Президенти Федератсияи Русия
Президенти Федератсияи Русия (русӣ: Президент Российской Федерации) — вазифаи олии давлатии Федератсияи Русия, инчунин шахси ба ин вазифа интихобшуда мебошад.
Президенти Федератсияи Русия сарвари давлат аст. Бисёре аз салоҳиятҳои президент мустақиман иҷроия мебошанд ё ба ҳокимияти иҷроия наздиканд. Дар баробари ин, ба гуфтаи баъзе муҳаққиқон, президент ба ягон шохаи ҳукумат тааллуқ надорад, балки аз болои онҳо мебарояд, зеро ӯ вазифаҳои ҳамоҳангсозиро иҷро мекунад ва ҳуқуқи пароканда кардани Думаи давлатиро дорад [1][2].
Президенти Федератсияи Русия инчунин кафили Конститутсияи Федератсияи Русия, ҳуқуқҳо ва озодиҳои инсон ва шаҳрванд ва Сарфармондеҳи олии Қувваҳои Мусаллаҳи Федератсияи Русия мебошад.
Тибқи Конститутсияи Федератсияи Русия ва қонунҳои федералӣ, Президенти Федератсияи Русия самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷиро муайян мекунад.
Аз 7 майи соли 2012, Президенти Федератсияи Русия Владимир Владимирович Путин аст.
Таърих
вироиш| Русия | |
|
|
Системаи сиёсӣ Конститутсияи Федератсияи Русия
Президенти Федератсияи Русия
Шӯрои Амнияти Федератсияи Русия Ҳукумати Федератсияи Русия
Маҷлиси федералӣ
Думаи давлатӣ
Системаи судии Федератсияи Русия
Прокуратураи Федератсияи Русия Дастгоҳи федеролӣ
Интихобот дар Федератсияи Русия
Сиёсати хориҷӣ >
|
Вазифаи Президенти Федератсияи Русия (ҶШФСР) 24 апрели соли 1991 дар асоси натиҷаҳои Раъйпурсии умумирусиягӣ оид ба ҷорӣ намудани вазифаи Президенти РСФСР таъсис дода шудааст, ки 17 марти соли 1991 баргузор шуда буд. Шӯрои Олии Федератсияи Русия (ҶФШСР) натиҷаҳои ин раъйпурсиро тасдиқ намуда, 24 апрели соли 1991 Қонуни Федератсияи Русия «Дар бораи Президенти Федератсияи Русия (ҶФШСР)» (О Президенте РСФСР)-ро [3], ки фаъолият ва салоҳиятҳои президентро ба танзим медаровард ва Қонуни Федератсияи Русия (ҶШФСР) «Дар бораи интихоботи Президенти Федератсияи Русия (ҶШФСР) » [4], ки тартиби интихоби ӯро муайян кардааст, қабул кард.
Ҳамзамон, қонун "Дар бораи Президенти Президенти Федератсияи Русия (ҶФШСР)" барои тасдиқ ба Съезди вакилони халқии РСФСР пешниҳод карда шуд [5], ки 24 майи соли 1991 ба Конститутсияи (Қонуни Асосии) РСФСР (Конституция (Основной Закон) РСФСР) тағйирот ворид кард [6]. Президент мансабдори олӣ ва роҳбари ҳокимияти иҷроияи Президенти Федератсияи Русия (ҶФШСР), яке аз ҷумҳуриҳои иттифоқии Иттиҳоди Шӯравӣ гардид.
Пас аз Интихоби Президенти РСФСР (1991), ки 12 июни соли 1991 баргузор гардид, зарур буд, ки қонуни махсус дар бораи тартиби савгандёдкунии ӯ бароварда шавад [7].
Бо қабули 25 декабри соли 1991 аз ҷониби Шӯрои Олии Президенти Федератсияи Русия (ҶФШСР) қонун дар бораи тағйири номи давлат ба Федератсияи Россия ва аз ҷониби Анҷуман вакилони халқ ворид намудани тағйиру иловаҳои дахлдор ба Конститутсияи Федератсияи Русия (ҶФШСР) аз 21 апрели соли 1992 (ки он 16 майи соли 1992 ба амал шурӯъ кард [8]), номи ҳозираи вазифа — Президенти Федератсияи Русия, қабул шудааст.
Мувофиқи банди 2 қисми 3 моддаи 104 Конститутсияи соли 1978 (бо ислоҳот), ки дар он замон амал мекард, муайян кардани сиёсати дохилӣ ва хориҷии Русия дар салоҳияти истисноии Съезди вакилони халқ буд, на Президент, зеро ҳангоми сохтани мақомоти ҳокимияти давлатӣ дар шакли шӯроҳо дар маҷмӯъ принсипи тақсимоти ҳокимият рад карда мешуд.
Президент асосан аз шохаи қонунгузории ҳокимият вобаста буд, ки танҳо дар сатҳи ҷумҳуриявӣ намояндагӣ мекард (яъне, аз ҷумла мақомоти қонунгузории федералӣ ва маҳаллӣ) аз ҷониби се мақомоти меъёрсоз — Съезди вакилони халқ, Шӯрои Олӣ ва Президиуми Совети Олӣ. Хоҳиши Президент Борис Елтсин барои тақвияти ҳокимияти иҷроия ва тақсимоти сиёсии байни президент ва мақомоти қонунбарор боиси бӯҳрони конститутсионии солҳои 1992-1993, Пароканда шудани Съезди вакилони халқ ва Шӯрои Олии Федератсияи Россия, Конгресси вакилони халқ ва Шӯрои Олии Русия ба ташкили режими ҳокимияти шахсӣ барои ҳокимияти Президенти Русия дар охири соли 1993 гардид.
24 декабри соли 1993 дар робита ба қабули Конститутсияи Русия, 12 декабри соли 1993 Президент фармон (указ) "Дар бораи чораҳои мутобиқ кардани қонунгузории Федератсияи Русия ба Конститутсияи Федератсияи Русия" ва 19 январи соли 1994 Замимаи махсуси № 2 ба он [9] (матни қаблан нашршудаи замимаро бекор кард), ки дар ниҳоят санадҳои қонунгузории Шурои Олӣ, дар бораи вакилони халқро беэътибор донистанд ва татбиқ намешаванд., дар бораи Суди конститутсионии РСФСР, дар бораи Советҳои маҳаллии депутатҳои халқи Федератсияи Россия, санадҳои қаблӣ дар бораи Президенти Федератсияи Россия ва дигар меъёрҳо, бар хилофи конститутсияи навпо баровард.
Конститутсияи Федератсияи Россия, ки 12 декабри соли 1993 қабул шуда буд, 25 декабри соли 1993 эътибор пайдо кард. Тибқи он, президент сарвари давлат аст ва нисбат ба муқаррароти Конститутсияи (Қонуни Асосии) Федератсияи Русия — аз соли 1978 бо тағиротҳо ваколатҳои васеътар дорад.
Мӯҳлати ваколат
вироишПрезиденти ҶФШСР, ки мувофиқи Конститутсияи ҶФШСР соли 1978 барои 5 сол интихоб шудааст, ваколатҳои худро дар солҳои 1991-1993 ба амал овард.
Бо қабули Конститутсияи Федератсияи Русия дар соли 1993 муҳлати ваколат ба 4 сол коҳиш дода шуд, ки солҳои 1993-2008 амал мекард.
Мӯҳлати 6 соле, ки соли 2008 муқаррар шудааст, нисбати президентҳое, ки пас аз қабули ислоҳҳои дахлдор интихоб шудаанд, татбиқ мешавад (яъне аз интихоботи соли 2012 оғоз меёбад).
Президент ҳақ дошт, ки дар солҳои 1991-2020 на бештар аз ду давраи пай дар пай кор кунад; аз соли 2020 — на бештар аз ду муҳлат.
Вазъи ҳуқуқӣ
вироишПрезиденти Федератсияи Русия ягона вазифаест, ки барои он яке аз номзадҳо бо овоздиҳии умумии шаҳрвандони Федератсияи Русия интихоб карда мешавад.
Мақоми ҳуқуқии Президенти Федератсияи Русия дар моддаҳои 11, 78, 80-93, 107-109, 111-117, 125, 128, 134-и Конститутсияи Федератсияи Русия сабт шудааст [10].
Дар баробари салоҳиятҳои роҳбари давлат, Президенти Федератсияи Русия низ ҳуқуқ дорад дар ҷаласаҳои ҳукумати Федератсияи Русия раисӣ кунад. Президенти Федератсияи Русия метавонад ба ҳукумат супориш диҳад, инчунин мақомоти инфиродии иҷроияи федералиро идора мекунад.
Бар хилофи конститутсияи Ҷумҳурии Панҷуми Фаронса, ки сиёсати давлатро ҳукумат муайян ва амалӣ мекунад ва президент қариб ҳамеша дар ҷаласаҳои он раисӣ мекунад, президенти Федератсияи Русия мустақилона ва бо масъулияти комил "самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии давлат» (моддаи 80 Конститутсияи Федератсияи Россия) ва «сиёсати хориҷиро роҳбарӣ мекунад» (моддаи 86 Конститутсияи Федератсияи Россия). Аз ҷониби дигар, ҳукумат «ҳокимияти иҷроияро амалӣ мекунад» ( моддаи 110 Конститутсияи Федератсияи Россия ), яъне самтҳои амалиётии сиёсати дохилиро муайян мекунад ва сиёсати муайяннамудаи президентро дар фармонҳои худ амалӣ менамояд.
Фармонҳо ва қарорҳои (распоряжение) Президент, инчунин фармонҳо ва қарорҳои ҳукумат, дар Федератсияи Россия ҳатмӣ мебошанд ва қонунҳои зерқонунӣ мебошанд. Аммо, Президент метавонад қарорҳо ва фармонҳои Ҳукумати Федератсияи Россияро бекор кунад.
Расман, ҳукумат "дастаҷамъона" -и ҳокимияти иҷроия мебошад. Аммо, бо фармонҳои худ самтҳои фаъолияти ҳукумат ва дигар мақомоти иҷроияро муайян карда, президент "де-факто" роҳбари ҳокимияти иҷроия мебошад (ин идоракунии кори ҷорӣ нест, ки ҳамчун дастгоҳ ва фаъолияти идоракунӣ тавсиф карда мешавад).
Бо дарназардошти ин ҳокимияти иҷроияи ду марҳила, дар Конститутсияи Федератсияи Русия (инчунин дар Фаронса) мафҳуми "роҳбари ҳокимияти иҷроия" вуҷуд надорад (раиси ҳукумат чунин нест, зеро президент ва ҳукумат ваколатдоранд):
"Ҳукумати Федератсияи Русия дар асоси ва барои иҷрои Конститутсияи Федератсияи Русия қонунҳо, фармонҳои меъёрии Президент, фармонҳо ва фармонҳо мебарорад, иҷрои онҳоро таъмин мекунад. Агар санадҳои ҳукумат ба Конститутсия мухолиф бошанд, федералӣ қонунҳои Федератсияи Россия ё фармонҳои президент, пас онҳоро Президент метавонад бекор кунад. "( моддаи 115 Конститутсияи Федератсияи Русия ). Аммо тибқи моддаи 90, фармонҳои президент бо қонунҳои федералӣ мухолифат карда наметавонанд, ки дар навбати худ, тибқи моддаи 109, пас аз радди президент, пас аз баррасии дубораи Думаи Давлатӣ ва Шӯрои Федератсия ва аз ҷониби зиёда аз ду қабул кардани онҳо - сеяки овозҳо, бояд дар муддати 1 ҳафта аз ҷониби онҳо имзо карда шаванд.
"Президенти Федератсияи Русия метавонад дар бораи истеъфои ҳукумати Федератсияи Русия қарор қабул кунад" (моддаи 117 Конститутсияи Федератсияи Русия).
Президенти Федератсияи Русия дахлнопазирӣ дорад ( моддаи 91 Конститутсияи Федератсияи Русия ), ки аз мафҳуми " дахлнопазирии шахсӣ " барои ҳамаи шаҳрвандони Федератсияи Русия, ки дар моддаи 22 Конститутсия пешбинӣ шудааст, фарқ мекунад, вале бо қонунгузории Федератсияи Русия муайян нашудааст. Чунин мешуморанд, ки масуният маънои ғайриимкон будани ба ҷавобгарии ҷиноятӣ ё маъмурӣ кашидани президент ва ё истифодаи ҳама гуна чораҳои маҷбуркунӣ нисбат ба ӯро дорад (пурсиш ва ғ.). P. ) [11].
Тартиби интихобот
вироишНомзад ба мансаби Президент метавонад шаҳрванди Федератсияи Русия бошад, ки камаш 35 сол дорад ва дар Федератсияи Россия на камтар аз 25 сол истиқомат кунад ва ҳеч гоҳ [12] шаҳрвандии хориҷӣ (ба истиснои ҳолатҳои марбут ба аннексия қаламравҳои давлатҳои дигар ба Русия [13] ) ё ҳуқуқи истиқомати доимӣ дар кишвари хориҷӣ надошта бошад.
Худи ҳамон шахс наметавонад вазифаи Президенти Федератсияи Русияро зиёда аз ду муҳлат иҷро кунад, аммо танҳо муҳлати президентӣ, ки шахс аз соли 2020 интихоб шудааст, ба инобат гирифта мешавад (яъне " Нолкунии муҳлати президентӣ ") [14][15].
Тартиби дақиқи интихоби Президенти Федератсияи Русияро қонуни федералии 10 январи соли 2003 № 19-ФЗ "Дар бораи интихоботи Президенти Федератсияи Русия" муайян мекунад [16][17].
Президенти Федератсияи Русияро шаҳрвандони Федератсияи Русия дар асоси овоздиҳии умумӣ, баробар ва мустақим бо овоздиҳии пинҳонӣ интихоб мекунанд ( моддаи 81 Конститутсияи Федератсияи Россия ).
Тартиби қабули вазифа
вироишАввалин президенти интихобшудаи Русия, дар соли 1991 ба муҳлати 5 сол раҳбари кишвар буд. Дар Конститутсияи соли 1993 Федератсияи Русия муҳлати раҳбарии ҷумҳурӣ то 4 сол коҳиш дода шуд. Аммо, тибқи банди 3-и Муқаррароти ниҳоӣ ва гузариши Конститутсия, Президент Борис Елтсин ваколатҳоро барои тамоми муҳлати интихобкардаи худ (яъне то соли 1996 ) амалӣ мекард. Мувофиқи тағирот ба Конститутсия, ки 31 декабри соли 2008 эътибор пайдо кардааст, аз интихоботи 2012 сар карда, Президенти Федератсияи Русия ба муҳлати шаш сол интихоб карда мешавад [18].Ҳангоми ба вазифадароӣ Президент савганди зерро ёд мекунад
«Клянусь при осуществлении полномочий Президента Российской Федерации уважать и охранять права и свободы человека и гражданина, соблюдать и защищать Конституцию Российской Федерации, защищать суверенитет и независимость, безопасность и целостность государства, верно служить народу».
«Клянусь при осуществлении полномочий Президента Российской Федерации уважать и охранять права и свободы человека и гражданина, соблюдать и защищать Конституцию Российской Федерации, защищать суверенитет и независимость, безопасность и целостность государства, верно служить народу».
Савганд дар вазъияти ботантана дар ҳузури аъзои Шӯрои Федератсия, вакилони Думаи давлатӣ ва судяҳои Суди конститутсионии Федератсияи Русия гирифта мешавад.
Мақомоти тобеъ
вироишФармони Президенти Федератсияи Русия аз 21 январи соли 2020 № 21 [19] мақомоти федералии иҷроияро муайян мекунад, ки фаъолияти онҳоро бевосита Президенти Федератсияи Россия, инчунин хадамоти федералӣ ва муассисаҳои федералии тобеи онҳо назорат мекунад:
- Вазорати корҳои дохилии Федератсияи Русия
- Вазорати ҳолатҳои фавқулоддаи Русия
- Вазорати корҳои хориҷии Федератсияи Русия
- Россотрудничество (Агентии федералии Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил, ҳамватанони бурунмарзӣ ва ҳамкории байналмилалии башардӯстона)
- Вазорати мудофиаи Федератсияи Русия
- Хадамоти федералии ҳамкориҳои ҳарбӣ-техникӣ
- Хадамоти федералии назорати техникӣ ва содирот
- Вазорати адлияи Федератсияи Русия
- Хадамоти федералии иҷрои ҷазо
- Хадамоти федералии иҷроия
- Хадамоти хаткашонии давлатии Федератсияи Русия (хадамоти федералӣ)
- Хадамоти иктишофии хориҷии Федератсияи Русия (хадамоти федералӣ)
- Хадамоти амнияти федералии Федератсияи Русия
- Хадамоти федералии Қӯшунҳои Гвардияи Миллии Федератсияи Русия
- Хадамоти федералии назорати молиявӣ
- Агентии федералии бойгонӣ
- Саридораи барномаҳои махсуси Президенти Федератсияи Россия (агентии федералӣ)
- Маъмурияти Президенти Федератсияи Русия (агентии федералӣ)
Фаъолияти дигар мақомоти иҷроияи федералии Русия аз ҷониби Ҳукумати Федератсияи Русия роҳбарӣ карда мешавад.
Феҳристи президентҳои Русия
вироиш██ Худномзад, Ғайриҳизб, бе дастгирии ягон ҳизб██ Аз сӯи Ҳизби демократи Русия дастгирӣ шуд██ Номзад аз Ҳизби «Единая Россия»
| № | Президент (Солҳои ҳаёт) |
Акс | Оғози ваколат | Анҷоми ваколат | Ҳизб | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Борис Николаевич Елтсин (1931—2007) |
|
10 июли соли 1991 | 9 августи соли 1996 | 3096 рӯз | ғайриҳизб ҲКИШ (1961—1990) |
| 9 августи соли 1996 | 31 декабри соли 1999 | |||||
| 2 | Владимир Владимирович Путин (тав. 1952) |
|
7 майи 2000 | 7 майи 2004 | 2922 рӯз | ғайриҳизб, ҲКИШ (оғози солҳои 1970-ум — 1991); Раиси «Единая Россия» (соли 2008 — соли 2012, аъзояш нест) |
| 7 майи соли 2004 | 7 майи соли 2008 | |||||
| 3 | Дмитрий Анатолиевич Медведев (тав. 1965) |
|
7 мая соли 2008 | 7 мая соли 2012 | 1461 рӯз | ғайриҳизб, ҲКИШ (1986—1991); узви «Единая Россия» (аз соли 2012) |
| 4 | Владимир Владимирович Путин (тав. 1952) |
|
7 майи соли 2012 | 7 майи соли 2018 | 2191 рӯз | ғайриҳизб, ҲКИШ (оғози солҳои 1970-ум — 1991); Раиси «Единая Россия» (2008 — 2012, аъзояш нест) |
| 7 майи 2018 | Президенти кунунӣ Мӯҳлат 7 майи соли 2024 тамом мешавад | |||||
Давомнокӣ
вироиш
Нигаред низ
вироишЭзоҳ
вироиш- ↑ Баранов Н. А. Курс «Политические отношения и политический процесс в современной России». Лекция 3. Современная реформа политической власти в России Бойгонӣ шудааст 13 марти 2009 сол.
- ↑ Николаев А. Проблемы реализации принципа разделения властей в Конституции РФ//Право и жизнь. 2000. № 25
- ↑ Закон РСФСР от 24 апреля 1991 года № 1098-1 «О Президенте РСФСР» Бойгонӣ шудааст 30 Январ 2012 сол. // Ведомости Съезда народных депутатов РСФСР и Верховного Совета РСФСР. — 1991. — № 17. — Стр. 512.
- ↑ Закон РСФСР от 24 апреля 1991 года № 1096-I «О выборах Президента РСФСР»(пайванди дастнорас) // Ведомости Съезда народных депутатов РСФСР и Верховного Совета РСФСР. — 1991. — № 17. — Стр. 510.
- ↑ Постановление Верховного Совета РСФСР от 24 апреля 1991 года № 1099-I «О порядке введения в действие Закона РСФСР „О Президенте РСФСР“»
- ↑ Закон РСФСР от 24 мая 1991 года № 1326-I «Об изменениях и дополнениях Конституции (основного закона) РСФСР»
- ↑ Закон РСФСР от 27 июня 1991 года № 1494-I «О вступлении в должность Президента РСФСР» // Ведомости Съезда народных депутатов РСФСР и Верховного Совета РСФСР. — 1991. — № 26. — С. 880.
- ↑ Закон Российской Федерации Об изменениях и дополнениях Конституции (Основного Закона) Российской Советской Федеративной Социалистической Республики // «Российская газета», 16 мая 1992 года, № 111 (447), с. 3—5. На титульном листе газеты отмечено, что указанный закон вступает в силу с момента опубликования.
- ↑ Приложение № 2 к Указу президента РФ от 24 декабря 1993 года № 2288 «О мерах по приведению законодательства Российской Федерации в соответствие с Конституцией Российской Федерации» // Российская газета от 19 января 1994 года
- ↑ Конституция Российской Федерации
- ↑ Неприкосновенность президента РФ. Конституционное право РФ(пайванди дастнорас — таърих). Яндекс.Словари (2002). 30 май 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 сентябри 2015.
- ↑ Как на момент выдвижения, так и в прошлом
- ↑ «Требование к кандидату на должность Президента Российской Федерации об отсутствии ӯ него гражданства иностранного государства не распространяется на граждан Российской Федерации, ранее имевших гражданство государства, которое было принято или часть которого была принята в Российскую Федерацию в соответствии с федеральным конституционным законом, и постоянно проживавших на территории принятого в Российскую Федерацию государства или территории принятой в Российскую Федерацию части государства»
- ↑ Поправленному верить
- ↑ Закон РФ о поправке к Конституции РФ от 14.03.2020 N 1-ФКЗ «О совершенствовании регулирования отдельных вопросов организации и функционирования публичной власти»
- ↑ Федеральный закон от 10 января 2003 года № 19-ФЗ «О выборах Президента Российской Федерации» // Российская газета. — 16 января 2003 года. — № 6. (с изменениями от 21 июля 2005 года; 12, 25 июля, 30 декабря 2006 года; 26 апреля, 24 июля 2007 года)
- ↑ Федеральный закон «О выборах Президента Российской Федерации» () (В редакции федеральных законов от 21.07.2005 г. № 93-ФЗ; от 12.07.2006 г. № 106-ФЗ; от 12.07.2006 г. № 107-ФЗ; от 25.07.2006 г. № 128-ФЗ; от 30.12.2006 г. № 274-ФЗ; от 26.04.2007 г. № 64-ФЗ; от 24.07.2007 г. № 211-ФЗ; от 24.07.2007 г. № 214-ФЗ; от 09.02.2009 г. № 3-ФЗ; от 12.05.2009 г. № 94-ФЗ; от 03.06.2009 г. № 108-ФЗ; от 19.07.2009 г. № 196-ФЗ; от 19.07.2009 г. № 203-ФЗ; от 22.04.2010 г. № 63-ФЗ; от 27.07.2010 г. № 222-ФЗ; от 04.10.2010 г. № 263-ФЗ; от 28.12.2010 г. № 404-ФЗ; от 14.06.2011 г. № 143-ФЗ; от 11.07.2011 г. № 200-ФЗ; от 23.07.2011 г. № 259-ФЗ; от 25.07.2011 г. № 262-ФЗ; от 20.10.2011 г. № 287-ФЗ; от 02.05.2012 г. № 41-ФЗ; от 07.05.2013 г. № 102-ФЗ; от 02.07.2013 г. № 185-ФЗ; от 21.10.2013 г. № 283-ФЗ; от 28.12.2013 г. № 396-ФЗ; от 21.02.2014 г. № 19-ФЗ; от 12.03.2014 г. № 33-ФЗ; от 02.04.2014 г. № 51-ФЗ; от 24.11.2014 г. № 355-ФЗ; от 01.12.2014 г. № 419-ФЗ; от 13.07.2015 г. № 231-ФЗ; от 28.12.2016 г. № 505-ФЗ; от 01.06.2017 г. № 103-ФЗ; от 18.06.2017 г. № 127-ФЗ; от 05.12.2017 г. № 374-ФЗ)
- ↑ Федеральный конституционный закон от 30 декабря 2008 года № 6-ФКЗ «Об изменении срока полномочий президента Российской Федерации и Государственной думы» // Российская газета от 31 декабря 2008 года.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 21.01.2020 г. № 21 «О структуре федеральных органов исполнительной власти»