Эртуғрул
Эртуғрул (усмонӣ: ارطغرل, тур. Ertuğrul; даргузашт. 1281/82) — ҳокими турк (намояндаи қабилаи Оғузи Кайӣ), падари асосгузори сулолаи Усмонӣ, Усмон I. Ӯ дар миёнаҳои асри XIII дар сарзамине бо номи Бейлики Усмонӣ ҳукмронӣ мекард, ки марказаш дар шаҳри Сугут воқеъ буд.
| усм. ارطُغرُل غازى | |
 | |
| Таваллуд |
номаълум |
| Даргузашт |
тақрибан 1281[1] ё тақрибан 1280 |
| Мадфан | |
| Падар | Suleyman Shah[d] ё Gündüz Alp[d] |
| Модар | Ҳайма хотун |
| Ҳамсар | Ҳалима хотун |
| Фарзандон | Усмон I, Saru Batu Savcı Bey[d] ва Q97169755? |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Пайдоиш вироиш
Падари Эртуғрул Гундуз Алп, ба шарофати сиккаи дарёфт карда, ки бо навиштаҷоти «Усмон б. Эртуғрул б. Гундуз Алп» муайян шудааст.
Тарҷумаи ҳол вироиш
.png)
Тарҷумаи ҳоли Эртоғрул афсонавӣ аст. Дар ягон сарчашмаи муосир аз ӯ зикр нашудааст. Аз маъхазҳои усмонӣ, ки то ба мо расида аз ҳама аввалинаш «Хроникаи хонаи усмониён» (Тева-рих-и ал-и Усмон)-и Ашик Пошооғлу мебошад, ки соли 1476 (ду аср пас аз марги Эртугрул) оғоз шудааст. Аввалин солноманависи усмонӣ Яҳши Фақих (ваф. пас аз 1413) мебошад. Вай солномаи таърихи Усмониро аз Усмони I (1299-1324) то Боязиди I (1389-1402) тартиб додааст, ки он «Тасвири корнамоии хонадони усмониён то Йилдиримхон» ном дошт. Асли ин воқеъанома ёфт нашудааст. Гумон меравад, ки солномаи Яхши Факих дар осори солноманигорони баъд аз турк кариб ба таври калима дохил шудааст . Ягона далели шайъии мавҷудияти Эртуғрул ҳамчун шахсияти таърихӣ ду танга мебошад, ки дар он навиштаҷоти «Усмон б. Эртуғрул б. Гундуз Алп» ва «Усмон б. Эртуғрул», ки дар коллексияи осорхонаи Топкапӣ маҳфузанд.[2]
Хотира вироиш
- Муҷассамаи Эртоғрул-Ғозӣ, Ишқобод, Туркманистон
- Фрегати флоти Империяи Усмонӣ ба номи Эртуғрул гузошта шуд.[3]
- Масҷиде дар Ашқобод ба номи Эртуғрул гузошта шуд.[4]
Тасвир дар санъат вироиш
Дар кино вироиш
- «Эҳёи Эртуғрул» (2014—2019) — Эртуғрул қаҳрамони асосии ин сериали телевизионии туркист, ки онро Энгин Алтан Дузятан бозӣ кардааст.
- «Бунёди Усмон» (2019) — нақши Эртуғрулро Тамер Ийгит[en] иҷро кардааст.
Эзоҳ вироиш
Адабиёт вироиш
- Россия и Европа глазами Орудж-бека Баята — Дон Жуана Персидского / Пер. Эфендиева О., Фарзалиева А.. — СПб.: СПбГУ, 2007. Архивная копия от 20 июля 2018 на Wayback Machine
- Андрушкевич Ю., Ливеровская Е., Слука И. 1000 лучших путешествий, которые могут изменить вашу жизнь. — М.: Эксмо, 2017. — (Подарочные издания. Туризм). — ISBN 5040357605.
- Бальфур Дж. П. Османская империя. Шесть столетий от возвышения до упадка. XIV–XX вв. — М.: Центрполиграф, 2017. — 420 с. — (Всемирная история). — ISBN 5040661541.
- Кинросс Б. П. Расцвет и упадок Османской империи. На родине Сулеймана Великолепного. — М.: Крон-пресс, 2017.
- Петросян Ю. А. Османская империя. — М.: Наука, 1993. — 185 с.
- Финкель К. История Османской империи: Видение Османа. — М.: АСТ.
- Akgunduz A., Ozturk S. Ottoman History — Misperceptions and Truths. — Rotterdam: IUR Press, 2011. — 694 p. — ISBN 978-90-90-26108-9. Архивная копия от 8 августа 2021 на Wayback Machine
- Bal I. Turkish Foreign Policy in Post Cold War Era. — Albany: Universal-Publishers, 2004. — 464 p. — ISBN 1-58112-423-6.
- Başar F. Ertuğrul Gazi. — 1995.(тур.)
- Imber C. The Ottoman Dynastic Myth. — 1987. — P. 7—27.
- İnalcık H. Osmanlı Beyliği'nin Kurucusu Osman Beg. — 2007.
- İnalcık H. Osman I. — 2007.(тур.)
- Kozan A. Ertuğrul Gazi’nin Babası Süleyman Şah mı? Gündüz Alp mi?. Архивировано из первоисточника 20 июли 2017.
- Lowry H. W[en]. The Nature of the Early Ottoman State. — Albany: SUNY Press, 2003. — 210 p.
- Þahin, Haþim Yahşi Fakih. — 2013.(тур.)
- Süreyya, Mehmed. Sicill-i Osmani. — Vol. 5. — S. 1667.(тур.)
Пайвандҳо вироиш
- Список османских историографов. 5 май 2017 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 май 2017.
- Osman Gâzî'nin Bastırdığı Sikkeler ve Ona Atfedilen Yeni Bir Sikke Hakkında(тур.). 3 май 2017 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2017-0710.
- Diriliş: Ertuğrul(тур.)(пайванди дастнорас — таърих). 10 июни 2017 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 9 июни 2017.