Рубидий

Рубидий (лот. rubidium) — унсури химиявӣ, рақами атомиаш 37 буда бо рамзи Rb ишора карда мешавад.

Рубидий, ₃₇Rb

Рубидий
Талаффуз	/ruːˈbɪdiəm/ ​(roo-BID-ee-əm)
Номи дигар	rubidium
Намуди зоҳирӣ	сафеди хокистартоб
Вазни атомии муқаррарӣ Ar, std(Rb)	7001854678000000000♠85.4678(3)
Рубидий дар ҷадвали даврӣ
ҳидроген ҳелий литий бериллий бор (элемент) карбон натрий оксиген фтор неон натрий магний алюминий силитсий фосфор сулфур хлор аргон калий калсий скандий титан (элемент) ванадий хром манган оҳан кобалт никел мис руҳ галлий германий арсен селен бром криптон рубидий стронсий иттрий сирконий ниобий молибден технетсий рутений родий палладий нуқра кадмий индий қалъагӣ сурма теллур йод ксенон сезий барий лантан серий празеодим неодим прометий самарий европий гадолиний тербий диспрозий ҳолмий эрбий тулий иттербий лютесий ҳафний тантал волфрам рений осмий иридий платина тилло симоб таллий сурб висмут полоний астат радон франcий радий актиний торий протактиний уран (элемент) нептуний плутоний америcий кюрий берклий калифорний эйнштейний фермий менделевий нобелий лоуренсий резерфордий дубний сиборгий борий ҳассий мейтнерий дармштадтий рентгений коперниcий ниҳоний флеровий московиум ливерморий теннесин оганессон K ↑ Rb ↓ Cs криптон ← рубидий → стронсий
Рақами атомӣ (Z)	37
Гурӯҳ	гурӯҳи 1: H ва металлҳои ишқорӣ
Давр	даври 5
Блок	s-блок
Категорияи элемент	Металли ишқорӣ
Конфигуратсияи электрон	[Kr] 5s1
Электронҳо аз рӯӣ ҷилд	2, 8, 18, 8, 1
Хосиятҳои физикӣ
Фаза дар ҲФМ	сахт
Нуқтаи гудозиш	312.45 K ​(39.30 °C, ​102.74 °F)
Ҳарорати ҷӯшиш	961 K ​(688 °C, ​1270 °F)
Зичӣ (наздик ба ҳ.х.)	1.532 гр/см3
ҳангоми моеъ будан (дар н.г.)	1.46 гр/см3
Нуқтаи сечанда	312.41 K, ​? кПа
Нуқтаи бӯҳронӣ	2093 K, 16 МПа (extrapolated)
Ҳарорати гудозиши хос	2.19 кҶ/мол
Ҳарорати буғшавии хос	69 кҶ/мол
Гармигунҷоиши молярӣ	31.060 Ҷ/(мол·К)
Буғи сершуда P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 434 486 552 641 769 958
Хосиятҳои атомӣ
Дараҷаҳои оксидшавӣ	−1, +1 (a strongly basic oxide)
Электроманфиият	Ҷадвали Полинг: 0.82
Қувваҳои иондоршавӣ	1-ум: 403 кҶ/мол 2-юм: 2632.1 кҶ/мол 3-юм: 3859.4 кҶ/мол
Радиуси атом	эмпирикӣ: 248 пм
Радиуси ковалентӣ	220±9 пм
Радиуси Ван дер Ваалс	303 пм
Хатҳои спектрии Рубидий
Дигар хосиятҳо
Сохтори булӯрӣ	​body-centered cubic (bcc)
Суръати овоз thin rod	1300 м/с (дар 20 °C)
Васеъшавии ҳароратӣ	90 µm/(m·K) (at r.t.)
Гармигузаронандагӣ	58.2 W/(m·K)
Муқобилияти нисбӣ	128 nΩ·m (дар 20 °C)
Тартибории магнитӣ	парамагнетик
Таъсирпазирии магнитӣ	+17.0·10−6 см3/мол (303 K)
Модули Юнг	2.4 ГПа
Модули чандирии ҳаҷмдор	2.5 ГПа
Сахтии Моос	0.3
Сахтӣ аз рӯи Бринелл	0.216 МПа
Рақами CAS	7440-17-7
Таърих
Кашф	Роберт Бунсен and Густав Кирхҳоф (1861)
Ҷудогузории аввалин	George de Hevesy
Изотопҳои асосии рубидий
Изо­топ Мавҷу­дият Давраи ним­таҷзия (t1/2) Тарзи таҷзия Маҳ­сул 83Rb синт 86.2 d ε 83Kr γ – 84Rb syn 32.9 d ε 84Kr β+ 84Kr γ – β− 84Sr 85Rb 72.17% собит 86Rb syn 18.7 d β− 86Sr γ – 87Rb 27.83% 4.9×1010 y β− 87Sr

Дар ҷадвали даврии ҳозира замон, Рубидий дар блоки s ва дар 1-ум гурӯҳи элементҳо ҷойгир мебошад.

Хосиятҳо

Таърих

Пайвандҳо

• Ҷадвали даврии унсурҳои кимёӣ

Адабиёт

• Менделеев Д. И. Элементы химические // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Ҳаволаҳои беруна

Анбори Википедиа дар бораи ин мавзӯъ гурӯҳ дорад:

Рубидий