Празеодим

Празеодим, ₅₉Pr
Празеодим
Талаффуз	/ˌpreɪziːəˈdɪmiəm/ (PRAY-zee-ə-DIM-ee-əm)
Номи дигар	praseodymium
Намуди зоҳирӣ	сафеди хокистартоб
Вазни атомии муқаррарӣ Ar, std(Pr)	140.90766(1)
Празеодим дар ҷадвали даврӣ
	серий ← празеодим → неодим
Рақами атомӣ (Z)	59
Гурӯҳ	гурӯҳи н/м
Давр	даври 6
Блок	f-блок
Категорияи элемент	Лантанид
Конфигуратсияи электрон	[Xe] 4f3 6s2
Электронҳо аз рӯӣ ҷилд	2, 8, 18, 21, 8, 2
Хосиятҳои физикӣ
Фаза дар ҲФМ	сахт
Нуқтаи гудозиш	1208 K (935 °C, 1715 °F)
Ҳарорати ҷӯшиш	3403 K (3130 °C, 5666 °F)
Зичӣ (наздик ба ҳ.х.)	6.77 гр/см3
ҳангоми моеъ будан (дар н.г.)	6.50 гр/см3
Ҳарорати гудозиши хос	6.89 кҶ/мол
Ҳарорати буғшавии хос	331 кҶ/мол
Гармигунҷоиши молярӣ	27.20 Ҷ/(мол·К)
Хосиятҳои атомӣ
Дараҷаҳои оксидшавӣ	0, +1, +2, +3, +4, +5 (a mildly basic oxide)
Электроманфиият	Ҷадвали Полинг: 1.13
Қувваҳои иондоршавӣ	1-ум: 527 кҶ/мол ; 2-юм: 1020 кҶ/мол ; 3-юм: 2086 кҶ/мол ; ;
Радиуси атом	эмпирикӣ: 182 пм
Радиуси ковалентӣ	203±7 пм
	Хатҳои спектрии Празеодим
Дигар хосиятҳо
Сохтори булӯрӣ	double hexagonal close-packed (dhcp)
Суръати овоз thin rod	2280 м/с (дар 20 °C)
Васеъшавии ҳароратӣ	α, poly: 6.7 µm/(m·K) (at r.t.)
Гармигузаронандагӣ	12.5 W/(m·K)
Муқобилияти нисбӣ	α, poly: 0.700 µΩ·m (at r.t.)
Тартибории магнитӣ	парамагнетик
Таъсирпазирии магнитӣ	+5010.0·10−6 см3/мол (293 K)
Модули Юнг	α form: 37.3 ГПа
Модули ғеҷонидан	α form: 14.8 ГПа
Модули чандирии ҳаҷмдор	α form: 28.8 ГПа
Коэффисиенти Пуассон	α form: 0.281
Сахтии Виккерс	250–745 МПа
Сахтӣ аз рӯи Бринелл	250–640 МПа
Рақами CAS	7440-10-0
Таърих
Кашф	Карл Ауэр фон Велсбах (1885)
Изотопҳои асосии празеодим
ε	142Ce
	дидан; баҳс; вироиш; \| пайвандҳо

Празеодим (лот. praseodymium) — унсури химиявӣ, рақами атомиаш 59 буда бо рамзи Pr ишора карда мешавад^[7].

Дар ҷадвали даврии ҳозира замон, Празеодим дар блоки f ҷойгир мебошад.^[8]

ХосиятҳоВироиш

ФизикӣВироиш

ХимиявӣВироиш

АтомӣВироиш

ИзотопҳоВироиш

Мавҷудият дар табиатВироиш

ТаърихВироиш

КашфВироиш

НомгузорӣВироиш

ПайвандҳоВироиш

Ҷадвали даврии унсурҳои кимёӣ

Ин мақола оиди химия нопурра аст. Шумо метавонед бо пурракардани ин ба Википедия кумак кунед.

ЭзоҳВироиш

↑ Шаблон:OED
↑ (2016) «Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)». Pure and Applied Chemistry 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
↑ Yttrium and all lanthanides except Ce, Pm, Eu, Tm, Yb have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). «Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides». Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.
↑ (2019-12-13) «Lanthanides with Unusually Low Oxidation States in the PrB^3– and PrB^4– Boride Clusters». Inorganic Chemistry 58 (1): 411–418. doi:10.1021/acs.inorgchem.8b02572. PMID 30543295.
↑ Jackson, M. (2000). «Magnetism of Rare Earth». The IRM quarterly 10 (3).
↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
↑ Atomic Number and Mass Numbers. ndt-ed.org. 17 феврали 2013 санҷида шуд.
↑ (1988) «New Notations in the Periodic Table». Pure Appl. Chem. 60 (3): 431–436. doi:10.1351/pac198860030431. Санҷида шуд 24 March 2012.

АдабиётВироиш

Менделеев Д. И. Элементы химические // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Ҳаволаҳои берунаВироиш

[1] Шаблон:OED

[CIAAW2013-2] (2016) «Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)». Pure and Applied Chemistry 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.

[Cloke1993-3] Yttrium and all lanthanides except Ce, Pm, Eu, Tm, Yb have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). «Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides». Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.

[4] (2019-12-13) «Lanthanides with Unusually Low Oxidation States in the PrB^3– and PrB^4– Boride Clusters». Inorganic Chemistry 58 (1): 411–418. doi:10.1021/acs.inorgchem.8b02572. PMID 30543295.

[jackson-5] Jackson, M. (2000). «Magnetism of Rare Earth». The IRM quarterly 10 (3).

[6] Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.

[7] Atomic Number and Mass Numbers. ndt-ed.org. 17 феврали 2013 санҷида шуд.

[8] (1988) «New Notations in the Periodic Table». Pure Appl. Chem. 60 (3): 431–436. doi:10.1351/pac198860030431. Санҷида шуд 24 March 2012.

[7]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[8]