Зайналобуддин бин Алӣ
Зайналобуддин бин Алӣ (ар. زين العابدين بن علي фр. Zine el-Abidine Ben Ali; 3 сентябри соли 1936 Ҳаммом Сусс — 19 сентябри соли 2019 Ҷиддаи Арабистони Саудӣ) — сиёсатмадори ҳали Тунис, Президенти Тунис (1987 — 2011). 14 январи соли 2011, пас аз эътирозҳои шадиди мардум, ӯ кишварро тарк карда, ба Арабистони Саудӣ фирор кард. Раёсати ӯ дар Тунис, дар ҳама ҷо як диктатураи иқтидоргароӣ арзёбӣ мешавад. Аз ҷумла, ӯ барои тақаллуби натиҷаҳои интихобот, саркӯб ва куштори мухолифин гунаҳкор дониста шуд.
| ар. زين العابدين بن علي | |
 | |
| 7 ноябр 1987 — 14 январ 2011 | |
| Пешгузашта | Ҳабиб Боургуиба |
| Ҷонишин | Муҳаммад Ғаннушӣ |
| 13 июн 1994 — 26 июн 1995 | |
| Пешгузашта | Ҳуснӣ Муборак |
| Ҷонишин | Meles Zenawi[d] |
| 2 октябр 1987 — 7 ноябр 1987 | |
| Пешгузашта | Рашид Сафар |
| Ҷонишин | Ҳодӣ Баккуш |
| 28 апрел 1986 — 7 ноябр 1987 | |
| Пешгузашта | Муҳаммад Мзалӣ |
| Ҷонишин | Habib Ammar[d] |
| Таваллуд |
3 сентябр 1936[1][2][3][…] |
| Даргузашт |
19 сентябр 2019[4][3][5][…] (83 сол) |
| Мадфан | |
| Ҳамсар | Leïla Ben Ali[d] ва Naïma Ben Ali[d] |
| Фарзандон | Nesrine Ben Ali[d] |
| Ҳизб | |
| Таҳсилот | |
| Эътиқод | ислом |
| Ҷоизаҳо |
        |
| Навъи артиш | Tunisian Armed Forces[d] |
| Рутба | генерал |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Зиндагинома
вироишӮ 3 сентябри соли 1936 дар Ҳаммом Сусе дар оилаи серфарзанд таваллуд шудааст. Вай дар давраи мактабхонӣ ба муборизаи пинҳонӣ барои истиқлолияти Тунис ҳамроҳ шуд. Бин Алӣ борҳо боздошт шуда буд. Ӯ дар Фаронса дар Мактаби олии ҳарбии Сен-Сир таҳсил кардааст. Вай баъдтар Мактаби артиллерии Шалон-эт-Марн (Фаронса), Мактаби олии иктишофӣ ва амниятро (Мэриленд, ИМА) хатм кардааст. Рутбаи ҳарбӣ — Генерал. Аз соли 1958 дар Ситоди генералӣ кор кардааст. Соли 1974 Бин Алӣ атташеи низомӣ дар Марокаш таъин шуд. Соли 1977 директори генералии Хадамоти амнияти миллӣ шуд. Соли 1980 Бин Алӣ сафир дар Варшава таъин шуд. Аз соли 1984 вазири амнияти миллӣ ва корҳои дохилӣ буд. Соли 1987 ӯ сарвазири Тунис шуд. 7 ноябри соли 1987 Зайналобуддин Бин Алӣ, президенти 84-солаи Тунис Ҳабиб Бурқибаро якумрӣ аз мақомаш барканор кард. Амалиёт бе ягон тирпаронӣ гузаронда шуд.
Соли 1989 дар таҳти роҳбарии президент Бин Алӣ барномаи иқтисодӣ тартиб дода шуд, ки дар он якбора ҳал намудани якчанд масъала пешниҳод карда шуд. Пеш аз ҳама, се чизи асосӣ: афзоиши сармоягузорӣ барои рушди истеҳсолот, ҳавасмандгардонии содироти маҳсулоти миллӣ ва фароҳам овардани шумораи бештари ҷойҳои корӣ барои бекорон. Солҳои аввали президентии Бин Алӣ давраи эҳёи иқтисоди кишвар буд.
Бин Алӣ чаҳор бор, ахиран 25 октябри соли 2009 президент интихоб шуд.
Моҳи декабри соли 2010 — январи соли 2011 дар кишвар мавҷи норозигии мардум ва бетартибиҳои мардумӣ ба вуҷуд омад. Пулис алайҳи тазоҳургарон силоҳ ба кор бурд, даҳҳо нафар кушта шуданд (мухолифин теъдоди кушташудагонро тақрибан 70 нафар номид). Рӯзи 14 январи соли 2011 баъди тазоҳуроти оммавӣ дар вазорати корҳои дохилии кишвар вазъи фавқулода эълон шуд. Президент Бин Алй кишварро тарк кард; Фаронса ӯро қабул накард, аз ин рӯ Бин Алӣ бо оилааш ба Арабистони Саудӣ парвоз кард ва пеш аз супоридани қудрат ба сарвазир Муҳаммад Ганнушӣ гузашт. Дар амал артиш ҳокимиятро ба дасти худ гирифт.
Рӯзи дигар, 15 январи соли 2011, Шӯрои Қонунгузории асосии кишвар аз барканории президент Зайналобуддин Бин Алӣ хабар дод. Бар асоси Қонуни асосии Тунис, раиси порлумон Фуад Мбазаа раҳбари муваққат таъин шуда буд. Дар Тунис шаш моҳи оянда интихоботи пеш аз муҳлати порлумонӣ баргузор гардид.
Мурофиаи ғоибонаи Бин Алӣ
вироишДар авоили майи соли 2011 ба Бин Алӣ ва ҳамсараш Лайло Трабелсӣ расман айбнома эълон карда шуд. Вазири адлия Лазар Кару Шеббӣ 18 иттиҳомро, аз ҷумла: "дасиса алайҳи амнияти миллӣ ", " барангехтани бесарусомонӣ, куштор ва ғоратгарӣ ", " истифодаи маводи мухаддир ", "қочоқи маводи мухаддир " ва " куштор "[6] тасдиқ кард. Аввалин ҳукми додгоҳи шаҳрвандӣ дар Тунис 20 июни соли 2011 Бин Алӣ ва ҳамсарашро ба 35 соли зиндон ва ҷаримаи миллион доллар маҳкум кард. Дигар иттиҳомоти ҷиноятҳои давлатӣ аз ҷониби ин додгоҳ баррасӣ нашудааст. Айбҳои куштор, шиканҷа ва дуздида шудани пул дар додгоҳи алоҳидаи низомӣ баррасӣ шуданд. Дар ин раванд ба Бин Алӣ муҷозоти эъдом таҳдид мекард.[7] .
Ҳаёти шахсӣ
вироишАз соли 1964 то соли 1988 бо Наима Кефӣ хонадор шуд, ки аз ӯ се духтар дорад. Дар миёнаҳои солҳои 1980 ӯ бо Лайла Трабелсӣ шинос шуд, ки соли 1992 бо ӯ издивоҷ кард ва аз ӯ ду духтару[8] писар дорад. Лайло Трабелсӣ масъули паҳн кардани фасод дар Тунис дониста шуд ва ба гуфтаи сафорати Амрико дар Тунис баҳрабардорони аслӣ, аъзои хонаводаи Трабелсӣ ҳастанд.
Нигаред низ
вироишЭзоҳ
вироиш- ↑ The Daily Telegraph, Daily telegraph, الديلي تلغراف (ингл.) / C. Evans — London: 2011. — ISSN 0307-1235; 1477-3805
- ↑ Encyclopædia Britannica (ингл.)
- ↑ 3.0 3.1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
- ↑ Former Tunisian President Zine El Abidine Ben Ali dies aged 83, reports say (ингл.)
- ↑ Roglo — 1997.
- ↑ Anklage gegen Ben Ali erhoben(олмонӣ)
- ↑ Екс-президента Тунісу з дружиною засудили до 35 років в'язниці. 23 феврали 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 сентябри 2015.
- ↑ Ben Ali, de Naima Kéfi à Leïla Trabelsi(фр.)
Пайвандҳо
вироиш- Вебсайти расмӣ
- Тунис: Президент Бин Алӣ таъкид кард, ки ҳамкориҳо дар мубориза бо терроризм бояд фаъол шавад
- Иқтисоди ТунисБойгонӣ шудааст 16 октябри 2012 сол. дар CIA WorldFactbook
- Даъвати Бин Алӣ барои таъсиси вебсайти «Хазинаи ҷаҳонии ҳамбастагӣ»
- Вебсайти Хазинаи ягонаи умумиҷаҳонии Тунис
- Саҳифаи «Даррандаҳо» дар Хабарнигорони бидуни марз