Қаро-Кӯл ( қирғ. Кара-Көл) — шаҳрест дар вилояти Ҷалол-Ободи Қирғизистон. Аз забони қирғизӣ тарҷума - "Кӯли сиёҳ" ("Кара" - сиёҳ, "Кӯл" - кӯл).

Шаҳр
Қаро-Кӯл
қирғ. Кара-Көл
Акс:File:Flag of Kara-Kul.png
41°38′ с. ш. 72°40′ в. д.HGЯO
Кишвар Қирғизистон
Таърих ва ҷуғрофиё
Масоҳат
  • 1 050 км²
Баландии марказ 930 ± 1 м
Аҳолӣ
Аҳолӣ
karakulgov.kg
Қаро-Кӯл дар харитаи
Қаро-Кӯл
Қаро-Кӯл

Таърих вироиш

Он 16 июни соли 1962 ҳамчун як шаҳрак барои коргарони нерӯгоҳи Токтогул, бузургтарин маҷмааи гидроэнергетикии Осиёи Миёна, таъсис ёфтааст. Дар солҳои 1960, он номи ғайрирасмии Комсомолск-дар-Норинро дошт [2]. 26 октябри соли 1962, Президиуми Шӯрои Олии ҶШС Қирғизистон ҳамчун ба як шаҳраки истиқоматӣ ба он номи Қаро-Кӯлро дод. Бо фармони Президиуми Шӯрои Олии ҶШС Қирғизистон аз 7 январи соли 1977 шаҳрак ба шаҳри Қаро-Кӯли тобеи вилояти Ҷалол-Ободи Қирғизистон табдил дода шуд. Шаҳр дар дара, дар иҳотаи кӯҳҳо ҷойгир аст. Дар дохили шаҳр 2 кӯли сунъӣ (Пионерское ва Комсомолское) мавҷуданд. Дар дарёи Қаиндӣ сарбанди "Карйер" ва дар зери ағбаи Кок-Бел - обанбори Токтогул ҷойгир аст.

Номгузориҳо вироиш

Дар асоси фармони Президиуми Шӯрои Олии ҶШС Қирғизистон аз 07.01.1977 № 1277-IX ва қарори Президиуми Шӯрои Олии ҶШС Қирғизистон № 1278-IX, шаҳраки Қаро-Кӯл ба шаҳри тобеи вилояти Ӯш табдил дода шуд.

Дар робита ба ташкили вилояти Талас дар асоси Фармони Президиуми Шӯрои Олии ҶШС Қирғизистон аз 03.09.1980 № 614-X , шаҳри Қаро-Кӯл ба ҳайати вилояти Талас дохил шуд.

Дар робита ба ташкили вилояти Ҷалолобод, дар асоси Қонун "Дар бораи такмил додани тақсимоти вилоятии ҶШС Қирғизистон аз 12/12/1990, шаҳри Қаро-Кӯл ба ҳайати вилояти Ҷалолободи навтаъсис дохил карда шуд.

Аз моҳи июни соли 2002, дар асоси Қарори Маҷлиси Қонунгузории Жогоргу Кенеш № 830-II аз 28 июни соли 2002 ва Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Қирғизистон, № 711 аз 22 октябри соли 2003, шаҳр ҳамчун Қарокул навишта шудааст. Дар моҳи июни соли 2008, мувофиқи қарори Жогорку Кенеши Қирғизистон, дар бораи барқарор кардани имлои маҳалҳои аҳолинишини кишвар тавассути дефис дубора Қаро-Кӯл номгузорӣ шуд.

Аҳолӣ вироиш

Мувофиқи барӯйхатгирии аҳолии Қирғизистон дар соли 2009, аҳолии шаҳр 22 502 нафар, аз ҷумла қирғизҳо - 21 217 нафар ё 94,3%, русҳо - 771 нафар ё 3,4%, ӯзбекҳо - 143 нафар ё 0,7%, тоторҳо - 141 нафар ё 0,7%. То 1 январи соли 2017 шумораи аҳолӣ 21 300 нафарро ташкил дод.

Сол Шумора
1959 2978 [3]
1970 12 033 [4]
Сол Шумора
1979 17 100 [5]
1989 22 225 [6]
Сол Шумора
1999 17 977 [7]
2009 18 843 [8]
Аз рӯи маҳал
Маҳалли аҳолинишинАҳолӣ,
2022
1ш. Қаро-Кӯл (бо деҳаву шаҳрак)27 2020
2ш. Қаро-Кӯл (худи шаҳр)23 205
3шаҳраки Катмантеппа2 100
4деҳаи Жазикечув2 002

Ҷуғрофия вироиш

Шаҳр дар наздикии омезиши дарёи Қаро-Сув ба дарёи Норин, дар шоҳроҳи Бишкек - Ӯш, 396 км дуртар аз Бишкек, 78 км аз истгоҳи роҳи оҳани Тошқумир (нуқтаи терминали филиал аз Учқӯрғон) ҷойгир аст. Аз байни шаҳр шохобҳои дарёҳои Қар-Сув - Қаиндӣ ва Чон-Тош мегузаранд.

Иқтисод вироиш

Дар наздикии Қарокӯл, дар он тарафи қаторкӯҳ, сарбанди нерӯгоҳи барқии Токтогул мавҷуд аст. Дар шаҳр корхонаҳои саноатӣ мавҷуданд, ба монанди НБО Токтогул ва НБО Камбар-Ота. Шаҳр дорои 6 мактаб, 4 кӯдакистон, филиали Донишгоҳи техникии Қирғизистон, литсейи касбӣ ва коллеҷ мебошад. Пас аз пошхӯрии Иттифоқ ва тақрибан ба анҷом расидани корҳо дар сохтмони нерӯгоҳҳои барқии обӣ баъзе корхонаҳои Қаро-Кӯл баста шуданд, баъзеи онҳо аз нав тарҳрезӣ шуданд. Аз сабаби набудани кор дар солҳои 90-ум, сокинон Қаро-Кӯлро тарк карданд. Дар айни замон, муваффақтарин корхонаҳои шаҳр ширкатҳои НБО-ҳои Токтогул ва Камбар-Ота мебошанд, ки нерӯгоҳҳои барқи обиро дар дарёи Норин идора мекунанд. Ҳамзамон, чунин ширкатҳои маъруф, ба монанди "Норингидроэнергострой", заводи "Достук", "СпецГЭМ", "ГСС", "ЭСАМ" дар ҳолати ҳузновар қарор доранд.

Пайвандҳо вироиш

Эзоҳ вироиш

  1. Перепись населения Киргизии 2009 года
  2. Комсомольск-на-Нарыне — как гидростроители пытались повернуть колесо истории. https://www.turmush.kg/ru/news:1547581
  3. Перепись населения СССР (1959)
  4. Перепись населения СССР (1970)
  5. Всесоюзная перепись населения СССР (1979)
  6. Перепись населения СССР (1989)
  7. Перепись населения Киргизии 1999 года
  8. Перепись населения Киргизии 2009 года