Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон — палатаи поёнии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон. Муҳлати ваколати палата 5 сол аст.
| Симмати мудирияти созмон | Speaker of the Assembly of Representatives[d] |
|---|---|
| Кишвар | |
| Қонунӣ барои | Тоҷикистон |
| Миқдори курсиҳо | 63 |
| Вебгоҳи расмӣ | parlament.tj(тоҷ.)(рус.)(англ.) |
 | |
Вакилон
вироишМаҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 63 вакил иборат аст, ки онҳо дар асоси ҳуқуқи интихоботии умумӣ, баробар, мустақим ва бо овоздиҳии пинҳонӣ интихоб карда мешаванд. Маҷлиси Намояндагон доимоамалкунанда ва касбӣ мебошад.
Салоҳияти Маҷлиси Намояндагони МО Ҷумҳурии Тоҷикистон
вироиш
- Таъсиси Комиссияи марказии интихобот ва бозхонди раис, муовин ва аъзои он бо пешниҳоди Президент;
- Ба муҳокимаи халқ пешниҳод намудани лоиҳаи қонунҳо ва дигар масъалаҳои муҳими давлатию ҷамъиятӣ;
- Тасдиқи барномаҳои иқтисодӣ ва иҷтимоӣ;
- Ризоият ба додугирифти қарзи давлатӣ;
- Тасдиқ ва бекор кардани шартномаҳои байналмилалӣ;
- Таъини раъйпурсӣ;
- Таъсиси судҳо;
- Тасдиқи рамзҳои давлатӣ;
- Тасдиқи мукофотҳои давлатӣ;
- Тасдиқи фармонҳои Президент дар бораи таъйин ва озод намудани раиси Бонки миллӣ ва муовинони ӯ;
- Муқаррар намудани рутбаҳои ҳарбӣ, дипломатӣ ва унвонҳои махсус;
- Амалӣ намудани ваколатҳои дигаре, ки Конститутсия ва қонунҳо муайян кардаанд.
Маҷлиси Намояндагони МО ҶТ аз рӯи масъалаҳои зикршудаи салоҳияташ қарор қабул мекунад. Қарори Маҷлиси Намояндагони МО ҶТ бо тарафдории аксарияти шумораи умумии вакилон қабул мегардад, агар тартиби дигари қабули қарорро Конститутсия муайян накарда бошад. Иҷрои қарорҳои Маҷлиси Намояндагони МО ҶТ дар тамоми қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳатмӣ аст. Маҷлиси Намояндагони МО ҶТ қарорҳои Маҷлиси вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳрҳо ва ноҳияхоро дар сурати ба Конститутсия, қонунҳои конститутсионӣ ва дигар қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқат накардани онҳо бекор мекунад. Маҷлиси намояндагон фаъолияти худро дар асоси усули таҷзияи ҳокимияти давлатӣ, волоияти қонун, ошкорбаёнӣ, дастаҷамъӣ, эҳтироми ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, гуногунандешӣ ва масъулият дар назди халқ ба амал мебарорад. Маҷлиси Намояндагони МО ҶТ ҳокимияти қонунгузориро ба амал бароварда, санадҳои зерин қабул мекунад:
- қонунҳои конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон.
Кумитаҳо ва комиссияҳо
вироиш
Кумитаҳо
вироиш- Кумита оид ба қонунгузорӣ ва ҳуқуқи инсон
- Кумита оид ба тартиботи ҳуқуқӣ, мудофиа ва амният
- Кумита оид ба иқтисод ва молия
- Кумита оид ба масъалаҳои аграрӣ, захираҳои об ва замин
- Кумита оид ба корҳои байналмилалӣ, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва иттилоот
- Кумита оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонон
- Кумита оид ба масъалаҳои иҷтимоӣ, оила ва ҳифзи саломатӣ
- Кумита оид ба сохтори давлатӣ ва худидоракунии маҳаллӣ
- Кумита оид ба энергетика, саноат, сохтмон ва коммуникатсия
Комиссияҳо
вироиш- Комиссияи экологии Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
- Комиссия оид ба одоби вакилони Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
- Комиссия оид ба назорати Дастур ва ташкили кори Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
- Комиссияи баҳисобгирии овозҳо оид ба интихоб намудани Раиси Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
Интихоботи соли 2000
вироишМутобиқи Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Қонуни Конститутсионии ҶТ «Дар бораи интихоботи Маҷлиси Олии ҶТ» 27 феврали соли 2005 интихобот ба Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати II (2000-2005) баргузор гардид.
_of_the_Supreme_Assembly_(Majlisi_Oli)_of_the_Republic_of_Tajikistan_in_2000-2005.svg)
Натиҷаҳои интихобот
вироиш- Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон — 36 нафар,
- Ҳизби коммунистии Тоҷикистон — 13 нафар,
- Номзадҳои мустақил — 10 нафар,
- Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон — 2 нафар,
- 2 ҷойи вакилӣ — холӣ. Манбаъ:Википедияи русӣ. Высшее_собрание_Таджикистана.
Интихоботи соли 2005
вироишМутобиқи Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Қонуни Конститутсионии ҶТ «Дар бораи интихоботи Маҷлиси Олии ҶТ» 27 феврали соли 2005 интихобот ба Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати III (2005-2010) баргузор гардид.
_of_the_Supreme_Assembly_(Majlisi_Oli)_of_the_Republic_of_Tajikistan_in_2005-2010.svg)
Натиҷаҳои интихобот
вироиш- Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон — 46 нафар,
- Ҳизби коммунистии Тоҷикистон — 4 нафар,
- Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон — 2 нафар,
- 11 нафар узвияти ҳизбӣ надоштанд.
Дар ҳавзаи ягонаи умумиҷумҳуриявӣ барои 22 мандат аз ҷониби 6 ҳизби сиёсӣ, 61 номзад ба вакилии Маҷлиси намояндагон пешбарӣ гардиданд ва ба қайд гирифта шуданд. Дар ҳавзаҳои якмандатӣ ба вакилии Маҷлиси Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон — 209 номзад пешбарӣ гардид, ки 170 нафар ба қайд гирифта шуда буданд. Аз ҳавзаи ягонаи умумиҷумҳуриявӣ барои 22 мандати вакили Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон 6 ҳизби сиёсӣ: Ҳизби демократии Тоҷикистон, Ҳизби коммунистии Тоҷикистон, Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон, Ҳизби сотсиалистии Тоҷикистон ва Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон мубориза бурданд. Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон , Ҳизби коммунистии Тоҷикистон ва Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон ҳадди 5-фоизаро гузаштанд.
Аз шумораи умумии вакилон 11 нафар занон мебошанд. Дар байни вакилони Маҷлиси Намояндагон 11 нафар - ҳуқуқшинос, 12 нафар - муҳандис, 7 нафар - иқтисодчӣ, 3 нафар - агроному зоотехник, 26 нафар - омӯзгор, 1 нафар - духтур, 1 нафар - рӯзноманигор, 1 нафар - китобшинос, 1 нафар - мутахассиси равобити байналмилалӣ, 2 нафар - байтор фаъолият мекарданд. Аз ҷумла - 3 нафар узви вобастаи Академияи илмҳои Тоҷикистон, 7 нафар - доктори илм, 11 нафар - номзади илм.
Интихоботи соли 2010
вироишМутобиқи Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Қонуни Конститутсионии ҶТ «Дар бораи интихоботи Маҳлиси Олии ҶТ» 28 феврали соли 2010 интихобот ба Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати IV (2010-2015) баргузор гардид.
Натиҷаҳои интихобот
вироиш_of_the_Supreme_Assembly_(Majlisi_Oli)_of_the_Republic_of_Tajikistan_in_2010-2015.svg)
| Ҳизбҳо | Овоз | % | Курсӣ | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Дар ҳавза | Феҳристи ҳизбӣ | Ҷамъ | +/- | |||
| Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон | 71,69 % | 39 | 16 | 55 | ||
| Ҳизби аграрии Тоҷикистон | 6.10 | 0 | 2 | 2 | ||
| Ҳизби ислоҳоти иқтисодии Тоҷикистон | 5.22 | 0 | 2 | 2 | ||
| Ҳизби сотсиалистии Тоҷикистон | 0,47 | 0 | 0 | 0 | ||
| Ҳизби коммунистии Тоҷикистон | 7,22 | 0 | 2 | 2 | ||
| Ҳизби демократии Тоҷикистон | 0,84 | 0 | 0 | 0 | ||
| Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон | 7,74 | 0 | 2 | 2 | ||
| Ҳизби сотсиал-демократии Тоҷикистон | 0,72 | 0 | 0 | 0 | ||
| Ҷамъ | 100 | 39 | 24 | 63 | 0 | |
| Иштироки интихобкунандагон /сабтиномшуда | 87.7 | - | - | - | - | |
| Манбаъ: [1][2] | ||||||
Интихоботи соли 2015
вироишМутобиқи Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Қонуни Конститутсионии ҶТ «Дар бораи интихоботи Маҳлиси Олии ҶТ» 1 марти соли 2015 интихобот ба Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати V (2015-2020) баргузор гардид.
Натиҷаҳои интихобот
вироиш_of_the_Supreme_Assembly_(Majlisi_Oli)_of_the_Republic_of_Tajikistan_in_2015-2020.svg)
| Ҳизбҳо | Овоз | % | Курсӣ | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Дар ҳавза | Феҳристи ҳизбӣ | Ҷамъ | +/- | |||
| Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон | 65.4 | 35 | 16 | 51 | -4 | |
| Ҳизби аграрии Тоҷикистон | 11.7 | 2 | 3 | 5 | +3 | |
| Ҳизби ислоҳоти иқтисодии Тоҷикистон | 7.5 | 1 | 2 | 3 | +1 | |
| Ҳизби сотсиалистии Тоҷикистон | 5.5 | 0 | 1 | 1 | +1 | |
| Ҳизби коммунистии Тоҷикистон | 2.2 | 2 | 0 | 2 | 0 | |
| Ҳизби демократии Тоҷикистон | 1.7 | 1 | 0 | 1 | +1 | |
| Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон | 1.6 | 0 | 0 | 0 | -2 | |
| Ҳизби сотсиал-демократии Тоҷикистон | 0.5 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Ҷамъ | 100 | 41 | 22 | 63 | 0 | |
| Иштироки интихобкунандагон /сабтиномшуда | 87.7 | - | - | - | - | |
| Манбаъ: Asia Plus, IPU | ||||||
Аз ҳавзаи ягонаи умумиҷумҳуриявӣ ба ҷонибдории рӯйхати
| Ҳизб | Фоиз | Курсӣ |
|---|---|---|
| Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон | 65,4 %, | 51 / 63 |
| Ҳизби аграрии Тоҷикистон | 11,7 % | 5 / 63 |
| Ҳизби ислоҳоти иқтисодии Тоҷикистон | 7,5 % | 3 / 63 |
| Ҳизби сотсиалистии Тоҷикистон | 5,15 % | 1 / 63 |
| Ҳизби демократии Тоҷикистон | 1,7 % | 1 / 63 |
| Ҳизби коммунистии Тоҷикистон | 2,2 % | 2 / 63 |
| Ҳизби сотсиал-демократии Тоҷикистон | 0,5 % | 0 / 63 |
| Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон | 1,6 % | 0 / 63 |
раъйи интихобкунандагонро касб намуданд.
Ҳамин тариқ, тибқи рӯйхати ҳизбӣ дар парлумони нав ҲХДТ-ро 16 нафар, ҲАТ-ро — 3 нафар, ҲИИТ-ро 2 нафар ва ҲСТ-ро 1 нафар вакил намояндагӣ мекунанд. Ба иттилои манбаъ, дар интихобот 4 млн. 319 ҳазору 395 интихобкунандагон ба қайд гирифта шуда, аз ин шумор 3 млн. 791 ҳазору 827 нафар овоз доданд. Тибқи натиҷаҳои ниҳоии интихобот дар 41 ҳавзаи якмандатии интихоботӣ 35 нафар номзадҳои ҲХДТ, 2 номзади ҲАТ, 2 намояндаи ҲКТ ва 1 нафарӣ номзадҳои ҲДТ ва ҲИИТ пирӯзӣ ба даст оварда, ба парлумон роҳ ёфтанд.[3]
Интихоботи соли 2020
вироишМутобиқи Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Қонуни Конститутсионии ҶТ «Дар бораи интихоботи Маҳлиси Олии ҶТ» 1 марти соли 2020 интихобот ба Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати VI (2020-2025) баргузор гардид.
Натиҷаҳои интихобот
вироиш | Ҳизбҳо | Овоз | % | Курсӣ | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Дар ҳавза | Феҳристи ҳизбӣ | Ҷамъ | +/- | |||
| Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон | 50.40 | 35 | 12 | 47 | -4 | |
| Ҳизби аграрии Тоҷикистон | 16.50 | 3 | 4 | 7 | +2 | |
| Ҳизби ислоҳоти иқтисодии Тоҷикистон | 16.61 | 1 | 4 | 5 | +2 | |
| Ҳизби сотсиалистии Тоҷикистон | 5.15 | 0 | 1 | 1 | 0 | |
| Ҳизби демократии Тоҷикистон | 5.10 | 0 | 1 | 1 | 0 | |
| Ҳизби коммунистии Тоҷикистон | 3.11 | 2 | 0 | 2 | 0 | |
| Ҳизби сотсиал-демократии Тоҷикистон | 0.32 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Ҷамъ | 4,245,951 | 100 | 41 | 22 | 63 | 0 |
| Иштироки интихобкунандагон /сабтиномшуда | 4,929,128 | 86.1 | - | - | - | - |
| Манбаъ: RFERL, Asia Plus | ||||||
Аз ҳавзаи ягонаи умумиҷумҳуриявӣ ба ҷонибдории рӯйхати
| Ҳизб | Фоиз | Курсӣ |
|---|---|---|
| Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон | 50,40 % | 47 / 63 |
| Ҳизби ислоҳоти иқтисодии Тоҷикистон | 16,61 % | 7 / 63 |
| Ҳизби аграрии Тоҷикистон | 16,50 % | 5 / 63 |
| Ҳизби сотсиалистии Тоҷикистон | 5,15 % | 1 / 63 |
| Ҳизби демократии Тоҷикистон | 5,10 % | 1 / 63 |
| Ҳизби коммунистии Тоҷикистон | 3,11 % | 2 / 63 |
| Ҳизби сотсиал-демократии Тоҷикистон | 0,32 % | 0 / 63 |
раъйи интихобкунандагонро касб намуданд.
Ҳамин тариқ, тибқи рӯйхати ҳизбӣ дар парлумони нав: ҲХДТ-ро 12 нафар, ҲАТ-ро — 4 нафар, ҲИИТ-ро 4 нафар, ҲДТ-ро 1 нафар ва ҲСТ-ро 1 нафар вакил намояндагӣ мекунанд.[4]
4 миллиону 245 ҳазору 951 нафар интихобкунандагон дар ин маъракаи муҳими сиёсӣ иштирок намуданд, ки ин 86,4%-и шумораи умумии интихобкунандагонро ташкил медиҳад. шумораи овозҳои интихобкунандагоне, ки ба муқобили рӯйхати ҳамаи ҳизбҳои сиёсӣ дода шудаанд, 52 ҳазору 30 нафар ё 1,39%-ро ташкил медиҳад.
Тибқи натиҷаҳои ниҳоии интихобот дар 41 ҳавзаи якмандатии интихоботӣ: ҲХДТ — 35 нафар, ҲАТ — 3 нафар, ҲКТ — 2 нафар ва ҲИИТ — 1 нафар пирӯзӣ ба даст оварда, ба парлумон роҳ ёфтанд.[4]
Интихоботи соли 2025
вироишМутобиқи Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Қонуни Конститутсионии ҶТ «Дар бораи интихоботи Маҳлиси Олии ҶТ» 2 марти соли 2025 интихобот ба Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати VII (2025-2030) баргузор гардид.
Натиҷаҳои интихобот
вироиш
| Ҳизбҳо | Овоз | % | Курсӣ | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Дар ҳавза | Феҳристи ҳизбӣ | Ҷамъ | +/- | ||||
| Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон | 51,9 | 37 | 12 | 49 | |||
| Ҳизби аграрии Тоҷикистон | 13,1 | 2 | 5 | 7 | |||
| Ҳизби ислоҳоти иқтисодии Тоҷикистон | 12,7 | 2 | 3 | 5 | |||
| Ҳизби сотсиалистии Тоҷикистон | 5,3 | 0 | 1 | 1 | |||
| Ҳизби демократии Тоҷикистон | 5.1 | 0 | 1 | 1 | |||
| Ҳизби коммунистии Тоҷикистон | 1,9 | 0 | 0 | 0 | |||
| Ҷамъ | 4,712,967 | 100 | 41 | 22 | 63 | ||
| Иштироки интихобкунандагон /сабтиномшуда | 4,712,967 | 85,3 | - | - | - | - | |
| Манбаъ: parlament.tj/deputats Бойгонӣ шудааст 1 июни 2023 сол., khovar.tj | |||||||
Аз рӯи рӯйхати ҳизбҳои сиёсӣ ба ҷонибдории рӯйхати
| Ҳизб | Фоиз | Курсӣ |
|---|---|---|
| Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон | 51,9 | 12 / 63 |
| Ҳизби аграрии Тоҷикистон | 21 | 5 / 63 |
| Ҳизби ислоҳоти иқтисодии Тоҷикистон | 12,7 | 3 / 63 |
| Ҳизби сотсиалистии Тоҷикистон | 5,3 | 1 / 63 |
| Ҳизби демократии Тоҷикистон | 5,1 | 1 / 63 |
| Ҳизби коммунистии Тоҷикистон | 1,9 | 0 / 63 |
раъйи интихобкунандагонро касб намуданд.
Дар маҷмуъ 4 миллиону 712 ҳазору 967 нафар интихобкунандагон дар ин маъракаи муҳими сиёсӣ иштирок намуданд, ки ин 85,3 фоизи шумораи умумии интихобкунандагонро ташкил медиҳад. Иттилоъ дода шуд, ки шумораи овозҳои интихобкунандагоне, ки ба муқобили рӯйхати ҳамаи ҳизбҳои сиёсӣ дода шудаанд, 50 ҳазору 895 нафар ё 1,1 фоизро ташкил медиҳад.[5]
Раисони Маҷлиси Намояндагони МО Ҷумҳурии Тоҷикистон
вироиш- Хайруллоев Сайдулло — (2005—2010)
- Шукурҷон Зуҳуров — (2010—2015 ва 2015—2020)
- Маҳмадтоир Зокирзода — (2020—2025)
- Файзалӣ Идизода — (2025—)
Эзоҳ
вироиш- ↑ Натиҷаҳои нахустин ва эътирозҳои нахустин. Радиои Озодӣ. 1 март, 2010 санҷида шуд.
- ↑ http://www.osce.org/odihr/item_12_42319.html
- ↑ КМИР натиҷаҳои ниҳоии интихоботро эълон кард. 23 марти 2015 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 23 марти 2015.
- ↑ 4.0 4.1 ИНТИХОБОТ-2020. Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсӣ натиҷаҳои пешакии интихоботи вакилони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистонро эълон намуд. 18 марти 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 ноябри 2022.
- ↑ ИНТИХОБОТИ ВАКИЛОНИ ХАЛҚ-2025. Натиҷаҳои пешакии интихоботи вакилони Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон эълон гардиданд. 14 марти 2025 санҷида шуд.