Садтумонӣ
Садтумонӣ, гули кофар, гули маҷаҳ, саллагул, пио́н (лот. Paeónia) — ҷинси гиёҳҳои бисёрсола ё буттаҳои қадпасти ҳамешасабзест аз оилаи маҷаҳиҳо (Paconiaceae).
| Садтумонӣ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Табақабандии илмӣ | ||||||||||||||
|
ХАТО: шаблони орояшинохтӣ нест. Параметрҳои parent ва rangро пур кунед.
|
||||||||||||||
| Номи байнулмилалии илмӣ | ||||||||||||||
| Paeonia L., 1753 | ||||||||||||||
| Номенклатурный тип | ||||||||||||||
| Таксонҳои хоҳар | ||||||||||||||
| Ареал | ||||||||||||||
 |
||||||||||||||
| ||||||||||||||
Тавсифоти гиёҳшиносӣ
вироишБарги пармованди чок-чок ё себарга, гули калон-калону (бараш 6—12 см) серопулбарг (гули намудҳои худрӯл Садтумонӣ 5—8-барга)-и зард, сафед, сурх, гулобӣ ва тухми сиёҳи ҷилодор, меваи «баргак» дорад. Дар дунё 35— 47 намуди Садтумонӣ (ноҳияҳои мӯътадил ва кӯҳсори Евросиё, инчунин 2 намуд дар Америкаи Шимолӣ) месабзад. Дар СССР (Қисми аврупоӣ, Кавказ, Сибир, Шарқи Дур, Осиёи Миёна) қариб 20 ва аз ҷумла дар Тоҷикистон 1 намуди Садтумонӣ — гули мачоҳ (Paeonia intermedia) мерӯяд.
Садтумонӣ гули маъмул аст. Аз он (Paeonia lactiflora) навъҳои гуногуни боғиро рӯёнидаанд. Навъҳои боғии Садтумонӣ гулҳои базеб буда, боғу чорбоғ, хиёбону гулгаштҳоро оро медиҳанд. Чанд намуди Садтумонӣ (Paeonia suffruxicosa, Paeonia iutea, Paeonia delavayi, ва ғайра)-ро дар Боғи ботаникии Институти ботаникаи АФ ҶШС Тоҷикистон мепарваранд. Баъзе намудҳои садтумонӣ — Paeonia intermedia, Paeonia officinale, Paeonia anomaia шифобахшанд.
Эзоҳ
вироиш- ↑ Маълумот дар бораи ҷинси Paeonia дар пойгоҳи маълумотҳои Index Nominum Genericorum Ассотсиатсияи байналмилалии табақабандии растаниҳо (IAPT).(англ.)
Адабиёт
вироиш- Краснова Н. С., Пионы, М., 1971;
- Флора Таджикской ССР, т. 4, Л., 1973.
Сарчашма
вироиш- Энциклопедияи Советии Тоҷик : [дар 8 ҷ.] / сармуҳаррир А. С. Сайфуллоев. — Д. : СИЭСТ, 1978—1988.