Тантал
Тантал (англ. tantalum) — унсури химиявӣ, рақами атомиаш 73 буда бо рамзи Ta ишора карда мешавад[5].
![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тантал | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Талаффуз | /ˈtæntələm/ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Номи дигар | tantalum | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Намуди зоҳирӣ | кабуди хокистартоб | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Вазни атомии муқаррарӣ Ar, std(Ta) | 88(2) 180.947[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тантал дар ҷадвали даврӣ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Рақами атомӣ (Z) | 73 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гурӯҳ | гурӯҳи 5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Давр | даври 6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Блок | d-блок | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Категорияи элемент | Металли гузаранда | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Конфигуратсияи электрон | [Xe] 4f14 5d3 6s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электронҳо аз рӯӣ ҷилд | 2, 8, 18, 32, 11, 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хосиятҳои физикӣ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фаза дар ҲФМ | сахт | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нуқтаи гудозиш | 3290 K (3017 °C, 5463 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ҳарорати ҷӯшиш | 5731 K (5458 °C, 9856 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Зичӣ (наздик ба ҳ.х.) | 16.69 гр/см3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ҳангоми моеъ будан (дар н.г.) | 15 гр/см3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ҳарорати гудозиши хос | 36.57 кҶ/мол | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ҳарорати буғшавии хос | 753 кҶ/мол | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гармигунҷоиши молярӣ | 25.36 Ҷ/(мол·К) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Буғи сершуда
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хосиятҳои атомӣ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дараҷаҳои оксидшавӣ | −3, −1, +1, +2, +3, +4, +5 (a mildly acidic oxide) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электроманфиият | Ҷадвали Полинг: 1.5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қувваҳои иондоршавӣ |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Радиуси атом | эмпирикӣ: 146 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Радиуси ковалентӣ | 170±8 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хатҳои спектрии Тантал | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дигар хосиятҳо | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сохтори булӯрӣ | body-centered cubic (bcc)[2] α-Ta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сохтори булӯрӣ | tetragonal[2] β-Ta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Суръати овоз thin rod | 3400 м/с (дар 20 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Васеъшавии ҳароратӣ | 6.3 µm/(m·K) (дар 25 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гармигузаронандагӣ | 57.5 W/(m·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Муқобилияти нисбӣ | 131 nΩ·m (дар 20 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тартибории магнитӣ | парамагнетик[3] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Таъсирпазирии магнитӣ | +154.0·10−6 см3/мол (293 K)[4] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Модули Юнг | 186 ГПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Модули ғеҷонидан | 69 ГПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Модули чандирии ҳаҷмдор | 200 ГПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Коэффисиенти Пуассон | 0.34 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сахтии Моос | 6.5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сахтии Виккерс | 870–1200 МПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сахтӣ аз рӯи Бринелл | 440–3430 МПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Рақами CAS | 7440-25-7 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Таърих | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кашф | Anders Gustaf Ekeberg (1802) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Recognized as a distinct элемент by | Ҳенри Розе (1844) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Изотопҳои асосии тантал | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дар ҷадвали даврии ҳозира замон, Тантал дар блоки d ва дар 5-ум гурӯҳи элементҳо ҷойгир мебошад.[6]
ХосиятҳоВироиш
ФизикӣВироиш
ХимиявӣВироиш
АтомӣВироиш
ИзотопҳоВироиш
Мавҷудият дар табиатВироиш
ТаърихВироиш
КашфВироиш
НомгузорӣВироиш
ПайвандҳоВироиш
Ин мақола оиди химия нопурра аст. Шумо метавонед бо пурракардани ин ба Википедия кумак кунед. |
ЭзоҳВироиш
- ↑ (2016) «Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)». Pure and Applied Chemistry 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
- ↑ 2.0 2.1 (1973) «The crystal structure of β-tantalum». Acta Crystallographica Section B Structural Crystallography and Crystal Chemistry 29 (5): 1170–1171. doi:10.1107/S0567740873004140.
- ↑ Lide, D. R., ed. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
- ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
- ↑ Atomic Number and Mass Numbers. ndt-ed.org. 17 феврали 2013 санҷида шуд.
- ↑ (1988) «New Notations in the Periodic Table». Pure Appl. Chem. 60 (3): 431–436. doi:10.1351/pac198860030431. Санҷида шуд 24 March 2012.
АдабиётВироиш
- Менделеев Д. И. Элементы химические // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
Ҳаволаҳои берунаВироиш
Анбори Википедиа дар бораи ин мавзӯъ гурӯҳ дорад: