YouTube
YouTube (аз англ. you «ту, шумо» + tube «лӯла» = «телек» жарг. «телевизор»; МФА: [juːt(j)uːb][2] талаффуз: [ютуб], [ютюб] [3]) — ширкати видеохостингӣ ва вебгоҳи сертарафдори дунё пас аз Google ва пеш аз Facebook ва бузургтарин шохаи Google, ки ба истифодабарандагон хадамоти нигаҳдорӣ, интиқол ва намоиши видео пешниҳод менамояд.
 | |
 | |
| Навъ | video streaming service[d], видеохостинг, user-generated content platform[d], online community[d] ва live streaming service[d] |
| Таъсисёбӣ | 14 феврал 2005 |
| Бунёнгузорон | Стивен Чэн[1], Ҷовид Карим[1] ва Чад Ҳарлӣ[d][1] |
| Бахш | соҳаи интернетӣ[d] ва видеохостинг |
| Сайт | youtube.com(англ.) |
Ин сайт ба корбарон иҷозаи боргузорӣ, мушоҳида ва иштирокгузории видео ва бо истифода аз технологяи Adobe Flash видео ва HTML5 анвои видеоҳои монанди клипҳои филм, клипҳои телевизион ва клипҳои мусиқӣ ва ҳам чунин видеоҳои веблогҳо, видеоҳои аслии кӯтоҳ ва видеоҳои омӯзиширо намоиш медиҳад. Ин вебгоҳ қобилияти пуштибонӣ аз видеоҳои себуъдӣ ва анаглифро дорад ва бо форматҳои мухталифе аз ҷумла флеш видео созгорӣ дорад.
Таърих
вироишYouTube тавассути Чад Ҳарлӣ, Cтивен Чен ва Ҷовид Карим ба вуҷуд омад, ки ҳар се аз кормандони ширкати PayPal буданд[4]. Ҳарлӣ дар донишгоҳ Индиана дар Пенсилвания дарси тарроҳӣ мехонд дар ҳоле, ки Чен ва Карим дар донишгоҳи Иллинойс дар Урбоно дониши компютерро мавриди мутолиа қарор дода буданд[5].
Онҳо пас аз муваффақияти вебгоҳ Фликр барои иштирокгузории акс, тасмим гирифтанд вебгоҳе барои иштирокгузории видео эҷод кунанд ва ба ҳамин манзур, дар апартаменти Чен дар Сан-Франсиско меҳмонии шом баргузор шуд ва дар ин бора баҳс карданд[6]. Сармоягузории онҳо барои роҳандозии ин ширкат 11 500 000 доллар буд[7]. Дафтари фаннии аввали YouTube болотар аз як ресторани питсафурӯшии ҷопонӣ дар Сан Матеои Калифорния буд[8]. Саранҷом доманаи вебгоҳи YouTube дар таърихи 14 феврали 2005 фаъол шуд ва дар тӯлли чанд моҳ тавсеаи фаровоне ёфт[9].
Видеоҳои YouTube аввалин бор тавассути Ҷовид Карим, аз бунёнгузорони ин ширкат дар Боғи ҳайвоноти Сан-Диего[10] дар 18 сония филмбардорӣ шуда, 23 апрели 2005 ба вебгоҳи YouTube ирсол шуд, ки ҳанӯз ҳам метавон онро тамошо кард[11].
YouTube умумӣ моҳи майи соли 2005, шаш моҳ қабл аз роҳандозии расмӣ дар ноябри 2005 ироа шуд. Ин вебгоҳ ба суръат рушд кард ва дар моҳи июли соли 2006 эълом шуд, ки ҳар рӯз дар YouTube беш аз 65 000 видео боргузорӣ мешавад ва 100 миллион бор мавриди боздид қарор мегирад[12]. Бо таваҷҷуҳ ба омори ироашуда тавассути ширкати таҳқиқоти бозори comScore, YouTube беҳтарин вебгоҳи баиштирокгузории видео дар ИМА аст ва 43% мардуми ин кишвар, видеоҳои худро дар ин вебгоҳ боргузорӣ мекунанд ва дар моҳ майи соли 2010, 14 миллиард филм дар YouTube боргузори шудааст[13].
Машҳуртарин навори видеоии озмуни байналмилалии «Евровидение-2021» дар YouTube
вироишНавори видеоии Манижа Сангин ба суруди Russian Woman («Зани рус»), ки бо он Русияро дар 65-умин озмуни байналмилалии «Евровидение-2021» дар Роттердами Нидерландия муаррифӣ хоҳад кард, дар шабакаи расмии ҳунарнамоӣ дар YouTube миёни 39 клипи иштирокчиёни намоиши соли 2021 аллакай беш аз 6,7 миллион тамошобин пайдо карда, дар байни онҳо машҳуртарин шудааст. Иштирокчии Русиягӣ тавонист аз пешсафи қаблӣ — гурӯҳи сербии Hurricane бо суруди Loco Loco пеш гузарад. Ҳоло навори ин дастаро зиёда аз 6,6 миллион истифодабаранда тамошо кардаанд. Қаблан рекордсмени мутлақи канали расмии “Евровидение” видеои гурӯҳи русии Little Big бо суруди Uno шуда буд ва даста мебоист кишвари худро дар намоиши соли 2020 муаррифӣ мекард. Озмун бо сабаби пандемияи коронавирус лағв шуд. Дар айни замон ин клипро тақрибан 195 миллион маротиба тамошо кардаанд. [14]
Ҳақиқат
вироишYouTube қариб, ки пурра ба китобхонаи Flask, забони барномасозии Python навишта шудааст. Аввалин видео дар Youtube — («Me at the zoo») яъне «Ман дар боғи ҳайвонот» дар боғи ҳайвоноти Сан-Диего аз ҷониби Ҷовид Карим, яке аз созандагони Youtube 10 ба навор гирифта шудааст. Дар YouTube пешвақт ба бозии «Мор» машғул шудан мумкин буд. Барои ин видеоро ба пауза гузошта, якбор тугмаҳои ↑→↓ зер кардан даркор буд. 21 декабри соли 2012 аввалинбор дар таърихи YouTube ва Интернет шумораи тамошобинони як видеоклип зиёда аз 1 миллиард нафар шуд. 31 майи соли 2014 бошад, зиёда аз 2 миллиард шуд. Видеоклипи овозхони Куриёи Ҷанубӣ Psy, суруди «Gangnam Style» аз рекордсмени пештара Ҷастин Бибер, суруди Baby гузашт. 13 январи соли 2022 видеоролик бо номи Baby Shark Dance аввалинбор дар таърихи Youtube 10 миллиард тамошобин гирифта аз ҷиҳати сертамошобинтарин видео рекорд нишон дод. Видеои аз ҳама бештар лайк гузошташуда дар Youtube — Luis Fonsi — Despacito (47 млн лайк) ба шумор меравад.11 октябри соли 2017 видеоклип бо суруди «Despacito» оҳангсози пуэрто-рика Луис Фонси бо иштироки овозхон Дэдди Янки дар байни ҳама видеоҳо аввалиншуда 4 миллиард тамошобин пайдо кард. Мувофиқи омори соли 2012 дар як дақиқа дар Youtube видеоҳо бо ҳаҷми 60 соата ворид мешаванд (марти соли 2010 — 24 соат, ноябри соли 2010 — 35 соат, майи соли 2011 — 48 соат), ва дар як рӯз — 86 400 соата видео ворид мекунанд.
Нигаред
вироишПайвандҳо
вироиш
|
YouTube дар Викианбор |
|---|---|
|
YouTube дар Викиахбор |
- YouTube(рус.)
Эзоҳ
вироиш- ↑ 1.0 1.1 1.2 http://usatoday30.usatoday.com/tech/news/techinnovations/2005-11-21-video-websites_x.htm — 2005.
- ↑ YouTube_ definition of YouTube in Oxford dictionary (American English). 14 феврали 2018 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 май 2016.
- ↑ Захарченко А. В. Видеохостинг YouTube. Энциклопедический Фонд russika.ru. — «(МФА: [‘ju:tu:b] — «ютуб» или «ютьюб»)» 3 июли 2014 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 июли 2014.
- ↑ USATODAY.com - Video websites pop up, invite postings. usatoday30.usatoday.com. 14 феврали 2018 санҷида шуд.
- ↑ YouTube: Sharing Digital Camera Videos. University of Illinois at Urbana–Champaign. 29 ноябри 2008 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 11 Январ 2009.
- ↑ John Cloud. The YouTube Gurus(англ.), Time (25 December 2006). Проверено 14 феврали 2018.
- ↑ Miguel Helft, Matt Richtel. Venture Firm Shares a YouTube Jackpot(англ.), The New York Times (10 October 2006). Проверено 14 феврали 2018.
- ↑ Sara Kehaulani Goo. Ready for Its Close-Up(англ.) (7 October 2006). Проверено 14 феврали 2018.
- ↑ YouTube.com WHOIS, DNS, & Domain Info - DomainTools(англ.). whois.domaintools.com. 14 феврали 2018 санҷида шуд.
- ↑ Richard Alleyne. YouTube: Overnight success has sparked a backlash(англ.) (31 July 2008). Проверено 14 феврали 2018.
- ↑ Me at the zoo. YouTube (April 23, 2005). 14 феврали 2018 санҷида шуд.
- ↑ YouTube serves up 100 million videos a day online - USATODAY.com. usatoday30.usatoday.com. 14 феврали 2018 санҷида шуд.
- ↑ comScore Releases May 2010 U.S. Online Video Rankings(англ.), comScore, Inc.. Проверено 14 феврали 2018.
- ↑ «Навори видеоии Манижа дар шабакаи «Евровидение» миёни иштирокчиёни соли 2021 аз ҳама бештар машҳур шуд(тоҷ.). www.khovar.tj. 8 апрели 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 1 май 2021.