Александри II
Александри II Николаевич (29 апрели 1818, Москва – 13 марти 1881, Санкт-Петербург) — императори Умумироссиягӣ бо лақаби «Озодибахш» (барои бекор кардани ҳуқуқи крепостнойӣ), шоҳи Полша ва князи бузурги Финляндия (1855 – 81) аз сулолаи Романовҳо.
Зиндагинома
вироишҚаҳрамониҳо
вироишАлександри II пас аз марги падараш 18 феврали 1855 ба тахти салтанат нишаст. 3 марти 1861 Александри II дар Петербург Манифест дар бораи бекор кардани ҳуқуқи крепостнойӣ ва Дастуруламал дар бораи деҳқонони аз ҳуқуқи крепостнойӣ озодгардидаро имзо кард. Александри II дар таърихи Русия ҳамчун ҷорикунандаи ислоҳотҳои васеъ маҳсуб мешавад. 1 явнари 1864 ислоҳоти ҳокимиятҳои маҳаллӣ (земство), судӣ (1864), худидоракунии шаҳрӣ (1870), ҳарбӣ ва аслиҳа (1860 – 1870), маориф (1860 – 1870) гузаронда шуданд.Дар сиёсати беруна Александри II сиёсати анъанавии империявиро давом дод.
Забткориҳо
вироишДар солҳои аввали ҳокимияташ Русия дар ҷанги Кавказ ғолиб омад. Дар Осиёи Миёна (1865 – 1881) ҷангҳои бисёре ба вуқӯъ пайваста, қисми зиёди он ба Русия ҳамроҳ карда шуданд. Аз ҷумла, дар шаҳру ноҳияҳои Тоҷикистони имрӯза Хуҷанд (24. 5. 1866), Нов (28. 5. 1866) Ӯротеппа (2. 10. 1866), Панҷакент, Фалғару Мастчоҳ (1870) ҷангҳои шадид ба амал омаданд. Солҳои 1877 – 1878 Русия бо Туркия ҷангида, пас аз хотимаи он Александри II унвони генерал-фелдмаршалро соҳиб шуд (30. 4. 1878). Соли 1867 Аляскаро (Америкаи Русӣ) ба ИМА фурӯхт. Дар давраи ҳукмронии Александри II соли 1881 амири Бухоро Музаффар аввалин ордени тоҷикӣ – «Нишони дору-с-салтанаи Бухорои Шариф»-ро таъсис дод ва яке аз аввалин мукофотонидашудагон Александри II буд.
Марг
вироишДар натиҷаи сӯиқасди 13 марти 1881 ба қатл расид. Ба ифтихори Александри II минерали александрит номгузорӣ шудааст.
Хонавода
вироишЭзоҳ
вироиш- ↑ 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 Александр II (рус.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 402—411.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118501860 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- ↑ Мария Александровна (рус.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVIIIа. — С. 636—637.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 Kindred Britain
- ↑ Николай Александрович (рус.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1897. — Т. XXI. — С. 129.
- ↑ Николай Александрович (рус.) // Русский биографический словарь — СПб.: 1914. — Т. 11. — С. 357—365.
- ↑ Александр III (рус.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 411—413.
- ↑ Владимир Александрович (рус.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIа. — С. 644.
- ↑ Алексей Александрович (рус.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1905. — Т. доп. I. — С. 81. — 956 с.
- ↑ Сергий Александрович (рус.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1900. — Т. XXIXа. — С. 651—652.
- ↑ Павел Александрович (рус.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1897. — Т. XXIIа. — С. 552.
- ↑ Мария Александровна (рус.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVIIIа. — С. 637.
- ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 Lundy D. R. The Peerage (ингл.)
Сарчашма
вироиш- А — Асос. — Д. : СИЭМТ, 2011. — 608 с. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов ; 2011—2023, ҷ. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.