Сайид Алимуҳаммади Боб
Боб (форсӣ: باب — «дарвоза»)[6], Сайид Алимуҳаммади Шерозӣ (форсӣ: سيد علی محمد شیرازی; 20 октябр 1819[1][2][3], Шероз[5] — 9 июл 1850[1][4][2][…], Табрез) — паёмбар ва бунёнгузори дини бобия, роҳбари шӯриши бобиён дар Эрон (1848—1850).
| ар. الباب سيد علی محمد شیرازی | |
 | |
| Ном ҳангоми таваллуд | Сайид Алимуҳаммад, писари Сайид Муҳаммадризо |
| Таърихи таваллуд | 20 октябр 1819[1][2][3] |
| Зодгоҳ | |
| Таърихи даргузашт | 9 июл 1850[1][4][2][…] (30 сол) |
| Маҳалли даргузашт | |
| Кишвар | |
| Пеша | ходими дин, воиз, мазҳари зуҳур, бозаргон |
| Ҳамсар | Khadíjih-Bagum[d] |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
.svg){kind=small}
Зиндагинома
вироишАз оилаи тоҷир. Пас аз марги падараш зери ҳимояти тағояш ба тоҷирӣ пардохт, вале масъалаҳои маорифи динӣ бештар таваҷҷуҳи ӯро ҷалб карда буданд. Ба омӯзиши усулу аҳкоми дин пардохт, дар Карбало бо таълимоти шайхияи шиа шиносоӣ пайдо кард ва баъди ба Шероз баргаштанаш ба ислоҳи дин пардохт.
Ислоҳи ӯ як ислоҳи маъмулӣ ва хусусияти куллӣ дошт. Ӯ худро «Боб» (ё худ даре) эълон кард, ки Маҳдӣ ба тавассути он иродаташро ба ӯ мунтақил намудааст. Ӯ дар масҷиди Ҳаддодон дар ваъзу суханрониҳояш намояндагони расмии дини исломро зери тозиёнаи танқид гирифта, ба тарғибу ташвиқи таълимоти тозаи ислоҳталабонаи худ пардохта, «Алӣ пеш аз набӣ» ном шиори шиъиёнро ба шиори «Алӣ оинаест, ки сояи Худо дар он намоён аст» иваз намуд. Ин амали ӯ боиси ошӯби мардум гардид ва с. 1847 барои чунин ақидаҳои ислоҳталабонааш ҳабс карданд.
Муддате дар қалъаи «Моку»-и Озарбойҷон нигоҳ доштанд, баъд ба қалъаи Ҷаҳрик институтиқол доданд ва аз он ҷо ба Табрез оварданд. Ҳангоми сар задани шӯриши бобиён бо дастури ҳукумат дар ҳабсхона Бобро ба қатл расонданд.
Осор
вироишӮ муаллифи китобҳои «Баён», «Байн-ул-ҳарамайн» ва тафсири сураи «Юсуф»-и Қуръон мебошад.
Эзоҳ
вироиш- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Encyclopædia Britannica (ингл.)
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 AlKindi (онлайн-каталог Доминиканского института востоковедения)
- ↑ 3.0 3.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ 4.0 4.1 Gran Enciclopèdia Catalana (кат.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 5.0 5.1 Бабизм (рус.) // Большая Советская Энциклопедия, том 4: Атоллы — Барщина — 1926. — Т. 4. — С. 262.
- ↑ «Персидский Байан. Конспект». Перевод с английского, издательство «Фолиантъ», Казань, 2002, 2006, ISBN 5-94990-001-4, c. 16, Единство II, Глава 1
Адабиёт
вироиш- Боб / М. Ҳазратқулов // Асос — Боз. — Д. : СИЭМТ, 2013. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 2). — ISBN 978-99947-33-52-4.