Дар соли 1956, ӯ ташаббуси табдили оммавии Далитсро ба амал овард ва бо 600 000 тарафдораш ба дини буддоӣ табдил ёфт. Вай буддизмро дар Ҳиндустон эҳё кард. Амбедкар дар байни буддоиёни Наваяна ҳамчун бодисаттва ва Майдерия ҳисобида мешавад.[29][30][31][32]

Дар соли 1990, Бҳарат Ратна, баландтарин ҷоизаи шаҳрвандии Ҳиндустон, пас аз марг ба Амбедкар тақдим карда шуд. Мероси Амбедкар ёдгориҳо ва тасвирҳои сершумор дар фарҳанги маъмулро дар бар мегирад. Мероси Амбедкар ҳамчун ислоҳотчии иҷтимоию сиёсӣ ба Ҳиндустони муосир таъсири амиқ гузоштааст.[33][34]

Амбедкар соли 2012 дар як пурсише, ки History TV18 ва CNN IBN ташкил карда буданд, "Бузургтарин ҳиндустонӣ" (The greatest Indian) интихоб шуд.[35]

Амбедкар Ҷаянти (зодрӯзи Амбедкар) фестивали ҳамасолаест, ки 14 апрел таҷлил карда мешавад, ки на танҳо дар Ҳиндустон, балки дар тамоми ҷаҳон таҷлил карда мешавад. Амбедкар Ҷаянти ҳамчун иди расмии давлатӣ дар саросари Ҳиндустон ҷашн гирифта мешавад.[36][37][38] Созмони Милали Муттаҳид Амбедкар Ҷаянтиро солҳои 2016, 2017 ва 2018 ҷашн гирифт.[39][40][41]

  1. 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
  2. 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica (ингл.)
  3. 3.0 3.1 Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  4. https://thewire.in/culture/ambedkar-national-memorial-delhi-informal-guide
  5. https://books.google.co.in/books?id=B-2d6jzRmBQC&pg=PA9&lpg=PA9&dq=ramji+sakpal&source=bl&ots=x1xAQba9YW&sig=ACfU3U0k_hMtmWPCOmGvnU73y5e0_qKnGg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiDo5C-_fDsAhXlX3wKHXFeC6oQ6AEwIXoECAMQAQ#v=onepage&q=ramji%20sakpal&f=false
  6. 2nd February in Dalit History – Death anniversary of Subedar Major Ramji Maloji Sakpal // Dr. B. R. Ambedkar's Caravan — 2015.
  7. http://www.columbia.edu/itc/mealac/pritchett/00ambedkar/timeline/1890s.html
  8. महापुरुषाची सावली (маратхи) // Loksatta — 2017.
  9. President, PM condole Savita Ambedkar's death (ингл.) // The Hindu — 2003. — ISSN 0971-751X
  10. in the 1940'sFrances W. Pritchett.
  11. 17-20th July (1942) in Dalit History- All India Scheduled Castes Federation was founded // Velivada — 2015.
  12. ‘We can have one power... and that is the political power’ (ингл.) // The TribuneChandigarh, New Delhi, D.Dun, Bathinda, LHR: 2020.
  13. B R Ambedkar laid the foundation for workers’ rights, social security in India (ингл.) // The Indian Express — 2020.
  14. https://books.google.co.in/books?id=N2XLE22ZizYC&pg=PA253&dq=independent+labour+party+ambedkar&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiYk5bprPPsAhWXIbcAHRH0BigQ6AEwAnoECAkQAg#v=onepage&q=independent%20labour%20party%20ambedkar&f=false
  15. https://books.google.co.in/books?id=B-2d6jzRmBQC&pg=PA294&dq=independent+labour+party+ambedkar&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiYk5bprPPsAhWXIbcAHRH0BigQ6AEwA3oECAcQAg#v=onepage&q=independent%20labour%20party%20ambedkar&f=false
  16. https://books.google.co.in/books?id=KIIJkaJo4z4C&pg=PA86&dq=republican+party+of+india&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjzxOSjrfPsAhU463MBHUrzBWEQ6AEwAnoECAYQAg#v=onepage&q=republican%20party%20of%20india&f=false
  17. No More Worlds Here for Him to Conquer – BR Ambedkar at LSELondon School of Economics and Political Science, 2016.
  18. 18.0 18.1 http://www.columbia.edu/itc/mealac/pritchett/00ambedkar/timeline/1910s.html
  19. 19.0 19.1 https://blogs.lse.ac.uk/lsehistory/2016/01/29/no-more-worlds-here-for-him-to-conquer-br-ambedkar-at-lse/
  20. Why Ambedkar chose Buddhism over Hinduism, Islam, Christianity (ингл.) // ThePrint — 2019.
  21. Buddha Purnima: Why Ambedkar converted to Buddhism (ингл.) // The Indian Express — 2020.
  22. 62 Years On, Decoding BR Ambedkar’s Conversion to Buddhism // The Quint — 2019.
  23. Bhimrao Ambedkar
  24. Ambedkar Jayanti 2019: Facts on Babasaheb to share with kids | Parenting News,The Indian Express
  25. How India’s Most Downtrodden Embraced the Power of Statues
  26. Bhimrao Ramji Ambedkar | Biography, Books, & Facts | Britannica
  27. All You Need To Know About BR Ambedkar On His 129th Birth Anniversary
  28. Donald S. Lopez, Jr., Robert Jr; Lopez, Donald S. Jr., eds. (2013). Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton, NJ: Princeton University Press. p. 34. ISBN 9780691157863.  More than one of |editor-last= and |editor= specified (help)
  29. https://theprint.in/opinion/why-ambedkar-chose-buddhism-over-hinduism-islam-christianity/237599/
  30. https://indianexpress.com/article/explained/buddha-purnima-special-why-ambedkar-coverted-to-buddhism-6397742/
  31. https://www.thequint.com/news/india/br-ambedkar-conversion-to-buddhism
  32. Christopher Queen (2015). Steven M. Emmanuel, ed. A Companion to Buddhist Philosophy. John Wiley & Sons. pp. 529–531. ISBN 978-1-119-14466-3. 
  33. Joshi, Barbara R. (1986). Untouchable!: Voices of the Dalit Liberation Movement. Zed Books. pp. 11–14. ISBN 9780862324605. Archived from the original on 29 July 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  34. Keer, D. (1990). Dr. Ambedkar: Life and Mission. Popular Prakashan. p. 61. ISBN 9788171542376. Archived from the original on 30 July 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  35. https://www.outlookindia.com/magazine/story/a-measure-of-the-man/281949
  36. http://ccis.nic.in/WriteReadData/CircularPortal/D2/D02est/12_6_2015_JCA-2-19032015.pdf Бойгонӣ шудааст 5 апрели 2015  сол. Ambedkar Jayanti from ccis.nic.in on 19 March 2015
  37. http://persmin.gov.in/ Webpage of Ministry of Personnel and Public Grievance & Pension
  38. 125th Dr. Ambedkar Birthday Celebrations Around the World. mea.gov.in
  39. Ambedkar Jayanti celebrated for the first time outside India as UN organises special event - Firstpost. firstpost.com.
  40. UN celebrates Ambedkar's legacy 'fighting inequality, inspiring inclusion', The New Indian Express.
  41. संयुक्त राष्ट्र में मनाई गई डॉ. बाबासाहेब भीमराव आंबेडकर जयंती - News State(англ.), newsstate.com. Бойгонӣ шудааст 19 апрели 2019  сол. Проверено 12 ноябри 2020.