Муҳаммад Довуд

ходими сиёсӣ, раисҷумҳури Афғонистон (1973-1978), сарвазири Афғонистон (1953-1963)

Муҳаммад Довуд номи пурра Сардор Али Муҳаммад Ламари бин Муҳаммад-Азиз Довудхон ( Муҳаммад Довудхон; 18 июли соли 1909 (аз рӯи маълумоти дигар, 1908), Кобул 28 апрели соли 1978, ҳамон ҷо) ходими давлатӣ ва сиесии афғон, сардор (яъне, унвонҳои шоҳ ё шоҳзода), сарвазир (19531963; 19731978), сарвари давлат ва Президенти Афғонистон (1977-1978), Солор. Бародарзода ва домоди Шоҳи Афғонистон Муҳаммади Зоҳиршоҳ.

Муҳаммад Довуд
пашту: سردار محمد داود خان
17 июл 1973 — 27 апрел 1978
Ҷонишин Абдул Қодир (Президент)
7 сентябр 1953 — 10 март 1963
Пешгузашта Prince Shah Mahmud Khan of Afghanistan[d]
Ҷонишин Mohammad Yusuf[d]
Таваллуд 18 июл 1909(1909-07-18)[1]
Даргузашт 28 апрел 1978(1978-04-28)[3] (68 сол)
Падар Prince Mohammad Aziz Khan[d]
Ҳамсар Princess Zamina Begum of Afghanistan[d]
Ҳизб
Эътиқод суннӣ
Рутба генерал
 Парвандаҳо дар Викианбор

Пас аз гирифтани маълумот дар Кобул ва Фаронса, Муҳаммад Довуд соли 1939 ба роҳбарии корпуси артиш пешрафт кард ва сипас аз соли 1946 то 1948 вазири мудофиаи Афғонистон буд. Ҳамчун Сарвазири Афғонистон дар солҳои 1953-1963 ӯ ислоҳоти иҷтимоӣ гузаронид ва сиесати тарафдории шӯравиро идома дод ва таъсиси Пуштунистонро дар қаламрави Покистон ва Афғонистон дастгирӣ кард. Ин боиси ташаннуҷи байни ин ду давлат шуд, ки М. Доудро маҷбур кард, ки истеъфо диҳад.

Тағйироти қонунгузорӣ дар соли 1964 ӯро аз фаъолияти сиёсӣ маҳрум кард. Аммо 17 июли соли 1973 Муҳаммад Доуд табаддулоти давлатиро роҳбарӣ кард, ки дар натиҷа Шоҳ Зоҳиршоҳ сарнагун карда шуд. Муҳаммад Довуд Афғонистонро ҷумҳурӣ эълон кард ва президент шуд. Вай сиесати беҳтар кардани ҳуқуқи занонро пеш гирифт, ду нақшаи панҷсолаи навсозии иқтисодиро оғоз кард ва ҳамчун миллатгарои пуштун ба заминҳои Шимолу ғарби Покистон даъво кард.[4]. Муҳаммад Довуд ин дафъа кӯшиш кард, ки чапгароенро саркӯб кунад ва вобастагии камтари кишварро аз Иттиҳоди Шӯравӣ таъмин кунад.

27 апрели соли 1978 дар натиҷаи Инқилоби Савр (Инқилоби Саур), ки ҳукумати коммунистиро таҳти роҳбарии Нур Муҳаммад Таракӣ ба қудрат овард, сарнагун ва кушта шуд. Дар Афғонистон ҷанги шаҳрвандии бисёрсола оғоз ёфт.[5][6].


  1. Encyclopædia Britannica (ингл.)
  2. http://en.academic.ru/dic.nsf/enwiki/32887
  3. Gall C. An Afghan Secret Revealed Brings End of an Era (ингл.) // The New York Times / J. KahnManhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2009. — ed. size: 443000 — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  4. Rubin, Barnett. DĀWŪD KHAN, MOḤAMMAD Бойгонӣ шудааст 10 августи 2019  сол.. In Ehsan Yarshater. Encyclopædia Iranica. United States: Columbia University.
  5. The New York Times (18 March 2009): State Funeral for Afghan Leader Slain in '78 Coup Бойгонӣ шудааст 28 марти 2019  сол..
  6. The New York Times (1 February 2009): An Afghan Secret Revealed Brings End of an Era Бойгонӣ шудааст 28 марти 2019  сол..