Наим Ҳакимов

Наим Ҳакимов (14 январ 1955, Хуҷанд — 28 декабр 2015, Хуҷанд) — мусиқишинос, номзади илмҳои санъатшиносӣ (1987), узви Иттифоқи композиторони Тоҷикистон (1987).

Наим Ҳакимов
Таърихи таваллуд	14 январ 1955(1955-01-14)
Зодгоҳ	Хуҷанд, ҶШС Тоҷикистон, ИҶШС
Таърихи даргузашт	28 декабр 2015(2015-12-28) (60 сол)
Маҳалли даргузашт	Хуҷанд, Тоҷикистон

Зиндагинома

Наим Ғаниевич Ҳакимов омӯзишгоҳи мусиқии ба номи Содирхон Ҳофиз ва Донишкадаи давлатии санъати Тоҷикистон ба номи М. Турсунзодаро бо тахассуси рубоб хатм намудааст (1973—1978). Солҳои 1978—1981 — муаллими кафедраи созҳои халқӣ (рубоб) факултаи санъати ДДСТ ба номи М.Турсунзода, коромӯзи Институти илмӣ-таҳқиқотии санъатшиносии Вазорати маданияти СССР (1981—1982) ва баъдтар — аспиранти ҳамин институт. Соли 1987 дар мавзӯи «Фарҳанги созии халқҳои эронӣ (давраи қадим ва ибтидои асрҳои миёна)» рисола дифоъ намудааст. Баъди бозгашт ба Душанбе ба ду (назариявӣ ва амалӣ) тақсимкунии кафедраи мусиқии Шарқ талош кардааст ва ба ҳайси мудири кафедраи таърих ва назарияи мусиқии шарқи Донишкадаи давлатии санъати Тоҷикистон ба номи М. Турсунзода (1987—1993) кор кардааст. Соли 1990 ба муносибати баргузор намудани симпозиуми байналмилалӣ бахшида ба 1400-солагии Борбад, дар Душанбе Маркази байналмилалии таҳқиқи мусиқии мардумони Ховар (Борбад) таъсис ёфт. Аз ҳамин сол Н. Ғ. Ҳакимов муовини раиси ин марказ кор кардааст. Соли 1992 ба шаҳри Хуҷанд кӯчида, дар он ҷо ба таъсиси Академияи мусиқии Ҷумҳурии Тоҷикистон мусоидат мекунад ва солҳои 1992 — 1996-ум вазифаи сарварии онро ба уҳда мегирад. Баъди табдил додани ин Академия ба факултаи санъати Донишгоҳи давлатии Хуҷанд, дар ин Донишгоҳ вазифаҳои декани факултети санъати ДДХ ба номи академик Б. Ғафуров (1996—2001), омӯзгор ва мудири кафедраро (2007—2009) адо мекунад. Ҳамзамон раиси филиали Бунёди мадад (Фонди Сорос)-ро ба уҳда дорад. Наим Ҳакимов, муҳаққиқи таърихи «Шашмақом» ва мусиқиву ҳунарҳои миллии тоҷикӣ, дар пайи як садамаи нақлиётӣ дар роҳи Варзоб сахт захмӣ шуда, шаби 28 декабар соли 2015 ҷон додааст. Профессор Ҳакимов солҳои охир дар факултети санъати ДДХ ба номи академик Б. Ғафуров ба ҳайси мудири кафедра кор мекард ва ҳамзамон раҳбарии «Маркази фарҳангиву маърифатии Суғд»-ро бар уҳда дошт. Ин марказ барои эҳё ва рушди ҳунарҳои миллии тоҷикӣ, баргузории маҳфилу чорбиниҳо, нашри китобҳо дар бораи мусиқиву ҳунарҳои мардумӣ хидмат мекард. Аз соли 2009 Раиси намояндагии Иттифоқи композиторони Тоҷикистон дар вилояти Суғдро ҳамзамон ба дӯш дошт.

Фаъолияти илмӣ

Наим Ҳакимов ташаббускор ва ташкилотчии Симпозиуми байналмилалӣ бахшида ба 1400-солагии Борбад (Душанбе, 1990), конференсияи байналмилалии «Проблемаҳои методологии шарқшиносии мусиқӣ» (Душанбе, 1991), Фестивал-симпозиуми байналмилалии «Шашмақом» — эҳёи анъанаҳои классикӣ дар равобити фарҳангии халқҳои Осиёи Марказӣ" (Исфара, 2003), Фестивал-симпозиуми байналмилалии «Фалак ва анъанаҳои бадеии халқҳои Осиёи Марказӣ» (Душанбе, 2004), фестивал-симпозиуми байналмилалии «Мусиқии суннатии Суғди қадим» (Хуҷанд, 2008); фестивали бачагонаи байналмилалии телевизионии «Донак» (Хуҷанд, 2007, 2008, 2009) ва ғ. мебошад. Ҳакимов Н. дар форумҳои гуногуни байналмилалӣ (Слоакия, ИМА, Юнон, Сербия, Россия, Узбекистон, Қазоқистон, Қирғизистон ва диг.) ширкат ва баромад намудааст, аз ҷумла, конференсияи байналмилалии фестивал-симпозиуми байналмилалии "Проблемаҳои ҳифз ва рушди анъанаҳои мусиқии классикии «Шашмақом» (Душанбе, 2006), дуюмин форуми байналмилалии Москва «Культура плюс» (Москва, 2006), Конференсияи илмӣ-амалии байналмилалии «Ҳаммонандӣ ва муколамаи фарҳангҳо дар давронӣ ҷаҳонишавӣ» (Бишкек, 2007), сессияи V-и Форуми ҷамъиятии ҷаҳонии «Муколамаи тамаддунҳо» (Юнон, 2007), симпозиумҳои байналмилалии Қрим-2008 (Судак, 2008), Форуми фарҳангии Осиёи Миёна «Муколамаи байнифарҳангӣ ҳамчун саҳм дар ҳамзистии осоишта» (Бишкек, 2008). Тӯли солҳои 2009—2010 Н.Ҳакимов дар ҳаёти гурӯҳи эҷодии муҳаққиқон дар қаламрави Тоҷикистон экспедитсияҳои илмии санъатшиносӣ гузаронидааст. Фаъолияти илмии Ҳакимов Н.Ғ. ба таҳқиқ ва баррасии масъалаҳои марбут ба созҳои мусиқии халқи тоҷик ва таърихи мусиқии тоҷик вобастааст. Муаллифи 26 китобу монография, 200 мақолаи имлӣ, мураттиби 50 китобу маҷмӯъаҳо ва дастурамалҳои таълимӣ мебошад. Дар кори бештар аз 60 конфронсу симпозиумҳои байналмилалии иштирок намудааст.

Осор

Монографияҳо

• Фарҳанги истилооти мусиқии «Шоҳнома». — Хуҷанд,1994, 212 с.; Фарҳанги истилооти мусиқии «Шоҳнома». Нашри дуюм бо тасҳеҳу иловаҳо. — Хуҷанд, 2002, 190 с.
• Музыкальная культура ранне-средневековой Уструшаны. — Худжанд, 1995, 64 с. с илл.
• Шарофиддин Сайфиддинов. — Хуҷанд,1999, 175 с.
• Омӯзишгоҳи мусиқии Хуҷандшаҳр ба номи Содирхон Ҳофиз. — Хуҷанд,1999, 280 с.
• Музыкальная культура таджиков. Книга 1. Социофункциональные аспекты эволюции музыкальной культуры таджиков: древнейшая, древняя и раннесредневековая история. — Худжанд, 2001, 457 с.
• Мусиқии ҷашни арӯсии тоҷик. — Хуҷанд, 2002, 142 с.
• Музыкальная культура таджиков: древнейшая, древняя и раннесредневековая история. Книга 2. История музыкального инструментария таджиков. — Худжанд, 2004, 605 с. с илл.
• «Шашмақом» дар қарни ХХ: анъана ва навоварӣ. — Хуҷанд, 2005, — 408 с.; нашри дуюм бо тасҳеҳу иловаҳо. Хуҷанд, 2006, — 408 с.

Ҷоизаҳо

• Ҷоизаи ба номи Борбад