Интихоботи президентӣ дар Тоҷикистон (1991)

← 1990   1994 →
Интихоботи президентӣ дар Тоҷикистон (1991)
Интихоботи аввалини умумхалқии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон
24 ноябр соли 1991
Явка	86,49 %
Кандидат	Раҳмон Набиев	Давлатназар Худоназаров
Партия	Ҳизби Коммунистии Тоҷикистон	Ҳизби Демократии Тоҷикистон
Коалиция	«Коммунистҳо, навкоммунистҳо ва чапҳо»	«Неруҳои демократӣ, исломгаро ва миллатгаро»
Родом из	вилояти Ленинобод	Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон
Голосов	1 321 189 (60,44 %)	678 461 (31,04 %)
Прочие кандидаты	Сайфуддин Тураев — 4,63% Ҳикматулло Насриддинов — 1,32% Бурихон Салимов — 0,54% Бобиршо Шоев — 0,38% Акбар Махсумов — 0,24
Результат выборов	Аз рӯи натиҷаи даври якум, Раҳмон Набиев бо аксари овозҳо Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мӯҳлати панҷ сол интихоб шуд.

Аввалин интихоботи умумихалқӣ дар таърихи Ҷумҳурии соҳибистиқлоли Тоҷикистон 24 ноябри соли 1991, тақрибан ду моҳ пас аз истиқлолияти ҷумҳурӣ аз Иттиҳоди Шӯравӣ баргузор гардид. Дар замони интихоботи президентӣ, аз 31 августи соли 1991, баъди ба истеъфо рафтани президенти ҷумҳурӣ ва котиби якуми КМ Ҳизби коммунисти Тоҷикистон Қаҳҳор Маҳкамов, ки дар натиҷаи интихобот ба вазифаи президентӣ нишаст. Дар интихоботи президентии 30 ноябри соли 1990 Қадриддин Аслонов президенти муваққат буд.

Иштирокчиёни интихобот

Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Раҳмон Набиев (ки аз ҷониби Ҳизби ҳокими коммунисти Тоҷикистон пешбарӣ шудааст), инчунин коргардони маъруф Давлатназар Худоназаров, ки расман аз ҷониби Ҳизби демократии Тоҷикистон мухолиф пешбарӣ шуда буд. Ҳизби демократии Тоҷикистон ба интихобот роҳ ёфт, аммо дар асл номзади ягона аз ҲҲизби демократии Тоҷикистон, Ҳизби Наҳзати Исломии Тоҷикистон, Ҷунбиши мардумии Растохез ва Ҷунбиши мардумии Лаъли Бадахшон буд, ки номзадҳояшон бо сабабҳои сиёсӣ, иҷозаи ширкат дар интихоботро надоштанд. .

Раҳмон Набиевро номзади муҳофизакори коммунистӣ ва ҷонибдори нигоҳ доштани равобити наздик бо Русия, нигоҳ доштани вазъи мӯътадил дар ҷумҳурӣ мисли замони Иттиҳоди Шӯравӣ медонистанд. Аз чунин мақом Набиевро Русия, Ӯзбекистон, Қазоқистон ва аксари ҷумҳуриҳои дигари пасошӯравӣ пуштибонӣ кард. Набиев дар байни тоҷикон, махсусан дар байни қишрҳои тарафдори коммунистии аҳолӣ, инчунин дар байни ақаллиятҳои миллӣ, аз ҷумла ӯзбакҳо ва русзабонҳо маъруф буд.

Давлатназар Худоназаров мавқеъи мухолифи худро дар робита ба вазъи Тоҷикистон ошкоро баён карда, зарур мешуморад, ки дар Тоҷикистон дигаргуниҳои густурдаи сиёсӣ ва иҷтимоию иқтисодӣ, барҳам додани ҳокимияти коммунистӣ ё навкоммунистӣ, табдили Тоҷикистонро ба давлати демократии озод, наздик шудан бо кишварҳои Ғарб ва Кишварҳои мусулмоннишин, дар ҳоле ки муносибатҳои хуб бо ҷумҳуриҳои собиқ шӯравӣ нигоҳ дошта мешаванд, зарур медонист. .Номзадии Худоназаров аз ҷониби кишварҳои ғарбӣ, аз ҷумла ИМА, Британияи Кабир ва Фаронса, Туркия, Эрон ва аксари кишварҳои дигари ҷаҳони ислом пуштибонӣ карданд. Худоназаровро дар миёни тоҷикон қишри демократӣ ва озодандеши мардум, аксари исломгароён ва миллатгароёни тоҷик, чи мӯътадил ва чи радикалӣ дастгирӣ мекарданд.

Натиҷаҳо

Тибқи иттилои расмии КМИ ҶТ, ширкат дар интихобот 84,6 % ташкил додааст. Бар асоси натоиҷи интихобот, яке аз довталабони аслии пирӯзӣ Раҳмон Набиев расман 60,4 % ва рақиби аслии ӯ Давлатназар Худоназаров 30,1 % овозҳоро ба даст овардаанд. Боқимонда 13 % бюллетенҳои овоздиҳӣ ба тарафдории номзадҳои дигар, инчунин беэътибор ё вайроншуда буданд. Рахмон Набиевро дар ду вилояти сераҳолии Тоҷикистон — вилоятҳои Ленинобод ва Кӯлоб бештар дастгирӣ намуданд. Давлатназар Худоназаров дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ дастгирии васеъ пайдо кард. Ба хамин тариқ, коммунистонро вилоятҳое, ки асосан дар водиҳо ва пасткуҳҳо воқеъ буданд, ва мухолифинро асосан ноҳияхои баландкӯҳ дастгирӣ намуданд .

Номзадҳо	Ҳизбҳо	Овоз додан	%
Рахмон Набиев	Ҳизби Коммунистии Тоҷикистон	1 321 189	60,44%
Давлатназар Худоназаров	Ҳизби демократи Тоҷикистон	678 461	31,04%
Сайфуддин Тураев		101 146	4,63%
Ҳикматулло Насриддинов		28 963	1,32%
Бурихон Салимов		11 863	0,54%
Бобишо Шоев		8 273	0,38%
Акбар Махсумов		5 140	0,24%
Бар зидди ҳама		30 974	1,42%
Бюллетенҳои вайроншуда		71 467	3,17%
Шумораи умумии овозҳо		2 257 476	100.00%
Шумораи умумии интихобкунандагон/ Иштирок		2 610 089	86,49%