Қалъа
Қалъа, ҳисор, диж — бинои баланд ва матини мустаҳкам, ки барои муҳофизат аз душман ва муқовимат ба он сохта шудааст. Одатан дар Қалъа аҳолию гарнизон меистод ва барои муддати тӯлонӣ бурдани ҷанги мудофиавӣ озуқа захира карда мешуд. Нишонаҳои қалъа ҳанӯз дар ҷамъияти ибтидоӣ ба вуҷуд омадаанд. Дертар қалъаҳое пайдо шуданд, ки девори онҳоро аз похсаю санг мебардоштанд. Аз беруни девори Қалъа хандақ кофта, онро аз об пур мекарданд, то ки душман вориди шаҳр шуда натавонад. Аввалҳо бошишгоҳро худи сокинони он аз ҳуҷуми душман мудофиа мекарданд. Баъди пайдо шудани армияи шаҳрҳою давлатҳои ғуломдорӣ зарурати такмил додани воситаю усулҳои мудофиа ба миён омад. Минбаъд дар атрофи шаҳрҳои куҳна деворҳои баланд (баландиаш 9-10 м, ғафсиаш 3-4 м, баъзан то 5-6 м) мебардоштагӣ шуданд, ки онҳо бурҷу тиркашҳо доштанд.[1]
Қалъаҳои Тоҷикистон
вироишНоҳияи Ҳисор
Шаҳри Хуҷанд
Қалъаҳои кишварҳои дигар
вироишШаҳри Лида
Посёлкаи Мир
Шаҳри Гент
Шаҳри Бонхеден
Қалъаҳои Ингилистон
вироишШаҳри Каерфили
Шаҳри Карнарвон
Кишлок Крикиет
Кишлок Ландегай
Шаҳри Сигулда
Шаҳри Цесис
Қалъаҳои Люксембург
вироишШаҳри Буршент
Шаҳри Виаден
Шаҳри Бендзин
Шаҳри Краков
Шаҳри Голуб Добрзин
Шаҳри Малборг
Шаҳри Квирзин
Шаҳри Гнев
Шаҳри Решел
Кишлок Шенберг
Шаҳри Каунас
Шаҳри Тракай
Қалъаҳои Федератсияи Русия
вироишШаҳри Коломна
Шаҳри Смоленск
Қалъаҳои Узбекистон
вироишШаҳри Бухара
Шаҳри Хива
Кишлок Хокостервитс
Шаҳри Нант
Шаҳри Били
Шаҳри Валантре
Шаҳри Савонлинн
Шаҳри Расеборг
Шаҳри Гвалиор
Шаҳри Деҳлӣ
Шаҳри Джайпур
Шаҳри Амерсфорт
Шаҳри Карловат
Қалъаҳои Швейтсария
вироишШаҳри Шпиц
Шаҳри Оберхофен ам Тунерзее
Шаҳри Эйгл
Шаҳри Раперсвил Иона
Шаҳри Нарва
Шаҳри Курессааре
Шаҳри Пайде
Кишлок Таагепера
Шаҳри Таллин
Нигаред
вироишПайнавиштҳо
вироиш- ↑ Донишномаи Ҳисор. - Душанбе: "Ирфон", 2015, - с. 315