Тиҷорати оилавӣ — як намуди фаъолияти тиҷоратӣ мебошад, ки бо мансубияти он ба як оилаи мушаххас ё якчанд оилаҳое, ки аъзоёни онҳо дар байни худ бо издивоҷҳои сулолавӣ ва дигар робитаҳои ғайрирасмӣ дубора таваллуд мешаванд, соҳибон ва баҳрабардорони ин тиҷорат мебошанд. Тақсимоти вазифаҳо ва нақшҳои калидӣ дар субъектҳои соҳибкорӣ, фоида ва дивидендҳои аз фаъолияти онҳо гирифташуда дар оила ё гурӯҳи оилаҳо низ сурат мегирад. Тиҷорати оилавӣ бо номи ширкат бо номи муассис ва соҳиби он тавсиф мешавад, ки аксар вақт тамғаи молӣ мебошад, ки тибқи он маҳсулот ва хидматҳои як ширкати мушаххаси ба як оила ё оилаи мушаххас тааллуқдошта фурӯхта мешаванд.

Моҳият

вироиш

Тиҷорати оилавӣ модели қадимтарин ва маъмултарини ташкили иқтисодӣ мебошад. Аксарияти куллии корхонаҳо дар саросари ҷаҳон - аз мағозаҳои кунҷӣ то созмонҳои сермиллатии оммавӣ бо садҳо ҳазор кормандон - метавонанд тиҷорати оилавӣ ҳисобида шаванд[1]. Соҳибкори оилавӣ шахси ҳуқуқӣ мебошад, ки ба ҳайати он на камтар аз ду узви як оила, ки вазифаҳои роҳбарикунандаро ишғол мекунанд ва на камтар аз 50 фоизи саҳмияҳои сармояи таъсисшударо доранд, иборат мебошад[2].

Тадқиқот

вироиш

Тибқи пажӯҳишҳо дар Олмон ва Канада, 58% ширкатҳое, ки гардиши молашон аз 1 миллион евро зиёд аст, ширкатҳои оилавӣ мебошанд[3]. Тибқи тадқиқоте, ки Institut für Mittelstandsforschung гузаронидааст, 95% ширкатҳо дар Олмон тиҷорати оилавӣ мебошанд, ки 41,5% тамоми фурӯш дар кишварро ташкил медиҳанд ва 57,3% тамоми ҷойҳои корро таъмин мекунанд[4]. Корхонаҳои оилавӣ зиёда аз 30% ширкатҳоеро ташкил медиҳанд, ки фурӯшашон аз 1 миллиард доллар зиёд аст[5].

  1. Ernazarova Nilufar Nozimjonovna The Main Essence Of Family Business In The Country's Economy, Its Place And Role In Poverty Reduction(англ.) // International Journal of Progressive Sciences and Technologies. — 2021-05-17. — Vol. 26, iss. 2. — P. 57–66. — ISSN 2509-0119. — doi:10.52155/ijpsat.v26.2.3086. Архивировано из первоисточника 24 марти 2023.
  2. В законодательстве появится понятие "семейный бизнес". Российская газета(пайванди дастнорас — таърих) (2 октябри 2018).
  3. Mara Faccio, Larry H. P Lang The ultimate ownership of Western European corporations(англ.) // Journal of Financial Economics. — 2002-09-01. — Vol. 65, iss. 3. — P. 365–395. — ISSN 0304-405X. — doi:10.1016/S0304-405X(02)00146-0. Архивировано из первоисточника 9 май 2012.
  4. Дмитрий Владимирович Гергерт, Татьяна Владимировна Пономарева Семейный бизнес как объект междисциплинарного исследования: обзор методологических подходов // Вестник Пермского университета. Серия: Экономика. — 2018. — Т. 13, вып. 1. — С. 90–105. — ISSN 1994-9960. Архивировано из первоисточника 24 марти 2023.
  5. Nicolas Kachaner, Jr George Stalk, Alain Bloch What You Can Learn from Family Business // Harvard Business Review. — 2012-11-01. — ISSN 0017-8012. Архивировано из первоисточника 24 марти 2023.

Пайвандҳо

вироиш