Ноҳияи Ордабосӣ
Ноҳияи Ордабосӣ (Ордабошӣ, Ордабасӣ; қаз.: Ордабасы ауданы) — ноҳия дар вилояти Туркистони Ҷумҳурии Қазоқистон аст.
| русӣ: Ордабасинский район | |||
|
|||
| Кишвар |
 Қазоқистон |
||
| Тобеъи | Вилояти Туркистон | ||
| Маркази маъмурӣ | Темирлан | ||
| Таърих ва ҷуғрофиё | |||
| Таърихи таъсис | 1964 | ||
| Масоҳат |
|
||
| Вақти минтақавӣ | UTC+6:00 | ||
| Аҳолӣ | |||
| Аҳолӣ | |||
| Вебгоҳи расмӣ | |||
 |
|||
Маркази маъмурӣ деҳаи Темирлан мебошад. Аҳолӣ 114,1 ҳазор нафар (то 1 январи соли 2013). Масоҳати ноҳия — 2726 км².
Ноҳия соли 1964 ҳамчун ноҳияи Бугун дар заминаи ҷудо кардани қаламравҳо аз ноҳияҳои Туркистон, Арис, Алғабас ва Сайрам таъсис ёфтааст. 4 майи соли 1993 бо Укази Президиуми Шӯрои Олии Қазоқистон ноҳияи Бугун ба нохияи Ордабосӣ табдил дода шуд [2].
Профили саноатӣ ва иқтисодӣ
вироишДар структураи маҳсулоти умумии хоҷагии деҳот истеҳсоли гушт, шир, кишти ғалла ва зироатҳои лӯбиёгӣ, пахта, сабзавот ва зироатҳои полизӣ бартарӣ дорад. Дар ноҳия истеҳсоли масолеҳи бинокорӣ, аз қабили хишти сӯхта, шағал, клинетҳо тараққӣ мекунад.
Тақсимоти маъмурӣ
вироишҶамоати деҳот (округҳои деҳавӣ):
- Бодом
- Бугун
- Бурҷар
- Женис
- Қарааспан
- Қароқум
- Тӯрткӯл
- Ҳоҷимуқон
- Чубар
- Чубарсу
Ҳокимони ноҳия
вироиш- Омирзак Аметулӣ (солҳои 1997—1999)
- ?
- Абишев Исломбек Алмахонович (11.2000—09.2002)
- Байгонов Жамбил Ширакбоевич (сентябри соли 2002 — 27 декабри 2004)
- Ендибоев Аскар Жолдибоевич (27 декабри 2004 — ?)
- Канибеков, Сакен Асембекович (10.2006—08.2009)
- ?
- Тлеубергенов, Дониёр Избасарович — (2012 — ?)
- Мамитбеков Алмосбек Кенесбекулӣ (04.2016 — 08.2017)
- Рашид Усипхонович Кайпжонов (аз 08.2017)
- Жолдибой Кайрат Жолдибойулӣ (02.2019 — 07.2019)
- Усербоев Алипбек Шарипбекович (07.2019 — 04.2020)
- Турашбеков Нурбол Абдисаттарович (05.2020-06.2021)
- Батиршоев Баглан Данебекович (06.2021-07.2022)
- Бадираков Нурбек Бактибоевич (аз 27.07.2022)
Археология
вироиш- Ҳафриёти шаҳраки Кӯлтеппа дар наздикии деҳаи Сариариқ (Сотсиализм) дар террасаи дарёи Арис (N 42`29.532`E 068`57.756`) соли 2006 аз ҷониби археологҳои қазоқ таҳти роҳбарии доктори илмҳои таърих, профессор Александр Николаевич Полякинович, аз рӯи баъзе гуфтаҳо, имкон медиҳад, ки фарҳанги кангюӣ бо халқҳои доираи скифҳо баробар карда шавад [3] . Аз се қабри ҷанговарони бодиянишин, ки тақрибан ду ҳазор сол пеш зиндагӣ мекарданд, маснуоти сафолӣ (кӯзаҳои калон ё хум ) ва аслиҳа (тир, корд, камон ва ханҷар) ёфт шудааст. 13 ёдгории эпиграфӣ дар рӯи мизҳои хишти сафоли – ду матни қариб мукаммал ва ёздаҳ порча ёфт шудааст [4] . Скрипт пас аз рамзкушоӣ ҳамчун алифбо, ҳарфҳои хурд, арамейӣ муайян карда мешавад, ки идеограммаҳоро низ дар бар мегирад. Он яке аз гӯишҳои шарқии забони эронии бостон аст. Тахлили палеографию лингвистии хатти Култеппа нишон дод, ки он ба асри 2 - ибтидои асри 3 милод рост меояд. д., яъне беш аз як аср қадимтар аз ба истилоҳ «ҳарфҳои суғдии кӯҳан» [5] .
Эзоҳ
вироиш- ↑ 1.0 1.1 1.2 https://web.archive.org/web/20200613081608/https://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821
- ↑ Постановление Президиума Верховного Совета Республики Казахстан от 4 мая 1993 года № 2001 «Об упорядочении транскрибирования на русском языке казахских топонимов, наименовании и переименовании отдельных административно-территориальных единиц Республики Казахстан».
- ↑ Археологи раскопали уникальные артефакты в городище Культобе(пайванди дастнорас — таърих). 15 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 15 Декабри 2019.
- ↑ Казахстанские археологи вскрыли могилы воинов-номадов(пайванди дастнорас — таърих). 15 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 15 Декабри 2019.
- ↑ Из истории открытия, дешифровки и интерпретации культобинского (кангюйского) письма
Пайвандҳо
вироиш- Официальный сайт акимата Ордабасинского района(пайванди дастнорас — таърих). Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 Январ 2012.
- Информация о районе на сайте Южно-Казахстанской области(пайванди дастнорас — таърих).(пайванди дастнорас)